Bibliothèque virtuelle
duMont Saint-Michel

Cote Avranches BM, 154
Cote(s) ancienne(s) n o moderne 2491 (dos ; contreplat) ; 60 (contreplat) ; 3.0.40 (contreplat et garde volante recto) ; n. 143 (f. 1r)
Datation XIV e siècle (Delisle 1872 ; Omont 1889)
Langue(s) latin
Description matérielle brève
Nature : Manuscrit hétérogène
État : Manuscrit complet
Foliotation : [1]-140 ff.
Dimensions : 271 × 115 mm (f. 10)
Support : parchemin
Éléments de décoration : éléments de décoration
Illustrations : -
Notation musicale : -
Incipit repère […] p(ro) decretalib(us) habituri Greg(orius) X in consis(torio) lugdun(ensi) […] (f. 2r)
Explicit repère […] petrus (et) paul(us) ap(osto)li eo ampli(us) honorent(ur) quo ip(s)or(um) […] (f. 139v)
Nom du manuscrit Sextus et Clementinae (contreplat ; XIX e s.) ; M.S VI DECRET BONIFACII (ET) CLEMENT (dos) ; Liber vi(us) decret. Bonifacii et […] Clementis (f. 1r sur un morceau de parchemin ; XVII e s.)
Nom du manuscrit Omont 1889 Bonifacii VIII Sextus liber Decretalium et Clementis V contitutiones

Description matérielle détaillée

Couverture

Origine : reliure mauriste (?) très abîmée

Technique : « Reliure veau noir » (Omont 1889)

Décor : triple filet (x2) sur les plats (supérieur et inférieur) ; titres et fleurons en doré sur le dos ; 5 nerfs

Gardes : 1 garde papier filigranée (chapeau de cardinal) au début

Foliotation – pagination

  • uc 1 : 1/104
  • uc 2 : 105/140

140 ff. (Omont 1889)

Dimensions

  • uc 1 : 271 × 115 mm (f. 10)
  • uc 2 : 272 × 115 mm (f. 105)

In-quarto (Delisle 1872) ; 275 × 220 mm (Omont 1889)

Support

Parchemin

État

Manuscrit complet

Organisation du volume

???

Organisation de la page

    Piqûres

  • uc 1 : -
  • uc 2 : présence de piqûres

    Réglure

  • « réglé en noir » (Delisle 1872)
  • nombre de lignes rectrices :
    • uc 1 : 28 (f. 10)
    • uc 2 : 35 (f. 110)

    Lignes d’écriture

  • 28 (f. 10)
  • 35 (f. 110)

    Colonnes

  • 2 pour les deux unités coldicologiques

    Justification

  • uc 1 : 206 × 150 (f. 10)
  • uc 2 : 210 × 165 mm (f. 110)

Écriture

n. r.

Notation musicale

-

Décoration

Texte :

  • uc 1 : initiales de couleur rouge
  • uc 2 : initiales de couleur rouge et bleue

Héraldique

-

Marques de possession

-

Historique (production et conservation)

Origine : n. c

Destinée : -

Bibliographie

Catalogues

Delisle L. (1872), Catalogue général des manuscrits des bibliothèques publiques des départements, vol. 4, Arras, Avranches, Boulogne, Paris, Imprimerie nationale, p. 509.

Nortier G. (1966), Les bibliothèques médiévales des abbayes bénédictines de Normandie, Caen, Caron et Cie, p. 161.

Omont H. (1889), Catalogue général des manuscrits des bibliothèques publiques de France, t. X, Paris, E. Plon – Nourrit, p. 75.

IRHT, Répertoire des manuscrits reproduits et recensés, Medium

Études

Foreville R. (dir.) (1967), Millénaire monastique du Mont-Saint-Michel, t. 2, Vie montoise et rayonnement intellectuel, Paris, P. Lethielleux (Bibliothèque d’histoire et d’archéologie chrétiennes), p. 279.

Bourgeois-Lechartier M. (1967), « A la recherche du scriptorium de l’abbaye du Mont Saint-Michel », in Millénaire monastique du Mont-Saint-Michel, t. 2, Vie montoise et rayonnement intellectuel, R. Foreville (dir.), Paris, P. Lethielleux (Bibliothèque d’histoire et d’archéologie chrétiennes), p. 178.

Jacqueline B. (1967), « Les études juridiques au Mont Saint-Michel des origines au XVI e siècle », in Millénaire monastique du Mont-Saint-Michel, t. 2, Vie montoise et rayonnement intellectuel, R. Foreville (dir.), Paris, P. Lethielleux (Bibliothèque d’histoire et d’archéologie chrétiennes), p. 272.

Ff. 1r-104r

Division Ff. 1r-104r
Datation XV e siècle (Omont 1889)
Langue(s) Latin
Description matérielle brève
État : complet
Foliotation : 104 ff.
Dimensions : 271 × 115 mm (f. 10)
Support : Parchemin
Éléments de décoration : éléments de décoration
Illustrations : -
Notation musicale : -
Incipit repère […] p(ro) decretalib(us) habituri Greg(orius) X in consis(torio) lugdun(ensi) […] (f. 2r)
Explicit repère […] Qui ad agend(um) ad mittitur est ad excipiend(um) m(u)lto mag(is) ad mitte(n)d(us). Idem […] (f. 103v)

Description matérielle détaillée

Foliotation – pagination

1 à 104

Dimensions

271 × 115 mm (f. 10)

Support

Parchemin

État

Manuscrit complet

Organisation du volume

n. r.

Organisation de la page

    Piqûres

  • -

    Réglure

  • réglé en noir
  • 28 (f. 10)

    Lignes d’écriture

  • 28 (f. 10)

    Colonnes

  • 2

    Justification

  • 206 × 150 (f. 10)

Écriture

n. r.

Notation musicale

-

Décoration

Texte : initiales de couleur rouge

Héraldique

-

Marques de possession

-

Historique (production et conservation)

Origine : n. c.

Destinée : -

Bibliographie

Catalogues

Delisle L. (1872), Catalogue général des manuscrits des bibliothèques publiques des départements, vol. 4, Arras, Avranches, Boulogne, Paris, Imprimerie nationale, p. 509.

Nortier G. (1966), Les bibliothèques médiévales des abbayes bénédictines de Normandie, Caen, Caron et Cie, p. 161.

Omont H. (1889), Catalogue général des manuscrits des bibliothèques publiques de France, t. X, Paris, E. Plon – Nourrit, p. 75.

IRHT, Répertoire des manuscrits reproduits et recensés, Medium

Études

Foreville R. (dir.) (1967), Millénaire monastique du Mont-Saint-Michel, t. 2, Vie montoise et rayonnement intellectuel, Paris, P. Lethielleux (Bibliothèque d’histoire et d’archéologie chrétiennes), p. 272, p. 279.

Bourgeois-Lechartier M. (1967), « A la recherche du scriptorium de l’abbaye du Mont Saint-Michel », in Millénaire monastique du Mont-Saint-Michel, t. 2, Vie montoise et rayonnement intellectuel, R. Foreville (dir.), Paris, P. Lethielleux (Bibliothèque d’histoire et d’archéologie chrétiennes), p. 178.

Ff. 1r-104r

Division Ff. 1r-104r
Numérisations
Description matérielle
Texte sans lacune
Titre donné par le manuscrit Sextus liber Decretalium Domini Bonifacii papae octaui prohemium
Identification Bonifacius VIII 🔎 Liber sextus Decretalium cum glossis

Transcription du texte

Transcription du texte

Intitulé de début :

Incipit sextus lib(er) Decretaliu(m) d(omi)ni Bonifacii (pa)pae viii p(ro)hemium (f. 1r)

Incipit :

Bonifacius ep(iscop)us seruus seruor(um) dei delectis filiis doctorib(us) (et) scolarib(us) uniu(er)sis p(ar)isius co(m)mora(n)tib(us) […] (f. 1r)

Explicit :

[…] in legem qui legis […] (con)plectens cont(ra) legis nititur uolu(n)tatem. Idem. (f. 104r)

Intitulé de fin :

Explicit liber VI(us) decretalium d(omi)ni bonifacii pape VIII Deo gratias. Finito libro reddatur gratia Christo. Finito libro reddatur pauca magistro. (f. 104r)

Formule conclusive : -

Annotation(s) : -

Glose(s) : -

Zone des notes

Notes sur l’identification

5 livres.

Note sur la description matérielle

Texte : initiales de couleur rouge.

Illustrations : -

Autres informations codicologiques : Le folio 104v a été annoté postérieurement.

Mémento

Bibliographie

Éditions

Boniface VIII (1613), Liber sextus Decretalium D. Bonifacii Papae VIII (cum novellis Joannis Andreae). Clementis Papae V constitutiones. Extravagantes tum viginti D. Joannis Papae XXII, tum communes , Lugduni, sumptibus P. Rousselet.

Études

n. r.

Accès controlés

Sources juridiques

Droit canon

Ff. 105-140

Division Ff. 105-140
Datation XV e siècle (Omont 1889)
Langue(s) Latin
Description matérielle brève
État : complet
Foliotation : 36 ff.
Dimensions : 272 × 115 mm (f. 105)
Support : Parchemin
Éléments de décoration : éléments de décoration
Illustrations : -
Notation musicale : -
Incipit repère […] conseru(er)at auia moriente in ciuitate i(n) cui(us) dist(in)ctur seu […] (f. 106r)
Explicit repère […] petrus (et) paul(us) ap(osto)li eo ampli(us) honorent(ur) quo ip(s)or(um) […] (f. 139v)

Description matérielle détaillée

Foliotation – pagination

105 à 140

Dimensions

272 × 115 mm (f. 105)

Support

Parchemin

État

Manuscrit complet

Organisation du volume

n. r.

Organisation de la page

    Piqûres

  • oui

    Réglure

  • « réglé en noir » (Delisle 1872)
  • 35 (f. 110)

    Lignes d’écriture

  • 35 (f. 110)

    Colonnes

  • 2

    Justification

  • 210 × 165 (f. 110)

Écriture

n. r.

Décoration

Texte : initiales de couleur rouge et bleue

Bibliographie

Catalogues

Delisle L. (1872), Catalogue général des manuscrits des bibliothèques publiques des départements, vol. 4, Arras, Avranches, Boulogne, Paris, Imprimerie nationale, p. 509.

Nortier G. (1966), Les bibliothèques médiévales des abbayes bénédictines de Normandie, Caen, Caron et Cie, p. 161.

Omont H. (1889), Catalogue général des manuscrits des bibliothèques publiques de France, t. X, Paris, E. Plon – Nourrit, p. 75.

IRHT, Répertoire des manuscrits reproduits et recensés, Medium

Études

Foreville R. (dir.) (1967), Millénaire monastique du Mont-Saint-Michel, t. 2, Vie montoise et rayonnement intellectuel, Paris, P. Lethielleux (Bibliothèque d’histoire et d’archéologie chrétiennes), p. 272, p. 279.

Bourgeois-Lechartier M. (1967), « A la recherche du scriptorium de l’abbaye du Mont Saint-Michel », in Millénaire monastique du Mont-Saint-Michel, t. 2, Vie montoise et rayonnement intellectuel, R. Foreville (dir.), Paris, P. Lethielleux (Bibliothèque d’histoire et d’archéologie chrétiennes), p. 178.

Ff. 105r-137r

Division Ff. 105r-137r
Numérisations
Description matérielle
Texte sans lacune
Titre donné par le manuscrit Constitutiones Clementis pape quinti de summa trinitate et fide catholica rubrica Clemens in generali concilio VI
Identification Clemens V 🔎 Clémentines cum glossis (I-V)

Transcription du texte

Transcription du texte

Intitulé de début :

Incipiunt const(it)ut(i)ones Clem(en)tis p(a)pe quinti de su(m)ma trinitate et fide catholica rubrica Clemens in gen(er)ali (con)cilio ui(ennensi) (f. 105r)

Incipit :

Fidei catholice fu(n)damento p(re)t(er) q(u)am teste ap(osto)lo ne(m)o potest a(liu)d pon(er)e […] (f. 105r)

Explicit :

[…] uolu(n)tatu(m) infring(er)e u(e)l ei ausu temerario contraire. Si quis aut(em) etc. (f. 137r)

Intitulé de fin :

Explicit liber septim(us) (f. 137r)

Formule conclusive : -

Annotation(s) : -

Glose(s) : -

Zone des notes

Notes sur l’identification

5 livres

Note sur la description matérielle

Texte : Initiales de couleur rouge et bleue dont certaines plus travaillées.

Illustrations : -

Autres informations codicologiques : -

Mémento

Bibliographie

Éditions

Clement V (1561), Clementinae. Clementis Quinti constitutiones, quas Clementinas vocant, ab Egidio Perrino, officiali de Josayo, diligenter recognitae, cum summariis, casibus notabilibus, juris patronatus arbore ac additionibus, tam ex Joannis Immolae quam Petri Ancharani, Zarabellae, Barbatiae, Panormitani, doctoris Vankel, aliorumque doctorum commentariis collectis , Lutetiae Parisiorum, apud G. Merlin et G. Desboys ac S. Nivellium.

Études

n. r.

Accès controlés

Sources juridiques

Droit canon

Ff. 137r-138r

Division Ff. 137r-138r
Numérisations
Description matérielle
Texte sans lacune
Titre donné par le manuscrit Reservatio episcopatuum et dignitatum beneficiorum
Identification Anonyme Reservatio episcopatuum et dignitatum beneficiorum

Transcription du texte

Transcription du texte

Intitulé de début :

Reseruatio ep(iscop)atuum (et) dignitatum beneficior(um) alior(um) qu(orum) coll(ati)o ui sedis apostolicae reseruatur (f. 137r)

Incipit :

Johannes ep(iscopu)s (et) c(etera). Ex debito pastoralis officii q(u)amq(u)a(m) in m(er)itis superna dispositione (com)missi […] (f. 137r)

Explicit :

[…] c(um) abstiterit uel de t(em)pus aliter duxim(us) disponendu(m) datum anno V (f. 138r)

Intitulé de fin : -

Formule conclusive : -

Annotation(s) : -

Glose(s) : -

Zone des notes

Notes sur l’identification

Inédit ?

Note sur la description matérielle

Texte : intitulé en rouge

Illustrations : -

Autres informations codicologiques : -

Mémento

Bibliographie

Éditions

n. r.

Études

n. r.

Accès controlés

Sources juridiques

Droit canon

F. 138r-v

Division F. 138r-v
Numérisations
Description matérielle
Texte sans lacune
Titre donné par le manuscrit Reservatio
Identification Anonyme Reservatio

Transcription du texte

Transcription du texte

Intitulé de début :

Res(er)uat(i)o f(a)c(t)a p(er) clem(en)tem papam V de dyoces(is) b(ur)d(e)g(alensis) digni(ta)tibus (et) aliis beneficiis dicte dyocesis (f. 138r)

Incipit :

E(ts)i in temporaliu(m) bonor(um) h(ab)enda sit discret(i)o(n)is cautela p(re)cipue ut […] (f. 138r)

Explicit :

[…] Datum burdegalen(sis) sexto kalendis augusti po(ntifi)catus n(ost)ri anno primo (f. 138v)

Intitulé de fin : -

Formule conclusive : -

Annotation(s) : -

Glose(s) : -

Zone des notes

Notes sur l’identification

Inédit ?

Note sur la description matérielle

Texte : intitulé en rouge

Illustrations : -

Autres informations codicologiques : -

Mémento

Bibliographie

Éditions

n. r.

Études

n. r.

Accès controlés

Sources juridiques

Droit canon

Ff. 138v-139r

Division Ff. 138v-139r
Numérisations
Description matérielle
Texte sans lacune
Titre donné par le manuscrit Constitutio
Identification Anonyme Constitutio

Transcription du texte

Transcription du texte

Intitulé de début :

Constitu(ti)o pro habentibus pl(ur)a beneficia tenentur ostend(er)e ordinarii dispensat(i)o(n)is si q(ui) h(ab)ent sup(er) ipsis (et) titulos (f. 138v)

Incipit :

Ad perpetuam rei memoria(m) ut q(u)os ui(r)tutis amor a uicio ambit(i)o(n)is […] (f. 138v)

Explicit :

[…] lib(er)e ex(is)tere auct(or)e presentiu(m) indulgen(t)ius contr(a) etc. Dat(um) anno iiii o (f. 138v)

Intitulé de fin : -

Formule conclusive : -

Annotation(s) : -

Glose(s) : -

Zone des notes

Notes sur l’identification

Inédit ?

Note sur la description matérielle

Texte : intitulé en rouge

Illustrations : -

Autres informations codicologiques : -

Mémento

Bibliographie

Éditions

n. r.

Études

n. r.

Accès controlés

Sources juridiques

Droit canon

Ff. 139r-140v

Division Ff. 139r-140v
Numérisations
Description matérielle
Texte sans lacune
Titre donné par le manuscrit Super sacramento confessionis
Identification Anonyme Super sacramento confessionis

Transcription du texte

Transcription du texte

Intitulé de début :

Scribitur patriarchis episcopis et aliis prelatis super sacramento confessionis (f. 139r)

Incipit :

Uas elect(i)o(n)is doctor eximi(us) (et) egregi(us) p(redica)tor cui(us) p(re)dicat(i)o mu(n)dum docuit uniuersu(m) […] (f. 139r)

Explicit :

[…] Nulli g(ratia) ets. Datum xii kalendis julii anno xii (f. 140v)

Intitulé de fin : -

Formule conclusive : -

Annotation(s) : -

Glose(s) : -

Zone des notes

Notes sur l’identification

Inédit ?

Note sur la description matérielle

Texte : intitulé en rouge

Illustrations : -

Autres informations codicologiques : -

Mémento

Bibliographie

Éditions

n. r.

Études

n. r.

Accès controlés

Sources juridiques

Droit canon