Cote(s) ancienne(s) | Ff. 173r-294v | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Datation | XIII e siècle | ||||||||||||
Langue(s) |
|
||||||||||||
Description matérielle brève |
|
||||||||||||
Incipit repère | […] Prologus in penitentialem M(agistri) Rob(erti) de sa(n)c(t)o Uictore […] (f. 174r) | ||||||||||||
Explicit repère | […] P(ri)m(us) (est) q(uem) celestis gra(tia) generat no(n) n(atur)a mortalis […]. (f. 294v) |
307 × 231 mm (f. 187)
Parchemin
De nombreux folios animés (folios coupés avant écriture : ff. 186, 189 ; folios déchirés : ff. 256 ; folios déchirés et recousus : ff. 173, 176, 184, 185, 195, 202, 204, 214, 215, 216, 247, 251, 253, 266, 272, 273, 274, 283, 294 ; folios troués : ff. 249, 251, 273, 278, 285, 295)
« 2 e partie, écriture fine et serrée ; […] XIII e siècle» (Delisle 1872)
-
Texte : dessins au crayon (f. 268, par exemple)
Division | F. 173r | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Homelia XXXIX | |
Identification | Scriptores varii Commentarium in Matthaeum |
Intitulé de début :
Omel(iarius) XXXIX R. CIII. (f. 173r)
Incipit :
Et factu(m) est cu(m) (con)summasset I(esus) sermones istos […] (f. 173r)
Explicit :
[…] Capiat ut unusquisq(ue) col(itu)r decet utru(m) u(ir)ginalia possit implere praecepta (f. 173r)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
Un des auteurs mentionnés dans ces commentaires est Remigius Autissiodorensis 🔎
Texte : Initiale de couleur rouge.
Illustrations : -
n. r.
n. r.
Prédication
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | F. 173r-v | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | s. t. | |
Identification | Scriptores varii Quaestiones doctrinae |
Intitulé de début :
Factio (est) co(n) cordia i(n) mala. (f. 173r)
Incipit :
Exurge (et) i(n)tende iudicio meo deus meus et dominus meus […] (f. 173r)
Explicit :
[…] Et sine(m) puniet(ur) in (a)et(er)n(um) (et) meli(us) q(ui) co(n)te(m)psit (a)et(er)nu(m). (f. 173v)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
Texte : -
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
n. r.
n. r.
Prédication
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | Ff. 174r-186v | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Prologus in poenitentialem | |
Identification | Robertus Flamesburieusis 🔎 Poenitentiale |
Intitulé de début :
Prologus in penitentialem M(agistri) Rob(erti) de sa(n)c(t)o Victore. (f. 174r)
Incipit :
Res grandis immo premaxima cuiuslibet ne d(o)m(i)n(um) meis impar uiribus […] (f. 174r)
Explicit :
[…] Nec ecc(lesi)am fec(er)it canto campe in paxie et aqua si non emendet peniteat. (f. 186v)
Intitulé de fin :
Explicit p(e)n(iten)t(ialis) mag(ist)ri Rob(erti) de S(an)c(t)o Victore. (f. 186v)
Formule conclusive :
Annotation(s) : « It(em) sum(ma) mag(ist)ri Steph(an)i de Longotona » (f. 174r)
Glose(s) : -
Robert de Flamborough, chanoine pénitencier de Saint-Victor - Pœnitentialis.
Texte composé entre les années 1208 et 1215. 75 témoins manuscrits recensés par Firth (1971)
Robert est un chanoine régulier de l’abbaye Saint-Victor à Paris et exerce les fonctions de poenitentiarius, prêtre pénitencier
Édition : Firth 1971.
Texte : initiales de couleur rouge et bleue. ; annotations en marge à l’encre rouge (f. 174v, 176r, 177v, 179r, 179v…)
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : encre noire et rouge.
Firth J.J.F. (éd.) (1971), Robert de Flamborough, Liber Poenitentialis, Toronto, Pontifical Institute of Mediaeval Studies (Studies and texts, 18).
n. r.
Prédication
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | F. 186v | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Ex poenitentiali Fulberti Carn(otensis) excerpto a canonibus | |
Identification | Fulbertus Carnotensis 🔎 De poenitentia laïcorum (extr.) |
Intitulé de début :
Ex p(e)n(itenti)ali Fulberti Carn(otensis) excerpto a canonibus. (f. 186v)
Incipit :
Si quis homi(n)em occid(er)it sponte vii annos peniteat […] (f. 186v)
Explicit :
[…] cu(m) ele(e)mosinis (et) redeat si p(er)tinacit(er) odit ex(com)municetur. (f. 186v)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
PL, t. 141, col. 339-340.
Texte : -
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
Migne J.-P. (éd.) (1853), S. Fulberti Carnotensis Ep. Opera omnia, Paris, Garnier et J.-P. Migne (Patrologiae cursus completus. Series latina, 141), col. 339-340.
n. r.
Sources philosophiques et théologiques
Division | Ff. 187r-193v | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | s. t. | |
Identification | Anonymus Tractatus in canones |
Intitulé de début : -
Incipit :
Uestiui te discoloribus indui te subtilib(us) […] (f. 187r)
Explicit :
[…] (et) alior(um) regaliu(m) sacramentor(um) non a deo a p(rae)cip[…] (f. 193v)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : nombreuses notes en marge.
Glose(s) : -
Texte : Initiales de couleur rouge et bleue.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : Texte entièrement copié sur un seul cahier, moins haut, par rapport aux autres cahiers du manuscrit, de 10 mm.
n. r.
n. r.
Sources juridiques
Droit canon
Division | Ff. 194r-211v | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | s. t. | |
Identification | Anonymus De virtutibus theologalibus |
Intitulé de début : -
Incipit :
Seq(uitur) de spe sic describit(ur) i(n) t(er)cio libro sente(n)tiar(um) […] (f. 194r)
Explicit :
[…] secus autem est de fide u(el) ignorancia sancti pater excusare. (f. 211v)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
Traité anonyme sur les vertus théologales. « Sur les sept dons du Saint-Esprit : Consequenter dicendum est de septem donis Spiritus Sancti. — Sur la prédestination : Dicturi de predestinatione... — Sur la volonté de Dieu. — Sur la puissance du Christ, etc. C'est comme l’abrégé d'une somme théologique. Après le 17 e feuillet des fragments précédents, on lit : Prima petit campum dubia sub sorte duelli Pugnatura fides, etc. Cette citation “Prima petit campum” se retrouve dans le ms. 121, au commencement d'un chapitre de la Somme attribuée à G. de Poitiers (voyez plus haut, p. 486). Nous avons déjà fait observer que les deux manuscrits ne se ressemblent pas. De virtutibus ergo dicturi, a fide, tanquam aliarum virtutum principio, sumamus exordium... C'est probablement le commencement du traité des vertus théologales qui précède, et qui naturellement devait commencer par une définition de la foi. (Un feuillet). (Delisle CGM)
Texte : -
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
n. r.
n. r.
Sources philosophiques et théologiques
Commentaires
Division | Ff. 212r-293v | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | Summa magistri Stephani de Longuotona | |
Identification | Stephanus de Languetonia 🔎 Quaestiones theologiae |
Intitulé de début :
Incipit summa magistri Stephani de Longuotona queri(tur) utrum ho(mo) possit resurge(re) in ta(n)ta caritate a quanta cecidit. (f. 212r)
Incipit :
Quod homo possit resurge(re) in tanta caritate a q(ua)nta cecidit […] (f. 212r)
Explicit :
[…] deest partitio, petit (er)go pie (et)c ut Dominus det ei. (f. 293v)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
Texte : initiales de couleur rouge et bleue.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : Table des « questions », présentée en 2 demi-colonnes (ff. 293v-294). On compte ici 160 items, alors que la collection proposée par la famille (β) de manuscrits à laquelle appartient le manuscrit d’Avranches en compte 173 (Quinto 2010, p. 530-531)
Quinto R. & Bieniak M. (éd.) (2014-2024), Stephen Langton, Quaestiones theologiae, I, III 1-3, Oxford : Oxford University Press (Auctores Britannici medii aevi, 22).
Quinto R. (2010), « La constitution du texte des Quaestiones theologiae », in Étienne Langton, prédicateur, bibliste, théologien, Turnhout, Brepols (Bibliothèque d'histoire culturelle du Moyen Âge, 9), p. 525-562, DOI : 10.1484/M.BHCMA-EB.3.4397 (Brepols)
Sources philosophiques et théologiques
Sommes
Division | Ff. 294r-v | |
---|---|---|
Numérisations |
![]() |
|
Description matérielle |
|
|
Titre donné par le manuscrit | De libro Zacharie | |
Identification | Anonymus Excerptum de libro Zacchariae |
Intitulé de début :
Excerptum de libro Zacharie in unum ex IIII. Liber CXXVIII. CLXXXIII. XCVIII. (f. 294r)
Incipit :
Attendite uob(is). Si peccau(er)it inte frater tuus[…] (f. 294r)
Explicit :
[…] P(ri)m(us) q(uem) celestis gra(tia) generat no(n) n(atur)a mortalis. (f. 294v)
Intitulé de fin : -
Formule conclusive : -
Annotation(s) : -
Glose(s) : -
Texte : initiales de couleur rouge.
Illustrations : -
Autres informations codicologiques : -
n. r.
n. r.
Livres bibliques