Cote | Avranches BM, 62 |
---|---|
Cote(s) ancienne(s) | 26 (contreplat) ; 1.0.20 (contreplat) ; n. 81 (f. 1r) ; N 4 (f. 1r) |
Datation | XII e siècle (Delisle 1872 ; Omont 1889) |
Langue(s) |
|
Description matérielle brève | |
Nature : | Manuscrit homogène |
État : | Manuscrit complet |
Foliotation : | [1 f.]-274 p.[=194 p.]-[2 ff.] |
Dimensions : | 315 × 208 mm |
Support : | parchemin |
Éléments de décoration : | éléments de décoration |
Illustrations : | - |
Notation musicale : | - |
Incipit repère | […] bap]tismu(m) uenit ut impleret iustitia(m) ita etia(m) didragma exig(e)ntib(us) […] (p. 3) |
Explicit repère | […] Uidentur esse ecclesie morbo pestifero fraternum uiciant corp(us) ut nich(il) […] (p. 272) |
Nom du manuscrit | Ambrosii uaria opera ; M. S. S(ancti) Ambr(osii) epistol(ae) (dos) |
Nom du manuscrit Omont 1889 | S. Ambrosii Mediolanensis opera |
Origine : Reliure moderne.
Technique : « Reliure veau noir » (Omont 1889)
Décor : -
Gardes : Un feuillet de garde en parchemin (début de volume) ; deux feuillets de garde en parchemin (fin de volume)
[1 f.]-274 p.[=194 p.]-[2 ff.]
274 pages (Omont 1889)
in-folio (Delisle 1872) ; 315 × 208 mm (Omont 1889)
-
Complet (Delisle 1872). Reliure abîmée
Cahiers : -
-
-
Initiales de couleur, dont trois historiées (pages 13, 104 et 117 du manuscrit)
-
-
Origine : -
Destinée : -
Numérisation en ligne sur la BVMM : Avranches BM, 62.
Delisle L. (1872), Catalogue général des manuscrits des bibliothèques publiques des départements, vol. 4, Arras, Avranches, Boulogne, Paris, Imprimerie nationale, p. 456-557.
Omont H. (1889), Catalogue général des manuscrits des bibliothèques publiques de France, t. X, Paris, E. Plon – Nourrit, p. 28-29.
IRHT, Répertoire des manuscrits reproduits et recensés, Medium
Foreville R. (dir.) (1967), Millénaire monastique du Mont-Saint-Michel, t. 2, Vie montoise et rayonnement intellectuel, Paris, P. Lethielleux (Bibliothèque d’histoire et d’archéologie chrétiennes), p. 174.
Nortier G. (1966), Les bibliothèques médiévales des abbayes bénédictines de Normandie, Caen, Caron et Cie, p. 159.
Van der Straeten J. (1968), « Les manuscrits hagiographiques du Mont-Saint-Michel conservés à Avranches », Analecta Bollandiana, vol. 86, p. 104-134
Division | P. 1-215 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Liber epistolarum LXXV | |
Identification | Ambrosius Mediolanensis 🔎 Epistolae VII-XVII |
Intitulé de début :
Incipit liber epistolarum beati Ambrosii archiepiscopi LXXV. (p. 1)
Incipit :
ambrosii Iusto salute(m) PVLCHRE ADMONES F(rate)r ut epistolares fabulas (et) sermone(m) abs(e)ntiu(m) […] (p. 1)
Explicit : :
[…] Quod saluti tuae apud dominum intellegis profuturum. (p. 215)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : p. 85, 90, 102, 119 et 212.
Glose(s) : -
PL, 16, col. 904-1006.
Ambr. epist, 7-17.
Texte : Initiales de couleur rouge, bleue et verte (dont certaines plus travaillées) ; initiale ornée : P (p. 13).
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : Table des matières (page de garde). On passe directement de la page 119 à 200.
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier, t. 16, col. 904-1006.
n. r.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | P. 215-218 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Relatio Symmachi viri clarissimi prefecti urbis Romae | |
Identification | Ambrosius Mediolanensis 🔎 Epistolae Relatio Symmachi urbis praefecti |
Intitulé de début :
Incipit Relatio Symmachi uiri clarissimi prefecti urbis Rome. (p. 215)
Incipit :
Vbi p(r)imu(m) senat(us) a(m)plissim(us) se(m)p(er)q(ue) u(este)r subtect(ur)a legib(us) uitia (co)gnouit […] (p. 215)
Explicit :
[…] Quod probandum est principis non fuisse. (p. 218)
Intitulé de fin :
Explicit Relatio Symmachi uiri clarissimi praefecti urbis Rome. (p. 218)
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
PL, t. 16, col. 966-971.
Texte : Initiales de couleur rouge et verte.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier, t. 16, col. 966-971.
n. r.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | P. 218-223 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Epistola contra relationem Symmachi | |
Identification | Ambrosius Mediolanensis 🔎 Epistolae XVIII |
Intitulé de début :
Incipit epistola beati Ambrosii episcopi ad ualentinianum imperatorem contra relationem Symmachi. Ambrosius episcopus beatissimo principi et clementissimo imperatori ualentiniano augusto. (p. 218)
Incipit :
CVM uir clarissim(us) p(er)faect(us) [sic] urbis symac(us) ad clem(en)tiam tua(m) retulisset […] (p. 218)
Explicit :
[…] tue et germanitatis necessetudini iudicas conuenire. (p. 223)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
PL, t. 16, col. 0971-0982.
Texte : Initiales de couleur rouge, bleue et verte.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier, t. 16, col. 0971-0982.
n. r.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | P. 223-228 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | s. t. | |
Identification | Ambrosius Mediolanensis 🔎 Epistola XL |
Intitulé de début :
Clementissimo Principi ac beatissimo imperatori Theodosio. Ambrosius episcopus. (p. 223)
Incipit :
Exercitus s(em)p(er) iugib(us) fere curis su(m) i(m)p(er)ator beatissime. Sed nu(n)q(u)am tanto i(n) estu fui q(u)anto nunc […] (p. 223)
Explicit :
[…] audires in regia ne si necesse esset audires in ecclesia. (p. 228)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : p. 224.
Glose(s) : -
PL, t. 16, col. 1101-1113.
Texte : Initiales de couleur rouge et verte.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier et J.-P. Migne, t. 16, col. 1101-1113.
n. r.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | P. 228-230 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Epistolae | |
Identification | Ambrosius Mediolanensis 🔎 Epistolae XXI |
Intitulé de début :
Clementissimo imperatori et beatissimo augusto ualentiniano. Ambrosius episcopus. (p. 228)
Incipit :
DALMATIVS me t(r)ibun(us) (et) notari(us) mandato ut allegauit clem(en)ti(a)e (con)uenit tu(a)e […] (p. 228)
Explicit :
[…] clementissimo imperatori et beatissimo augusto ualentiniano. (p. 230)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
PL, t. 16, col. 1003-1007.
Texte : Initiales de couleur rouge et verte.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier et J.-P. Migne, t. 16, col. 1003-1007.
Nauroy G., Delmaire R., Desmulliez J., Gatire P.-L., (2009), « La crise milanaise de 386 et les lettres d’Ambroise. Difficultés d’interprétation et limites d’un témoignage épistolaire », in Delmaire R., Desmulliez J., Gatier J.-L., Correspondances. Documents pour l’histoire de l’Antiquité tardive. Actes du colloque international, université Charles-de-Gaulle-Lille 3, 20-22 novembre 2003, Lyon, Maison de l’Orient et de la Méditerranée Jean Pouilloux, p. 238.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | P. 230-236 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Sermo de tradendis jussu imperatoris Basilicis | |
Identification | Ambrosius Mediolanensis 🔎 Epistolae Sermo contra Auxentium de basilicis tradendis |
Intitulé de début :
Incipit sermo beati Ambrosii ad populum Mediolanensem de tradendis iussu imperatoris Basilicis. (p. 230)
Incipit :
UIDEO uos p(re)t(er) solitu(m) subito e(ss)e t(ur)batos atq(ue) asserua(n)tes me […] (p. 230)
Explicit :
[…] Quod Christus nobis ad redimenda nostra peccata donauit. (p. 236)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
PL, t. 16, col. 1007-1018.
Texte : Initiales de couleur rouge et verte.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier et J.-P. Migne, t. 16, col. 1007-1018.
n. r.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | P. 236-240 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | s. t. | |
Identification | Ambrosius Mediolanensis 🔎 Epistolae n o XX |
Intitulé de début : -
Incipit :
QVONIAM o(mn)ib(us) ep(istu)lis fere sollicite queris de eccl(esi)a accipe q(u)id agat(ur)[…] (p. 236)
Explicit :
[…] Conuertant meo sanguine sitim suam expleant. (p. 240)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
PL, t. 16, col. 0994-1002.
Texte : Initiales de couleur rouge et verte.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier et J.-P. Migne, t. 16, col. 0994-1002.
n. r.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | P. 240-248 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Sermo de obitu Theodosii imperatoris | |
Identification | Ambrosius Mediolanensis 🔎 De obitu Theodosii oratio |
Intitulé de début :
Incipit sermo beati Ambrosii de obitu Theodosii imperatoris. (p. 240)
Incipit :
Hoc Nobis mot(us) t(er)rar(um) g(r)aues hoc iuges pluui(a)e minaba(n)t(ur)[…] (p. 240)
Explicit :
[…] augusto sepulcri corporis tenebis hospitio. (p. 248)
Intitulé de fin :
Explicit Sermo de morte Theodosis imperatoris. (p. 248)
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
PL, t. 16, col. 1385-1406.
Texte : Initiales de couleur rouge et verte.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier et J.-P. Migne, t. 16, col. 1447-1468.
n. r.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | P. 248-251 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Sermo de inventione sanctorum Gervasii et Prothasii | |
Identification | Ambrosius Mediolanensis 🔎 Epistola n o XXII |
Intitulé de début :
Incipit sermo de inuentione sanctorum Geruasii et Prothasii. Dominae sorori uitae atque oculis preferende frater Ambrosius. (p. 248)
Incipit :
Quia nih(il) s(an)c(t)itate(m) tua(m) solet eor(um) p(re)terire que hic teg(er)e(n)tur abs(e)nte […] (p. 248)
Explicit :
[…] Hesterno in hodiernum diem differemus reliquias. (p. 251)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
PL, t. 16, col. 1019-1026.
BHL 3513.
Texte : Initiales de couleur rouge et verte.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier, t. 16, col. 1019-1026.
Van der Straeten J. (1968), « Les manuscrits hagiographiques du Mont-Saint-Michel conservés à Avranches », Analecta Bollandiana, 86, p. 104-134.
Sources hagiographiques
Division | P. 251-264 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | De historia Nabuthe Iezraheliticae contra avaros | |
Identification | Ambrosius Mediolanensis 🔎 De Nabuthe Iezraelita |
Intitulé de début :
Incipit liber beati Ambrosii de hystoria Nauithe Iezrahelitae contra auaros. (p. 251)
Incipit :
Nabuthe hystoria t(em)p(or)e uet(us) (est) usu cotidiana. Q(u)is eni(m) diuitu(m) n(on) cotidie (con)cupiscit aliena ? […] (p. 251)
Explicit :
[…] etiamsi prime preuaricationis laqueos euaserint. (p. 264)
Intitulé de fin :
Explicit liber de hystoria Nabuthe Iezrahelitae contra auaros. (p. 264)
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
PL, t. 14, col. 731-756
Texte : Initiales de couleur rouge, bleue et verte.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier et J.-P. Migne, t. 14, col. 731-756.
n. r.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | P. 264-268 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Sermo de lapsu virginis consecratae | |
Identification | Ambrosius Ps. De lapsu virginis consecratae (cap. I-VIII) |
Intitulé de début :
Incipit sermo sancti Ambrosii de lapsu uirginis consecrate. (p. 264)
Incipit :
AVDITE q(u)i lo(n)ge estis (et) q(u)i p(ro)pe q(u)i timetis d(omi)n(u)m (et) eccl(esi)e ei(us) (con)gaude(n)s gaudio […] (p. 264)
Explicit :
[…] Qui enim d(omi)no peccasti ab ipso quare remedium. (p. 268)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
PL, t. 16, col. 367-379.
Texte : Initiales de couleur rouge et verte.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier et J.-P. Migne, t. 16, col. 367-379.
Cazanigga I. (s. d. 1948), De lapsu Susannae, Turin, Paravia.
Cazanigga I. (s. d. [1950]), La tradizione manoscritta del « Lapsu Suzannae », Turin, Paravia.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | P. 268 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Ad violatorem | |
Identification | Ambrosius Ps. De lapsu virginis consecratae cap. IX |
Intitulé de début :
Incipit ad violatorem. (p. 268)
Incipit :
De te aut(em) q(u)id dica(m) filio serp(e)ntis ministro diab(o)li uiolatore te(m)pli d(e)i […] (p. 268)
Explicit :
[…] Que gessit sive bonum sive malum. (p. 268)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
PL, t. 16, col. 379-381.
Texte : Initiales de couleur verte et rouge.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Cazanigga I. (s. d. 1948), De lapsu Susannae, Turin, Paravia.
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier et J.-P. Migne, t. 16, col. 379-381.
Cazanigga I. (s. d. [1950]), La tradizione manoscritta del « Lapsu Susannae », Turin, Paravia.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | P. 268-269 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | s. t. | |
Identification | Ambrosius Ps. De lapsu virginis consecratae (cap. X) |
Intitulé de début : -
Incipit :
Quis (con)solet(ur) te ui(r)go filia syon q(u)ia magna f(a)c(t)a (est) sic(ut) mare (con)t(r)itio tua […] (p. 268)
Explicit :
[…] Cupio deus qui regnas in trinitate, in secula seculorum amen. (p. 269)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive :
[…] in secula seculorum amen. (p. 269)
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
PL, t. 16, col. 381-384.
Texte : Initiales de couleur rouge et verte.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Cazanigga I. (s. d. 1948), De lapsu Susannae, Turin, Paravia.
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier et J.-P. Migne, t. 16, col. 381-384.
Cazanigga I. (s. d. [1950]), La tradizione manoscritta del « Lapsu Suzannae », Turin, Paravia.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | P. 269-274 | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Liber de observantia episcoporum | |
Identification | Anonymus De dignitate sacerdotali |
Intitulé de début :
Incipit liber beati Ambrosii de obseruantia episcoporum. (p. 269)
Incipit :
SI QVIS f(rate)r orac(u)l(u)m d(omi)ni reminiscat(ur) q(u)o frugi fam(u)l(u)m de seruata s(ib)i pecunia […] (p. 269)
Explicit :
Filio ei(us) domino n(ost)ro i(es)hu ch(rist)o uiuis et gloriaris deus per omnia secula seculorum amen. (p. 274)
Intitulé de fin :
Formule conclusive :
[…] per omnia secula seculorum amen. (p. 274)
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
PL, t. 17, col. 567-580
Texte : Initiales de couleur rouge et verte.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Migne J.-P. (éd.) (1845), Patrologiae cursus completus. Series latina, Paris, Garnier et J.-P. Migne, t. 17, col. 567-580.
n. r.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires