Apparat critique

  • Version par défaut
Pour citer cette page : Laboratoire de textes Norécrit, Registre des visites pastorales de l’archevêque Eudes Rigaud - 1254état d’établissement du texte annoté par Lise Levieux, sous la responsabilité de Elisabeth Lalou, consulté le . [En ligne : ]

Anno domini millesimo ducentesimo quinquagesimo quartus

III. Id. Aprilis. Incepit hic anno quinquagesimus
quartus.

II. Id. Aprilis. Et ipsa die fuit pascha.

Id. Aprilis.

XVIII. Kl. Maii.

XVII. Kl. Maii.

XVI. Kl. Maii.

XV. Kl. Maii.

XIIII. Kl. Maii.

XIII. Kl. Maii Les 7 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Rome..

Rome.

XII. Kl. Maii. Sutrine.

XI. Kl. Maii. Viterbii.

X. Kl. Maii.

IX. Kl. Maii.

VIII. Kl. Maii.

VII. Kl. Maii.

VI. Kl. Maii.

V. Kl. Maii Les 6 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem..

Ibidem.

IIII. Kl. Martii. Apud Ortum.

III. Kl. Maii. Apud Sanctum Geminum.

II. Kl. Maii. Apud Beveigne.

Kl. Maii. Assisii.

VI. Non. Maii.

V. Non. Maii Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem..

Ibidem.

IIII. Non. Maii.Colonne droite..

III. Non. Maii.

II. Non.Maii.

Non. Maii.

VIII. Id. Maii.

VII. Id. Maii.

VI. Id. Maii.

V. Id. Maii.

IIII. Id. Maii.

III. Id. Maii.

II. Id. Maii.

Id. Maii.

XVII. Kl. Junii.

XVI. Kl. Junii.

XV. Kl. Junii.

XIIII. Kl. Junii.

XIII. Kl. Junii.

XII. Kl. Junii.

XI. Kl. Junii.

X. Kl. Junii.

IX. Kl. Junii.

VIII. Kl. Junii.

VII. Kl. Junii.

VI. Kl. Junii.

V. Kl. Junii Les 25 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Assisi...

Assisii.

IIII. KI. Junii. Ibidem. Ipsa die, dominus Guido de Bor
bonio, decanus Rothomagensis, tactis sacrosanctis evangeliis,
iuravit nobis obedienciam, et reverenciam, et fidelitate
quam eius predecessores debuerunt Rothomagensi archiepiscopo,
que plenius declarare promisit, cum nos Rothomagi con
tigerit interesse. Huic iuramento interfuerunt magistri
Robertus et Petrus, canonici Rothomagenses, fratres Hardoinus
et Gualterus, de ordine minorum magister Willelmus, canonicus
Aniciensis
, et Philippus de Sex Campis, persona de LiaA déterminer...

III. Kl. Junii. Ibidem. Ipsa die, magister Petrus de Alba
Mallia, canonicus Rothomagensis, de mandato nostro speciali, rece
pit ix testes iuratos, per quos ei constitit eviden
ter quod Herbertus de Hovilla, presbyter in urbe, a.., domino
Prenestino in acolitum et subdiaconum, et per dominum Pennensem,
in diaconum et presbyterum, sabbato pasche, canonice fuerat
ordinatus.

II. Kl. Junii. Ibidem, et ipsa die fuit festum penhecostes.

Kl. Junii. Ibidem. Ipsa die, papa recessit ab Assisio.

{83r} IIII. Non. Junii. Apud Bevargne.Colonne gauche..

III. Non. Junii Apud Sanctum Geminum.

II. Non. Junii. Apud Civitatem Castellanam.

Non. Junii. Rome.

VIII. Id. Junii. Ibidem.

VII. Id. Junii.

VI. Id. Junii Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem...

Ibidem.

V. Id. Junii. Preneste.

IIII. Id. Junii.

III. Id. Junii.

II. Id. Junii.

Id. Junii.

XVIII. Kl. Julii.

XVII. Kl. Julii.

XVI. Kl. Julii.

XV. Kl. Julii.

XIIII. Kl. Julii.

XIII. Kl. Julii Les 10 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Anagnie...

Anagnie.

XII. Kl. Julii. Ibidem. Ipsa die, magister Petrus de Alba
Mallia, canonicus Rothomagensis, de mandato nostro speciali recepit
testes iuratos per quos ei constitit evidenter quod
Rogerus Basin, de Walemunt, presbyter in urbe, per dominum
Prennensem et AdriensemA déterminer., die sabbati post penthecostem, in presbyterum cano
nice fuerat ordinatus.

XI. Kl. Julii.

X. Kl. Julii.

IX. Kl. Julii.

VIII. Kl. Julii.

VII. Kl. Julii.

VI. Kl. Julii.

V. Kl. Julii.

IIII. Kl. Julii.

III. Kl. Julii.

II. Kl. Julii.

Kl. Julii.

VI. Non. Julii.

V. Non. Julii Les 13 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Anagnie..

Anagnie.

IIII. Non. Julii. Anagnie. Hac die, tradita fuit nobis nota sentencie
super causa que vertebatur inter nos et suffraganeos nostros,
pro qua veneramus ad curiam. Que est versus finem registri.

III. Non. Julii.

II. Non. Julii.

Non. Julii Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem...

Ibidem.

VIII. Id. Julii. Recessimus a curia, et venimus apud Burgum Novum.

VII. Id. Julii. Rome.

VI. Id. Julii. Ibidem.

V. Id. Julii. Apud Castrum Sancti Petri.A déterminer..

IIII. Id. Julii. Sutrinam.

III. Id. Julii. Viterbii.

II. Id. Julii. Apud Montem Flaconis.

Id. Julii. Apud Aquam Pendentem.Colonne droite..

XVII. Kl. Augusti. Apud Radicophanum.

XVI. Kl. Augusti. Apud Sanctum Quiricum.

XV. Kl. Augusti. Apud Senam Veterem.

XIIII. Kl. Augusti. Apud Ibidem.

XIII. Kl. Augusti. Apud Martre.

XII. Kl. Augusti. Apud Fisac.

XI. Kl. Augusti. Apud Lucam.

X. Kl. Augusti. Apud Marcam de Sardena.
Ipsa die, transivimus per portam Bertrandi.

IX. Kl. Augusti. Apud Brumiacum.Incertitude..

VIII. Kl. Augusti. Apud Sistre.

VII. Kl. Augusti. Apud Reque.

VI. Kl. Augusti. Janue.

V. Kl. Augusti. Apud Recens Saonum Recens.

IIII. Kl. Augusti. Apud Saonum.

III. Kl. Augusti. Apud Caretum.Cairo Montenotte..

II. Kl. Augusti. Apud Corteinile.

Kl. Augusti. Apud Haster.

IIII. Non. Augusti. Apud Torinum.

III. Non. Augusti. Apud Sanctum Ambrosium.

II. Non. Augusti.

Non. Augusti.

VIII. Id. Augusti.

VII. Id. Augusti Les 4 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Secuse...

Secuse.

VI. Id. Augusti. Transivimus Moncenis Travail
mont Cenis

et venimus apud Termignon.

V. Id. Augusti. Apud Sanctum Michaelem.

IIII. Id. Augusti. Apud Aquam Bellam.

III. Id. Augusti. Apud Chamberiacum.

II. Id. Augusti. Apud Turrem Pini.

Id. Augusti. Apud Sanctum Antonium Viennensem.

XIX. Kl. Septembris. Vienne.

XVIII. Kl. Septembris. Ibidem, celebravimus
festum assumpcionis Beate Marie.

XVII. Kl. Septembris. Lugduni.

XVI. Kl. Septembris. Apud BragellamIncertitude...

{83v} XV. Kl. Septembris. Apud Tisiacum.

XIIII. Kl. Septembris. Apud Marcegniacum.

XIII. Kl. Septembris. Apud Petram Fricam.

XII. Kl. Septembris. Apud Disesiam.

XI. Kl. Septembris. Nivernis.

X. Kl. Septembris. Apud Conam.

IX. Kl. Septembris. Apud Giemum.

VIII. Kl. Septembris. Apud Lorriacum.

VII. Kl. Septembris. Apud Cepeium.

VI. Kl. Septembris. Apud Nemosium.

V. Kl. Septembris. Meleduni.

IIII. Kl. Septembris. Apud Villam Novam Sancti Georgii.

III. Kl. Septembris. Parisius.

II. Kl. Septembris. Silvanectis.

Kl. Septembris. Compendium.

IIII. Non. Septembris. Novionem.

III. Non. Septembris. Apud Villam Novam Regis.

II. Non. Septembris. Belvacis.

Non. Septembris. Gisorcii.

VIII. Id. Septembris. Noionum super Andellam.

VII. Id. Septembris. Apud Sanctam Katerinam.

VI. Id. Septembris. Recepti fuimus Rohomagi ad processionem, et ipsa die celebravimus offi
cium in ipsa ecclesia, in pontificalibus.

V. Id. Septembris. Apud Deivillam. Ipsa die, Robertus Helene resignavit, spontaneus,
ecclesiam Sancti Albini de Hoquetot in manu nostra, presentibus archidiacono magistris Roberto
et Petro, et Domino Radulpho dc Chevriaco, canonico Rothomagensi et multis aliis.

IIII. Id. Septembris. Ibidem.

III. Id. Septembris. Ibidem.

II. Id. Septembris.

Id. Septembris.

XVIII. Kl. Octobris.

XVII. Kl. Octobris.

XVI. Kl. Octobris Les 5 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem...

Ibidem.

XV. Kl. Octobris. Apud Sanctum Sydonium, cum expensis nostris.

Moniales Sancti Sydonii.Entouré..

XIIII. Kl. Octobris. Visitavimus moniales Sancti Sydonii. Ibi sunt x moniales due
sorores, et unus frater. Una sola moratur apud Sanctam Austrebertam. Iniunximus unam sibi ad
iungi. Quando recedunt a prioratu, moniales bene morantur per quindecim dies, vel amplius,
et sole. Non habent regulam in gallico, quia furata fuit in capituloEntouré.. Aliquando comedunt carnes preter
{84r} necessitatem, propter paupertatem suam. Claves habent ; tamen servant illud quod est sub clave, per licen
ciam priorisse ut dicunt. Bene debent c libras. Habent quatuor quadrugatas terre, et c libras red
dituales. Monialis ministrat presbytero iniunximus omnia ista emendari. Presbyter earum est inconti
nens. Iniunximus alium queri. Dominus Lucas, presbyter, est earum confessor. Priorissa come
dit in infirmaria plus quam in refectorio. Iniunximus omnia emendari.

XIII. Ipsa die, pernoctavimus apud Novum Castrum, cum expensis nostris.

XIII. Kl. Octobris. Ibidem. Celebravimus sacros ordines.

XII. Kl. Octobris. Apud Alacrem Montem.

XI. Kl. Octobris. Ibidem. Ipsa die, investivimus Morellum, clericum nostrum, prebenda que
fuit magistri Petri dicti Archiepiscopi, nomine magistri Johannis dicti Bordel, canonici quin
decim marcharum, presentibus : fratribus Hardoino Adam et Gualtero, de or
dine fratrum minorum, et ipso Morello, clerico nostro.

X. Kl. Octobris. Ibidem.

IX. Kl. Octobris. Apud Altifagum, cum expensis nostris. Ipsa die, magister Walterus
dictus Grossus, canonicus de Sauquevilla, apud Alacrem Montem, resignavit in manu
nostra porcionem quam habebat in ecclesia de Criquetot, presentibus : magistro Roberto,
canonico Rothomagensi, fratribus Hardoino Adam et Waltero et Evardo, per
sona de Cravenchon.

VIII. Kl. Octobris.

VII. Kl. Octobris.

VI. Kl. Octobris Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Deivillam...

Apud Deivillam.

V. Kl. Octobris.

IIII. Kl. Octobris Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Locum Veris..

Apud Locum Veris.

III. Kl. Octobris.

II. Kl. Octobris.

KI. Octobris.

VI. Non. Octobris Les 4 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos...

Apud Fraxinos.

Andeliacum.

V. Non. Octobris. Visitavimus capitulum Andeliacense. Ibi sunt quatuor vicarii, quorum unus cantat
cotidie apud Culturam, et alius ad Beatam Magdalenam, et duo in ecclesia ipsa, unus missam ma
tutinalem, et alius magnam missam. Non habent missam magnam ordinatam de dia
cono et subdiacono, ut in parrochialibus. Petierunt canonici a nobis : ut cantarent nonam post missam
immediate et nos voluimus, quia plures intersunt none tali hora, quam si cantaretur alia hora.
Vicarii nolunt recipere capam ad mandatum decani, nec cantare responsaria ; iniunximus hoc emen
dari. Minus cito versilant ; iniunximus hoc emendari. Aliqui non confitentur decano suo iniunximus
quod amodo ei confiterentur, ad minus semel in anno vel saltem de licencia sua. Magister Robertus ebriosus
est. Dominus Petrus similiter ebriosus qui sacrista est ; item rixator est. Dominus Milo nimis elatus est. Denarii
communie, et qui debentur ecclesie male servantur. Iniunximus quod levarentur. Item magister Ricardus
non residet in ecclesia, licet teneatur, nisi fuerit in scholis vel in peregrinacione, nec est scolaris, nec
in peregrinacione, et in hoc bene debent apponi consilium, ut servaretur statutum ecclesie.

{84v} Ipsa die, pernoctavimus apud Salicosam.

IIII. Non.Octobris. Ibidem.

III. Non. Octobris.

II. Non. Octobris Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos. ..

Apud Fraxinos. Ipsa die iuravit et promisit Gilebertus, presbyter de Bosemunt,
quod sine strepitu iudicii habebit ecclesiam suam pro resignata, si de cetero recidivet in peccato incontinencie de quo diffamatus fuerat
et non possit se purgare, nec in ea de cetero aliquid reclamabit. Hoc idem iuravit
Guillelmus, presbiter de Escoies ; et de hiis duobus habemus litteras resignacionis. Hoc idem Guillelmus,
rector ecclesie de FonteIncertitude., iuravit, et suspensus est usque ad festum Omnium Sanctorum. Item, magister
Johannes, rector ecclesie de Secuscio, obligavit se nobis ad penam decem librarum solvendarum
ad voluntatem nostram, si de cetero diffamatus fuerit vicio incontinencie, et non possit
se legitime purgare. Ipsa die, Petrus, presbyter Sancti Petri de Ponte Sancti Petri, iuravit et promi
sit quod haberet ecclesiam suam pro resignata, nec in ea de cetero aliquid
reclamaret, si super incontinencia de cetero esset infamatus, et de hoc
habemus litteras suas Cet alinea se situe à droite de l’alinea précédent...

Non. Octobris. Ibidem.

Guaaniacum.

VIII. Id. Octobris. Apud Guaanicum, ad expensas prioratus et visitavimus ibi. Non erant
tunc ibi nisi duo monachi qui etiam non erant sani nec erat ibi prior. Aliquando comedunt
carnes contra regulam interdiximus eis usum carnium nisi quatenus eis regula permittit.
Non habent honesta vestimenta, neque libros iniunximus monacho, qui presens erat, ut dicere
priori quod hoc faceret emendari. Summa expense procuracionis, iiii libre xii solidi iiii denarii parisienses.

Hic incepimus le
vare procuracionis
istius anni.Encadré..

VII. Id. Octobris. Apud Gisecium, cum expensis prioratus. Summa expense procuracionis, cxviii solidi
viii denarii parisienses.

Gisecium.

VI. Id. Octobris. Ibidem, ad expensas nostras.

V. Id. Octobris. Visitavimus ibidem. Non erant ibi tunc nisi quinque monachi quorum tres erant
presbyteri. Unus iverat cum illo qui quondam prior fuerat, et modo factus est abbas. Deficit unus presbyter.
Iniunximus cellerario et sacriste, ut dicant abbati, quod eis det unum presbyterum, et ducat nepo
tem suum ad abbaciam, ut ibi adiscat officium suum.

Ipsa die, pernoctavimus in abbacia Beati Martini de Pontisara cum expensis nostris.

IIII. Id. Octobris. Celebravimus sacram synodum in ecclesia Beate Marie Pontisarensis, et ipsa die,
pernoctavimus similiter in predicta abbacia, cum expensis nostris.

III. Id. Octobris. Ibidem, cum expensis nostris.

Gaylonel.

II. Id. Octobris. Apud Gisecium, et ipsa die, canonici de Gaylonello solverunt cx solidos
parisienses, pro procuracione nostra, licet debuissent solvere totum quod expendimus illa die,
si voluissemus, quia debent plenariam procuracionem verumptamen quia pauperes sunt, et quia plures
tunc nobiscum habebamus, remisimus eis residuum.

Id. Octobris. Apud Sanctum Martinum in Guarenna. Ipsa die, Stephanus presbyter de Comigni,
qui abiuraverat quandam concubinam suam, de qua pueros habuerat, et promiserat bona fide
archidiacono loci, quod, si recidivaret cum ipsa, haberet ecclesiam pro resignata et postea reci
{85r} divarat prout omnia coram nobis recognovit et presentibus ipso archidiacono et thesaurario, et
magistro Petro de Alba Mallia, canonico Rothomagensi, et fratre Gualtero de Mineriis, et Morel
lo, clerico nostro monitus. Fuit a nobis ut ecclesiam suam resignaret. Qui petiit diem ad deli
berandum super premissis, et nos concessimus ei ut ad synodum Rothomagensem veniret delibe
ratus et interim suspendimus cum.

Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa expense, vi libre parisienses xii denarii.

XVII. Kl. Novembris. Ibidem, cum expensis nostris.

Sanctus Martinus in Garenna.

XVI. Kl. Novembris. Visitavimus ibidem. Ibi sunt quinque monachi. Omnes sunt sacerdo
tes. Non servant ieiunia regule ; utuntur carnibus preter necessitatem. Iniunximus
super hiis statuta regule observari. Faciunt ter in ebdomada elemosinam omnibus
venientibus ad portam. Debent circa vixx libras. Prior providet cuidam cognato suo,
in solis Parisiensibus, de bonis prioratus. Iniunximus eis quod legant regulam, videlicet
qualibet die unum capitulum post primam et martyrologium.

Ipsa die, procurati fuimus apud Salicosam. Summa expense, cxviii solidi parisienses.

Salicosa.

XV. Kl. Novembris. Visitavimus ibidem. Ibi sunt xii canonici. Apud Vaucorbum est unus
solus canonicus et apud Sanctum Sulpicium unus solus, et apud Hericort unus solus. Iniunximus priori ut
ipsos revocaret ad claustrum, vel nos apponeremus consilium. Prior non visitat semel
in anno prioratus. Inquirendo de vita canonicorum ibi existencium iniunximus ei quod
hoc emendaret, videlicet quod semel ad minus in anno, visitet. Faciunt qualibet die elemosinam omnibus ibi venientibus. Ibi sunt tres so
rores ei unus frater. Debent ccc libras et plus. Fratrem Ricardum de Vernone
quia rebellis et inobediens fuerat erga priorem, et erga socios suos in prioratibus,
precepimus in refectorio comedere ad sellam, donec vel per nos, vel priorem cui dedimus postea
potestatem super hoc, revocetur. Frater Adam, frater Odo, frater Ricardus, frater Eugenius rixatores
sunt, et dictus Eugenius nimis avidus est. Frater Adam infamatus est de incontinencia. Item,
frater Thomas de Avernis proprietarius, et infamatus de incontinencia. Prior ne
gligens est de visitando et corrigendo canonicos prioratuum, et corrigendi rixatores,
et quia negligens fuerat de corrigendo rebellionem fratris Ricardi de Vernone
iniunximus ei penitenciam quam vidimus iniungendam.

Ipsa die, pernoctavimus apud Fraxinos.

XIIII. Kl. Novembris. Ibidem.

XIII Kl. Novembris. Apud Pontem Arche, ad tractandum de pace cum domino de Yvreio.

XII. Kl. Novembris. Apud Ermentruvillam.

XI. Kl. Novembris. Pernoctavimus Rothomagi.

X. Kl. Novembris. Ibidem. Celebravimus festum Beati Romani.

IX. Kl. Novembris. Apud Ermentruvillam.

VIII. Kl. Novembris. Fecimus sermonem burgensibus Rothomagensibus, et pernoctavimus apud Ermentruvillam.

{85v} VII. Kl. Novembris. Tenuimus synodum maioris archidiaconatus in ecclesia Rothomagensi, et fecimus ser
monem et pernoctavimus apud Ermentruvillam.

VI. Kl. Novembris. Tenuimus maiorem synodum, et fecimus sermonem, et pernoctavimus ibidem.

V. Kl. Novembris. Tenuimus synodum decanorum, quibus tale mandatum dedimus
de canonicis regularibus. Videlicet quando canonicii regulares, curati ecclesiarum, per superiors suos
amoverentur de ecclesiis non dimitterent ibi alium esse et curare animas, nisi cum litteris
nostris ibi veniret, et post mensem saisirent in manu nostra ecclesias, nisi aliquis cum
litteris nostris ibi institueretur. Item, iniunximus eis quod, post ordines quoslibet,
saisirent ecclesias omnium personarum qui non se representarent ad ordines, et
nulli parcerent, quantumcunque eis diceretur ab ipsis personis quod a nobis haberent licen
ciam, vel a domino papa, nisi viderent super hoc litteras nostros. Item, hoc idem
iniunximus de illis qui non resident in ipsis parrochiis. Item, iniunximus eis
quod quando saisirent in manu nostra bona aliqua, non redderent ea sine mandato
nostro et emolumentum quod inde perveniret, tempore medio nobis reservarent, et
de hoc specialiter eis iniunximus quod quilibet eorum infra natale Domini, nobis per litteras in
timaret quot et que bona arrestasset in manu nostra, et qua racione ea
arrestasset. Item, iniunximus eis quod saisirent ecclesias illorum qui sine racione,
per duos menses vel per unum, dimittunt ecclesias cuidem firmario, et vadunt
vagantes per patriam, et postea veniantveniunt ad ecclesiam et ibi morantur et post per
unam ebdomadam, et postea dimittunt ecclesiam, cum iudicemus eos in suis
ecclesiis non residere. Item, quod levent penam quinque solidorum, de presbyteris
qui deferunt tabardos. Item, quod ipsis decanis absentibus, non faciant eorum
clerici inquisiciones, cum non sint nostri iurati, sicut sunu ipsi decam. Item,
quod non adiungant sibi indifferenter quoscumque presbyteros set discretos, ad inqui
siciones et instituciones huiusmodi faciendas. Item, quod secundum quod in inquisi
cione institucione mandatur, possessiones, redditus, et cetera faciant scribi in ali
quo libro magno ecclesie.

Ipsa die, assignavimus presbytero de Neele, de decanatu Novi Castri, diem sabbati ante
festum Beati Andree, ad purgandum se, cum decima manu sui ordinis, super vicio incon
{86r}tinencie, et etiam de sua germana. Ipsa die, pernoctavimus apud Ermentruvillam.

IIII. Kl. Novembris. Apud Deivillam.

III. Kl. Novembris. Ibidem.

II. Kl. Novembris. Ibidem.

Kl. Novembris. Ibidem. Celebravimus festum Omnium Sanctorum.

IIII. Non. Novembris. Apud Sanctum Wandregisilum, cum expensis nostris.

III. Non. Novembris. Ibidem, cum expensis nostris et ipsa die confirmavimus electionem factam
de Gaufrido de Noitot, in abbatem ipsius loci.***

Gemeticus.

II. Non. Novembris. Apud Gemeticos, cum expensis nostris.

Non. Novembris. Ibidem, cum expensis monasterii. Ipsa die visitavimus ibidem. Ibi sunt
l monachi. Omnes sunt sacerdotes, exceptis undecim. Aliqui sunt qui non contitentur semel in mense.
Iniunximus illis quod non biberent vinum, nisi ad prandium primum, quousque ad nos, vel ad unum peniten
ciariorum nostrorum, super hoc locuti fuerint. Quolibet die faciunt elemosinam omnibus petentibus. Infir
mi bene procurantur. Iniunximus quod aliquis, pro conventu, haberet transcriptum arrestacionis compoti amodo.
Nichil debent. Summa procuracionis, vii libre vi solidi vii denarii.

Sanctus Georgius.

VIII. Id. Novembris. Apud Sanctum Georgium, cum expensis monasterii. Procuracionis summa, cx solidi v denarii.

VII. Id. Novembris. Visitavimus ibidem. Ibi sunt xviii monachi, unus in Anglia, duo sunt
apud Sanctum Nicholaum de LandaIncertitude... Silencium non observatur in claustro, nec in ecclesia. Claustrum non
bene custoditur ab extraneis. Minuti ter comedunt in die, exeunt claustrum, et intrant virgulta et
curiam, sine licencia. Non confitentur secundum quod tenentur perregulam. Iniunximus, sub pena suspen
sionis, quod omnes illi qui confessi non fuerunt adhuc abbati confiteantur ei infra natale.
Aliqui sunt qui non confitentur semel in mense. Iniunximus illis quod nobis vel penitenciariis nostris loqueren
tur, antequam exiremus domum. Non servant ieiunia regule; iniunximus quod illud quod levatur de pran
dio detur pauperibus, et non servientibus monachorum, sicut fieri solet. Robertus Franciscus [est] seminator
discordiarum, seu portator verborum ; frater Nicholaus Carpentator suspectus de proprietate. Dictus Robertus parum
cantat parum confitetur. Ipsa die, pernoctavimus apud Deivillam.

VI. Id. Novembris.

V. Id. Novembris.

IIII. Id. Novembris Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem...

Ibidem.

III. Id. Novembris. Ibidem. Ipsa die, citavimus viva, voce Ascelinum, presbyterum de Osberti Mesnilio, ad audien
dum ius super commissis que registrata sunt in alio regisltro. Huic citacioni interfuerunt archi
diaconus, et Petrus de Alba Mallia, canonicus Rothomagensis, frater Hardoinus, Morellus, clericus noster, [illisible] ad
diem sabbati ante festum Beati Andree. Item, die crastina, ad audiendum quosdam testes super forefacto suo.

{86v} II. Id. Novembris. Ibidem.

Noion.

Id. Novembris. Ibidem Apud Noionem, cum expensis monasterii. Summa, cvii solidi ix denarii.

XVIII. Kl. Decembris. Apud Noionem visitavimus. Ibi sunt vii monachi. Non servant
bene constitucionem pape Gregorii, quantum ad ieiunia et esum cranium. Iniunximus hec
emendari. Debent ixxx libras; verumtamen adhuc non habuerunt denarius suos
de Anglia, qui valent c libras. Radulphus de Phalesia negligens est de cantando
missam. Iniunximus priori ut quam[illisible]cicius venerit, inquirat quare tam parum cantat,
et moneat ipsum ut super hoc se emendet, et quod prior non bibat vinum
quousque hoc fecerit, postquum dictus Radulphus venerit.

Mortuus Mare. Ipsa die, pernoctavimus apud Mortuum Mare.

XVII. Kl. Decembris. Apud Velliacum, cum expensis prioratus. Summa, iiii libre x solidi vi denarii.

Velliacum.

XVI. Kl. Decembris. Visitavimus ibi. Non est ibi nec prior nec monachus ; precepimus
decano de Velliaco ut sasiat granchiam abbatis, nisi infra epiphaniam, ibi posuerit
monachos et priorem.***

Pannes. Ipsa die, pernoctavimus apud Pennas, cum expensis prioratus. Summa, c ix solidi.

XV. Kl. Decembris. Visitavimus ibidem. Ibi sunt iiiior monachi. Omnes sunt sacerdotes.
Utuntur carnibus et culcitris inhibuimus eis esum carnium nisi qualtenus eis regula
permittit. Monachi et presbyter non habent nisi unum calicem ; iniunximus priori
ut unum emeret de valore centum solidorum parisiensium ad minus et nos ei accomoda
remus usque ad penthecostem. Debent xxxv libras.

Serancium.

Ipsa die, pernoctavimus apud Serancium Boticularii. Habuimus lxx solidos parisienses, nomine pro
curacionis, ustensilia domus, foramen pro equis, et stramina pro familia et equis, et
ligna.

XIIII. Kl. Decembris. Visitavimus ibidem. Non sunt nisi tres monachi, et debent esse quatuor.
Iniunximus quod dicerent abbati ; ex parte nostra, quod unum eis daret. Utuntur carnibus inter
diximus eis usum carnium nisi quatenus eis regula permittit. Non habent statuta pape Gregorii.
Iniunximus eis quod facerent scribi.

Calvus Mons.

Ipsa die, pernoctavimus apud Calvum Montem, cum expensis prioratus Sancte Marie. Summa procuracionis, vi libre
iiii solidi iii denarii.

XIII. Kl. Decembris. Visitavimus prioratum Sancti Martini de Calvo Monte. Ibi sunt
duo monachi. Non habent regulam, nec statuta pape Gregorii. Iniunximus eis quod procurarent
ista habere. Utuntur carnibus preter necessitate. Interdiximus eis penitus usum carni
um, nisi quatenus eis regula permitit. Debent xx libras turonenses. Habent in redditibus circiter xl libras.
{87r} Prior vero debet nobis procuracionem sed propter paupertatem prioratus, ei dimiseramus iam per quinque anuos, set ne ius nostrum
admiteremus. Iniunximus quod traderet clerico nostro pro expensis nostris xl solidos parisienses.

XII. Kl. Decembris.Visitavimus prioratum Sancte Marie de Calvo Monte. Utuntur carnibus.
Interdiximus eis usum carnium nisi quatenus regula permittit. Minus bene servant ie
iunia regule. Iniunximus eis quod plenius observarent.

Ipsa die, magister Petrus de Alba Mallia, de mandato nostro speciali, visitavit Domum Dei
de Calvo Monte
.***

Leonis Curia.

XII. Kl. Decembris. Pernoctavimus apud Leonis Curiam. Debent nobis pro procuracione nostra, tantum iiii libras
parisienses. Ipsa die, visitavimus ibi. Sunt tres monachi, sicut solent. Utuntur carnibus interdiximus
eis usum carnium, nisi quatenus regula permittit. Invenimus Thomam, famulum prioris, qui est, de genere
ipsius, graviter diffamatum de incontinencia de duabus videlicet ipsius ville, quarum una est coniuga
ta, alia vero soluta. Item quandam de Fraxinis adduxit, anno presenti, in prioratum, priore et
socio suo existentibus apud Carnotum novicio vero ibidem remanente, et illam, coram ipso no
vicio, adduxit in dormitorium ad sollicitandum ipsum, et ipsam in ipso dormitorio cog
noverat, novicio illo dormiente. Item, fecit illam iacere per noctem totam in prioratu, vellet
nollet ipse novicius. Item, bona domus dat concubinis suis in villa et propter huiusmodi
causas. Iniunximus priori ut ipsum infra natale a suo hospicio penitus amoveret.

Sanctus Martinus de Pontisara.

XI. Kl. Decembris. Apud Sanctum Martinum de Pontisara, cum expensis nostris.

X. Kl. Decembris. Visitavimus ibidem, cum expensis monasterii. Ibi sunt xxv monachi, set tres debet abbas mittere ad
prioratus. Ibi est unus diaconus et unus subdiaconus, duo novicii alii [sic] [alii novicii] ; omnes  [sic] [alii] presbyteri. Non legunt sta
tuta pape Gregorii. Iniunximus hoc emendari. Interdiximus omnino cameras ad comedendum, videlicet
quod ipsi monachi non comederent nisi in refectorio vel infarmarius, vel camera abbatisa
cum ipso abbate. Debenl xlc libras, quarum debent cccccc ad usuras. Habent in red
ditibus md libras, vel circa. Summa procuracionis, vi libre xvii solidi iiii denarii.

Sanctus Petrus Pontisarensis.

IX. Kl. Decembris. Visitavimus prioratum Sancti Petri Pontisarensis. Sunt quinque monachi. Non legunt
regulam suam. Iniunximus quod aliquando legerent. Non habent statuta pape Gregorii. Iniunximus eis quod ea
quererent et legerent ea. Debent ccc libras abbati et alibi c libras. Habent in redditibus ccc libras.
Presbyter Sancti Petri rixator est cum parrochianis suis. Item, cantat vesperas suas dum monachi cantant, et ita unus
disturbat alium. Item, deberet cantare missam hora qua cantat sive incipit matutinas. Item, si
aliquis parrochianorum dica ei aliquid, removet vestimenta sua, et dimittit missam suam.***

Sanctus Mellonus Pontisarensis.

Ipsa die visitavimus capitulum Sancti Melloni. ix sunt canonici et thesaurarius. Quislibet habet suum vi
carium qui omnes sunt presbyteri. Debent habere diaconum unum et subdiaconum. Non habent pallas suffi
cienter. Ibi est adhuc defectus amictuum et albarum. Inhibuimus ne amodo accomodent capas
siricas. Non. habent insulas sufficienter. Defectus est campanarum sedilium, marreni ad sedilia
campanalis. Unus canonicus nobis dixit quod in capitulo ordinaverant, quod ad supplendum huiusmodi defectus, apponerint.

Defectus procuratoris, cooperture monasterii, biblie, cerariis.

{87v} de prebendis suis usque ad lx libras et debent haberi infra natale. Item, ordinaverunt quod
thesaurarius intromitteret se super huiusmodi faciendis. Lucas, capellanus, notatus est de incontinencia, et vadit
aliquando in supertunicali per villam. Lucas predictus, iuratus, recognovit se infamatum de duabus quorum una
mortua est, et de ipsa habuit puerum unum, sicut credit, quem facit nutriri. Item, de alia que adhuc
vivit, et de novo ; ipsum Lucam monuimus ut abstinerent se ab ea, alioquin procederemus con
tra cum, prout de iure esset precedendum, si eum alias inveniremus cum super hoc infamatum.
Huic monicioni interfuerunt magister Petrus de Alba Mallia, canonicus Rothomagensis, fratres Hardoinus
et Gualterus, magister Ricardus de Sapo, et Morellus, clerici nostri. Dominus Vincencius, vicarius,
petivit a nobis ut nos ei dimitteremus fructum duarum prebendarum quas saisiri feceramus, et ipse respon
deret nobis de valore fructuum. Ipsa die, pernoctavimus apud Sanctum Martinum, et habuimus
c solidos parisienses, nomine procuracionis quos nobis debent. Debent etiam hospicium paratum lectis,
lignis, ciphis, potis, ustensilibus ad coquinam.

Vicus.

VIII. Id Kl. Decembris. Apud Vicum. Presbyter debet nobis modium avene, quoli
bet anno, quando venimus ibi.

Vilarcellus.

VII. Kl. Decembris. Visitavimus apud Vilarcellum. Ibi sunt xx moniales due
sorores. Quando minute sunt, dicunt officium sine nota. Quinquies in anno confiten
tur, videlicet ad quinque festa annualia, de consuetudine, ad minus. Omeliarius et cape sirice
sunt impignorate apud Salicosam, erga priorem. Debent iiiixx libras. Priorissa non sur
git sepe ad matutinas, nec comedit sepe in refectorio. Recipit et solvit sine consciencia
monialium. Venit parum in capitulum monuimus eam ut se super hoc emendaret. Item, ordina
vimus quod quedam monialis, electa a conventu, reciperet cum ipsa denarios priorissa [sic] [priorissa denarios] , et servaret unam
clavem, et priorissa aliam, et sciret quid poneret et sine ipsa nichil expenderet.

Ipsa die, pernoctavimus apud Sanctum Laurencium in Cornu Cervino cum expensis loci. Summa, iiii libre vi solidi.

Cornu Cervinus.

VI. Kl. Decembris. Visitavimus ibidem. Ibi sunt iiiior monachi. Utuntur aliquando culcitris. Alia
invenimus satis in bono statu, excepto quod debent circa xl libras, et non habent denarios
ad faciendum vineas. Archiepiscopus Hugo concessit eisstituit quod si, volente Deo, contigeret in sil
va villaris Curie CervineA déterminer.., domos construi et homines habitare illos parrochianos
mon prioris Sancti Laurencii esse, et decimas eorum suas esse salvo iure episcopali archi
episcopus Robertus hoc idem confirmavit eis.***

Ruppis Guidonis.

Ipsa die pernoctavimus apud Ruppem Guidonis et habuimus xl solidos parisienses, nomine procura
cionis, et quedam alia que debemus ibi habere.

V. Kl. Decembris. Apud Fraxinos.

IIII. Kl. Decembris. Apud Ermentruvillam.

III. Kl. Decembris. Ibidem. Ipsa die in aula nostra Rothomagensi, Richardus, presbyter
{88r} rector ecclesie de Nigella. citatus perempter et personaliter coram nobis Rothomagi, ad diem sabbati
ad ante festum Beati Andre, ad purgandum se cum decima manu sui ordinis, super vicio
incontinencie, de Maria, consanguinea sua germana, more nepotis sui comparuit
coram nobis et videns seu recognoscens quod super hoc non posset se purgare,
iuravit se stare ordinacioni nostre super dicto crimine, quantun alto et basso, quantum
ad capitale et corpus suum, et quantum ad ecclesiam suam. Huic facto interfu
erunt, seu iuramento archidiaconus Regnaudus, frater Hardoinus, magister Richardus
de Sapo, presbyter de BerrevillaIncertitude...

Sancta Katherina. Not. Ecriture moderne. .

II. Kl. Decembris. Apud Montem Sancte Katerine, cum expensis monasterii
et ipsa die visitavimus ibidem. Ibi sunt xxvi monachi. Abbas non visitat prioratum
de Vilaines
, quia pauperes sunt monachi. Iniunximus hoc emendari. Quidam infamati
de incontinencia et aliis, prout in alia visitacione continetur, secundum quod abbas
dicit, emendacionem promiserunt. Iniunximus abbati quod sibi caveret super hoc. Sra
Seculares intrant claustrum. Iniunximus quod claustrum melius servaretur. Statu
ta pape Gregorii non leguntur. Iniunximus quod ter ad minus legerentur in anno. In prioratibus
carnibus utuntur. Iniunximus abbati quod interdiceret eis omnino usum carnium nisi quatenus eis regula per
mittit. Non recipiunt hospites aliquos, nisi sint monachi. Item, iniunximus quod aliquis
eligeretur a conventu, qui cum priore audiret particulares compotos et magnum
compotum. Item, abbas non computaverat fere ab anno citra. Iniunximus quod infra
natale computaret, vel in die natalis de vino non biberet. Abbas ita iracundus
est et ita asper, quod quando est in capitulo, unus non audet clamare alium, propter eius duri
ciam. Pravissime ministralur infirmis; non est aliquis qui provideat infirmis, nec est
ibi infirmaria. Item, prolibet ne aliquis infirmus habeat nisi panem et aquam. Minus bene provi
detur hospitibus. Cellerarius negligens  [sic] [est] de ministrando vinum hospitibus. Item
inequaliter vinum habent. Item, minus bene providetur monachis in vestimentis et calciamen
tis. Item, abbas cogit minutos in aventu, ire ad matutinas et ad alias horas. Item,
non datur eis, nisi sicut illis qui remanent in conventu. Summa, vii libre v solidi vi denarii.***

Kl. Decembris. Apud Pontem Arche, pro negocio domini de Ivreio.

Piris. Capravilla.

III Kl. Non. Decembris. Apud PiresCapramvillam, et ibi procurati fuimus. Summa, viii libre vii solidi iii denarii.

III. Non. Decembris. Apud Montem Duorum Amantum.

II. Non. Decembris. Apud Bordellum de Vignoy.

Non. Decembris. Apud Sanctum Dyonisum in Francia.

Nota : Johannes de Serbovilla subprior, Robertus de Bosco Herberti.

{88v} VIII. Id. Decembris. Parisius.

VII. Id. Decembris. Obviavimus regi Anglie, venienti Parisius.

VI. Id. Decembris.

V. Id. Decembris.

IIII. Id. Decembris.

III. Id. Decembris Les 4 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Parisius. ..

Parisius.

II. Id. Decembris. Apud Sanctum Dyonisium in Francia.

Idus. Decembris. Apud Pontisaram.

XIX. Kl. Januarii. Apud Lymay.

XVIII. Kl. Januarii. Apud Gaylon.

XVII. Kl. Januarii. Apud Locum Veris.

XVI. Kl. Januarii. Apud Ermentruvillam.

XV. Kl. Januarii. Ibidem.

XIII. Kl. Januarii. Celebravimus sacros ordines apud Grandi Montem.

XIII. Kl. Januarii. Apud Fraxinos.

XII. Kl. Januarii. Apud Calvum Montem.

XI. Kl. Januarii. Apud Chambliacum.

X. Kl. Januarii. Apud Sanctum Lupum de Seranz.

IX. Kl. Januarii. Apud Creolium cum domino rege. Celebravimus festum
nativitatis Domini.

VIII. Kl. Januarii. Ibidem.

VII. Kl. Januarii. Apud Calvum Montem.

VI. Kl. Januarii. Apud Fraxinos.

V. Kl. Januarii. Apud Pontem Arche.

Mons Duorum Amantium.

IIII. Kl. Januarii. Apud Montem Duorum Amantum, cum expensis prioratus.

III. Kl. Januarii. Visitavimus ibidem. xii sunt canonici, [illisible] viii sunt sacerdo
tes. Debent circa c libras debetur eis c libre in debito bene solubili, et l libre in de
bito male solubili. Male providetur infirmis. Frater Willelmus de Gaylarbos infamatus  [sic] [est] de
ebriositate. Iniunximus ut ad claustrum revocaretur. Frater Willelmus Barbot, murmurator post vinum, iracundus est.

Item Matheus murmurator  [sic] [est] . Ipsa die, pernoctavimus apud Pontem Arche.

Beccus.

II. Kl. Januarii. Apud Beccum Helluini.

Kl. Januarii. Ibidem.

Beccus.

IIII. Non. Januarii. Visitavimus ibidem et sunt ibidem circa iiiixx monachi. Non legunt sta
tuta pape Gregorii. Iniunximus eis quod ea legerent. In prioratibus non servant bene
ieiunia regule, et utuntur carnibus. Omnia alia sunt in bono statu.

III. Non. Januarii. Apud Pontem Audomari.