Apparat critique

  • Version par défaut
Pour citer cette page : Laboratoire de textes Norécrit, Registre des visites pastorales de l’archevêque Eudes Rigaud - 1267 (Lisieux)état d’établissement du texte annoté par Lise Levieux, sous la responsabilité de Elisabeth Lalou, consulté le . [En ligne : ]

Anno domini millesimo ducentesimo sexagesimo septimo - Lexoviensis dyocesis

Hic incipit Lexoviensis dyocesis.

Sanctus Petrus de Pratellis.

IIII. Kl. Januarii. Per Dei gratiam, accessimus ad monasterium Beati Petri de
Pratellis, Lexoviensis dyocesis, et verbo Dei in capitulo ipsius monasterio prius proposito,
eodem Domino adiuvante, visitavimus ibidem. Ibi erant xxxii monachi,
duo erant ibi noviciis. Omnes erant sacerdotes, preter illos novicios. In priora
tibus non servantur statuta regule quo ad esum carnium et ad ieiunia. Prece
pimus abbati quod hec prout posset fieri, faceret emendari. Plura debebantur eis
quam deberent ; habebant bladum, avenam et vinum satis ad annum, et bene erat eis,
per Dei gratiam. Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procurationis, viii libre ii solidi ii denarii Somme entourée...

III. Kl. Januarii. Per Dei gratiam, visitavimus abbatiam monialium Beati Leodegarii eiusdem
loci sermone a nobis in dicti loci capitulo prius facto. Ibi erant xlv moniales, sub certo
numero et statuto. Una earum erat sola cum matre sua apud Argoulles, quod nobis displicuit
et tunc inhibuimus abbatisse ne alicui moniali decetero daret licentiam exeundi, nisi
cum bona societate. Tres erant ibi pedissete communes, et alie quamplures speciales,
quarum pluralitatem reprobavimus. Precepimus eidem quod archas monialium frequentius soli
to visitaret ad amovendam proprietatem. Item, inhibuimus eis ne nisi tria vota
in professione sua emitterent, videlicet obedientie, castitatis et improprietatis. Parum debebant, ut
dicebant, et habebant estauramenta satis ad annum preter vinum. Ibi procurati fu
imus ipsa die. Summa procurationis, viii libre v solidi Somme entourée. ..

{339v} Dicta die, videlicet III Kl Januarii in monasterio Beati Leodegarii de Pratellis,
coram nobis personaliter constituta soror Lucia de Crievrecuer, monialis monasterii
Sancte Trinitatis Cadomensis que diutius excomunicata fuerat auctoritate nostra metropolitana,

petiit absol
vi ab huiusmodi sententia ; cui, de consilio prudentum, beneficium absolutionis duximus impendendum,
et promisit, iuramento prestito corporali, quod super hoc pareret mandatis nostris, propter quod
iniunximus ei quod tres disciplinas acciperet, in capitulo monasterii supradicti, et diceret tria
psalteria, et ieiunaret per duos dies videlicet sexta feria in pane et aqua, et quibus
libet sextis feriis unius anni ieiunaret in communibus cibis, necnon omnia bo
na que habebat vel habere poterat penes se de bonis monasterii sui restitueret et
redderet monasterio memorato.

Grestain.

II. Kl. Januarii. Per Dei gratiam, accessimus ad monasterium de Grestein,
ubi, proposito verbo Dei, eodem adiuvante, visitavimus. Ibi erant xxvi mona
chi commorantes, duos habebant in Anglia, duos apud Sanctam Scolasticam in dyocesi
Lexoviensi, et duo in comitatu Pictavensi, in dyocesi Agenensi. Precepimus abbati quod fre
quentius solito prioratus forinsecos visitaret. Omnes commorantes monachi erant sacerdotes,
preter unum. Item, precepimus priori quod archas monachorum inspiceret, et ne quid proprietatis habe
rent. Item, precepimus quod particulares compoti quolibet mense fierent coram aliquibus ma
ioribus de conventu. Debebant c libras ; habebant estauramenta satis ad annum.
Alia invenimus, per Dei gratiam, in bono statu. Ibi procurati fuimus ea die.

Summa procurationis viii libre xii solidi Somme entourée..

Kl. Januarii. Fuimus ibidem, in circoncisione, cum expensis nostris.

Cormelie.

IIII. Non. Januarii. Per Dei gratiam, visitavimus abbatiam de Cormeliis. Ibi erant

xxx
monachi ; octo in Anglia. Omnes erant sacerdotes preter quinque. Elemosina dabatur omnibus
venientibus ad eam singulis diebus. Debebant ixc libras turonenses ; debebantur eis iiic
libre et x, et habebant nichil adhuc expenderant de fructibus anni illius. Alia in
venimus, per Dei gratiam, in bono statu. Ibi fuimus ea die procurati.

Summa procurationis,
viii libre iii solidi Somme encadrée..

Moniales Lexoviensis.

III. Non. Januarii. Visitavimus abbatiam monialium Lexoviensium. Ibi
erant xxxvi moniales ; non est ibi certus numerus et statutus. Septies in anno debent con
fiteri et communicare. Sunt ibi due ancille communes. Debebant xl libras, et habebant bladum,
avenam et siceram satis ad annum. Alia, per Dei gratiam, invenimus in bono statu. Abbatissa
erat infirma et visitationi non interfuit.

Episcopus.

Ipsa die, procurati fuimus ab episcopo, et pernoctavimus in manerio eiusdem.

Capitulum.

II. Non. Januarii. Per Dei gratiam, intravimus vestibulum ecclesie matricis [sic] [matricis ecclesie] Lexoviensis, et
ibi, canonicis et capellanis ac clericis chori ipsius ecclesie congregatis, proposuimus verbum
Dei in latino. Quo facto, capellanis et clericis predictis abinde exeuntibus, et canonicis no
biscum et cum venerabili fratre nostro G., Dei  [sic] [gratia] eiusdem loci episcopo, ac sociis et clericis nostris remanenti
bus, processimus ad visitationem prout decuit Domino adiuvante. Inquisito autem de sta
tu ipsius ecclesie, invenimus, per Dei Gratiam, ipsam in bono statu existere, et spiritualiter et
temporaliter et nichil in ea vice illa correctione dignum. Ipsa die, procurati fui
mus a capitulo, in domo episcopi.

{340r} Sanctus Ymerius.

Non. Januarii. Per Dei gratiam, accessimus ad prioratum Sancti Ymerii, ubi, ipso
Domino adiuvante, visitavimus, prius a nobis verbo Dei ibidem proposito. Ibi erant
decem monachi de Becco Helluini. Omnes erant sacerdotes, preter unum. Debebant
c libras et habebant estauramenta satis ad annum. Omnia alia circa spiritualia et
temporalia, invenimus in bono statu. Ipsa die, procurati fuimus ibidem.

Summa procu
rationis, vii libre
ii solidi Somme entourée..

Blangi.

VIII. Id. Januarii. Procurati fuimus apud Sanctum Ymerium a
priore eiusdem loci, ratione prioratus de Blangy,
videlicet in die epyphanie Domini.

Summa procurationis, vii libre v solidi Somme entourée..

Bellus Mons.

VII. Id. Januarii. Per Dei gratiam, visitavimus prioratus de Bello Monte in Algia.
Ibi erant xii monachi Sancti Audoeni Rothomagensis commorantes. Omnes erant sacerdotes. Precepimus quod omnes
libros ecclesie conscribi facerent in rotulo quodam vel libro ecclesie maiori.
Item, quod statuta pape Gregorii facerent conscribi et frequenter legi in capitulo suo. Parum
celebrabant et parum confitebantur. Precepimus priori quod hoc faceret emendari. Item, quod seculares
faceret arceri a claustro. Item, quod archas monachorum visitaret frequentius soli
to ad amovendam proprietatem ab eis. Aliquotiens remanebat refectorium vacuum
et solum, quod nobis displicuit. Debebant viiixx libras. Alia invenimus in bono sta
tu. Ibi procurati fuimus ipsa die. Summa procurationis, vi libre xvi solidi Somme entourée..

Sancta Barbara.

VI. Id. Januarii. Procurati fuimus apud Sanctam Barbaram. Summa procurationis, viii
libre iii solidi Somme entourée..

V. Id. Januarii. Per Dei gratiam, visitavimus prioratum Sancte Barbare.
Ibi erant xxxv canonici commorantes. Omnes erant sacerdotes, preter quatuor ;
extra errant in obedientiis circa xxxvi. Precepimus priori quod frequenter archas canonicorum
inspiceret et visitaret ad amovendam proprietatem. Debebant m libras quarum debeban
tur pro quadam firma abbati de Cormeliis iiiic libre ; habebant estauramenta satis
ad annum. Alia, per Dei gratiam, invenimus in bono statu.

Crotes.

Ipsa die, procurati fuimus apud Crotas. Summa procurationis, vii libre Somme entourée..

IIII. Id. Januarii. Visitavimus prioratum predictum de Crotes. Ibi erant
duo monachi Gemeticenses, videlicet, fratres Rogerus de Ponte Audomari, prior,
et Nicholaus *** ; ambo erant sacerdotes. Qualibet die debet
haberi missa in capella eiusdem ab altero illorum. Non servant ieiunia regule, nec regulam
observant quo ad esum carnium. Domus erant deformiter discooperte. Debebant
iiiic libras turonenses ; que quidem debebat Guillelmus Durescu, quondam prior, qui do
mum hiis et aliis oneraverat ultra modum ; habebant tamen estauramenta ad annum,
ut credebant.

Tyergevilla.

Ipsa die, procurati fuimus apud Tyergevillam. Summa procurationis, viii libre Somme entourée...

Eadem die, per Dei gratiam, visitavimus dictum prioratum, presente venerabili fratre nostro in Christo
G., Dei  [sic] [gratia] , episcopo Lexoviensi qui nobiscum ibidem pransus fuit ea die. Ibi erant tres
monachi Sancti Wandregisili, videlicet, fratres Guirardus de Buesevilla, Guillelmus de Modiis,
{340v} Gaufridus Blondel. Inhibuimus eis ne mulieres amplius concederent apud eos.
Non servabant ieiunia regule utebantur carnibus preter necessitatem. Non nisi unicum
calicem monachi et presbyter parrochialis  [sic] [habebant] , et ecclesia erat valde vasta et immunde custo
dita, et ibidem non erant sufficiencia ornamenta, quod nobis multum displicuit. Habebant
estauramenta satis ad annum ; debebant iic libras.

Sanctus Ebrulphus.

III. Id. Januarii. Per Dei gratiam, visitavimus abbatiam Beati Ebrulphi. Ibi erant xxxvii
monachi commorantes. Omnes erant sacerdotes preter duodecim. Precepimus priori quod
archas monachorum frequenter inspiceret ad amovendam proprietatem. Unus non
consuevit clamare alium, nisi pro silencio. Plura debebantur eis quam deberent.
Ipsa die procurati fuimus ibidem. Summa procurationis, viii libre x solidi Somme entourée...***

Bernaium.

II. Id. Januarii. Visitavimus, cum Dei adiutorio, abbatiam de Bernaium,
videlicet in octabis epiphanie. Erant ibi xxvi monachi commorantes. Omnes erant sa
cerdotes, preter quatuor. Semel quolibet mense confitentur, et communicant. Nichil debe
bant, debebantur eis vc libre satis habebant estauramenta satis ad annum, et
bene erat eis, per Dei gratiam. Ipsa die, procurati fuimus ibi. Summa procurationis, vii libre viii solidi. Eadem die, pransi fuimus in manerio domini Henrici de Ferrariis, apud
Ferrarias.Trait..