Apparat critique

  • Texte édité
  • Témoin A
Pour citer cette page : Laboratoire de textes Norécrit, Actes des archevêques de Rouen (Eudes Clément) : n° p82état d’établissement du texte annoté par Émeline Mancel, sous la responsabilité de Grégory Combalbert, consulté le . [En ligne : ]

p82

[1245, 14 mai-1247, 5 mai]

Eudes [Clément], archevêque de Rouen, vidime pour les Frères mineurs de Rouen une bulle du pape Innocent IV, donnée le 30 mai 1244 et adressée à l'ensemble des Frères mineurs.

Tableau de la tradition

Original

A. Original sur parchemin.

Format : carta non transversa.

Dimensions : largeur 222 x hauteur 210 mm, dont repli 16 mm.

État de conservation : bon état.

Scellement : perdu, autre.autre. Reste simplement l'incise, probablement scellé sur queue de parchemin.

Au dos, d"une écriture contemporaine : « Quod fratres non possint cogi recipere inviti commissiones causarum vel firmarum executiones. Qui postposita. »

Arch. dép. Seine-Maritime, 35 H 12.

Dissertation critique

Le vidimus n'est pas daté. Au vu de la date de la bulle, l'archevêque qui la confirme peut être Eudes Clément ou Eudes Rigaud. Après examen des différentes formules de suscription, il apparaît qu'Eudes Clément s'intitule toujours « Odo, miseratione divina Rothomagensis archiepiscopus » (une exception sur le corpus) et Eudes Rigaud « Frater Odo, permissione divina Rothomagensis ecclesie minister indignus » (une exception dans la copie d'un cartulaire). Au vu de la formule employée ici, l'acte est attribué à Eudes Clément, et l'intervalle de datation correspond à son archiépiscopat.

Texte établi d'après A

Odo, miseratione divina Rothomagensis archiepiscopus, universis presens scriptum inspecturis, salutem in Domino sempiternam. Noveritis ||2 nos privilegium domini pape Innocentii quarti, sanum et integrum in nulla sui parte viciatum inspexisse sub hac forma : ||3

« Innocentius, episcopus servus servorum Dei, dilectis filiis * generali ministro et universis fratribus de ordine Fratrum minorum ||4 presentes litteras inspecturis, salutem et apostolicam benedictionem. Qui postposita vanitate seculi elegerunt virtutum domino sub ||5 paupertatis habitu famulari a nobis illa confovendi sunt gratia que ipsorum saluti noscitur oportuna. Cum igitur ad ||6 hoc semper vestre humilitas conversationis invigilet ut Deo placeat per devote laudis obsequium et fructum proferat ||7 animarum. Nos devotionis vestre precibus inclinati quod ad recipiendum commissiones causarum ac sentenciarum exe-||8-cutiones vel alia contingentia causas ipsas sive quod sitis in causis aliquibus assessores illis que fidem respitiunt ||9 dumtaxat exceptis per litteras sedis apostolice aut legatos seu delegatos ipsius vel quoslibus alios cogi non possitis ||10 inviti nisi plena in eisdem litteris de concessions hujusmodi mentio habeatur vobis auctoritate presentium ||11 indulgemus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ||12 ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit indignationem ||13 omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum. Datum Laterani-||14- iii kalendis junii pontificatus nostri, anno primo. »

In hujus igitur inspectionis testi-||15-monium sigillum nostrum presentibus duximus apponendum.