Apparat critique
- Version par défaut
Anno domini millesimo ducentesimo sexagesimo quinto
Annus sexagesimus quintus.
II. Non. Aprilis. Videlicet die veneris sancta.
Non. Aprilis. Videlicet sabbato sancto pasche die.Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Rothomagi, per Dei gratiam, celebravimus servicium competens hiis diebus. .
Rothomagi, per Dei gratiam, celebravimus servicium competens
hiis diebus.
{303r} VIII. Idus. Aprilis. Videlicet in die sancto pasche, per Dei gratiam, celebravimus Rothomagi festum.
Capravilla.Croix..
VII. Idus. Aprilis. Procurati fuimus apud Capravillam a firmario dicti loci.
Mons duorum Amantium.Croix..
VI. Idus. Aprilis. Visitavimus, cum Dei adiutorio, prioratum de Monte Duorum Aman
tium. Ibi erant xicim canonici residentes, computato priore. Erat ibi quedam soror conversa que nundum ibi fu
erat per annum. Precepimus priori quod eam disciplinis regularibus informaret, et eandem doceret bene vivere et
confiteri frequenter. Silentium non servabant multum bene. Precepimus tunc expresse, sicut alias se
pius fecimus, quod illud sollicitius solito et melius observarent, precipue in claustro ubi multo
cientur confabulabantur et garrulabant. Item, invenimus quod supprior et plures ex canonicis,
in absencia prioris et preter conscienciam eius decem solidos turonenses annui redditus, percipiendos super
quodam orto, a quibusdam duobus laicis fratribus emerant, de quibusdam denariis quos fraudu
lenter habuerant ab Ancelino Anglico defuncto, quondam ianitore dicte domus, super cuiusmodi
contractu quandam cartam male dictatam et penitus ineptam confecerant, et sigillo quodam nomine
supprioris sigillaverunt eandem, licet idem supprior sigillum habere proprium non deberet. Nos autem
demum, cognita eorum malicia, iniunximus priori quod Guirardum de Louvetot, suppriorem, ab officio peni
tus celeriter amoveret, nec eundem in alio reponeret sine rnandato nostro vel licencia nostra et quod sigillum
quo usus fuit in carta illa et quod habebat, eidem auferret, et inhibuimus ne quis supprior
sigillo proprio in perpetuum aliquatenus uteretur. Item, precepimus quod fratrem Eustachum de Lambervilla ab am
ministratione pitanciarum amoveret, nec in alio officio reponeret sine mandato nostro. Item, quia dicti decem solidi
empti fuerant de pecunia dicti Ancelini que prioris esse debebat. Precepimus priori quod illos decem solidos
domui appropriaret. Item, precepimus priori quod illos qui interfuerunt contractui prelibato puniret secundum
quod expedire videret. Item precepimus priori quod fratribus Guillelmo Babot et Gileberto, quondam suppriori, de
bilibus et infirmis, de serviente ydoneo provideret, prout eorum necessitatibus expedire videret.
Debebant iiiixx libras, preter debitum quod debebant presbytero de Torvilla. Habebant estauramenta satis
ad annum, preter vinum. Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procurationis, viii libre ix solidi Somme entourée...
V. Idus. Aprilis.
IIII. Idus. Aprilis. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Fraxinos. .
Apud Fraxinos.
Mortuum Mare in Leonibus.Deux croix..
III. Idus. Aprilis. Apud Mortuum Mare in Leonibus, cum expensis abbacie.
Insula Dei.Croix..
II. Idus. Aprilis. Apud Insulam Dei, cum expensis abbacie.
Idus. Aprilis. Apud Bonum Portum.
XVIII. Kl. Maii.
XVII. Kl. Maii.
XVI. Kl. Maii. Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Pyntarum. .
Apud Pyntarum.
Burgum Acardi.Deux croix..
XV. Kl. Maii. Apud Burgum Acardi, cum expensis nostris.
XIIII. Kl. Maii. Per Dei gratiam, visitavimus prioratum predictum. Ibi erant ixvem canonici commoran
tes novem in parrochiis extra. Quidam canonicus fuerat aliquandiu in quadam parrochia
in decanatu de Burgo Theroudi, licet nundum commisissemus eidem curam parrochie, quod nobis displi
cuit, et hoc precepimus emendari. Quidam canonicus iuvenis de Cornevilla erat ibi. Precepimus quod frequencius
solito confiteretur et communicaret. Item, precepimus priori quod aliquos reciperet, quia pauciores erant.
Plura debebantur eis quam deberent ; habebant estauramenta satis ad annum. Domus discooperte
erant et inhabiles in multis locis, precipue granchia domus in qua recipiuntur hospites, versus
gardinum. Precepimus hoc emendari. Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procurationis Somme encadrée ..
{303v} Decanatus Pontis Audomari.
XIII. Kl. Maii. Omnes presbyteros decanatus Pontis Audomari, apud Rubeum Monasterium coram nobis fecimus
convocari. Invenimus quod Nicholaus, vicarius de Blinquetuit, non celebrabat in ecclesia dicti loci, ut debebat. Pre
cepimus ei quod melius et frequentius solito celebraret. Item, quia ipse diffamatus erat de incontinencia, precipue de
quadam muliere dicta Dinote, et de eo quod ipse plures per litteras apostolicas vexari procurabat iniuste, et de nego
ciatione, precipue de venditione nemorum et emptione, dedit nobis littras sub sigillo suo, et iuravit quod si alias
diffamaretur de premissis vel aliquo premissorum, ita quod non posset canonice se purgare, vicariam suam haberet pro resignata.
Item, Gervasius, presbyter Sancte CrucisIncertitude.., diffamatus erat de Iuliana, parrochiana sua. Monuimus eum quod abstineret,
et quod ipsam non permitteret intrare domum suam, neque filiam suam propriam quam habebat in villa. Item, precepimus
persone de Blinquetuit quod haberet capellanum. Item, quia capellanus Sancti EdmondiA déterminer.. in parrochia Sancte Oportune non resi
debat, fecimus bona eius saisiri. Item, inhibuimus omnibus presbyteris ne questas facerent per plures dies domini
cos vel festivos, nisi duntaxat unica die. Item, ne quid accipiant pro questis promovendis. Item, quod caveant dili
genter ne plura contineantur in breviculis questorum quam in litteris nostris. Item, precepimus presbytero de Therouvilla
quod cappam haberet.
Ipsa die, finito sermone quem, per Dei gratiam, inter dictos presbyteros fecimus, et visitatione facta, accessimus
ad abbatiam de Cornevilla et pernoctavimus ibidem, cum expensis nostris.
XII. Kl. Maii. Per Dei gratiam, confirmavimus predicavimus [sic] [predicavimus confirmavimus] ibidem, et pernoctavimus, cum expensis nostris.***
XI. Kl. Maii. Per Dei gratiam, visitavimus abbatiam dicti loci. Ibi erant x canonici commorantes,
novem extra. Abbas Petrus erat solus apud Bellum Montem, quod nobis displicuit. Precepimus priori quod illos qui non
erant sacerdotes faceret semel quolibet mense confiteri et communicare. Item, quia invenimus quod unus non clama
verat alium. Precepimus expresse quod canonicos compelleret ad assiduandum clamorem huiusmodi.
Item, quod silentium melius solito faceret observari. Debebant iic libras, presbytero de Roetot maiorem partem.
Habebant estauramenta satis ad annum, ut credebant. Alia, per Dei gratiam, invenimus in bono sta
tu. Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procurationis, vii libre x solidi Somme entourée...***
X. Kl. Maii. Apud Burgum Acardi, cum expensis nostris.
Decanatus de Burgo Theroudi.
IX. Kl. Maii. Omnes presbyteros decanatus de Burgo Theroudi convocavimus coram nobis apud Tui Heber
ti. Invenimus quod capellanus leprosarie de Orival parum residebat in capella. Celebraverat clan
destina matrimonia et excomunicatus, nec non de incontinentia erat diffamatus. Item, Henricus Cor
net, capellanus de Vivario parum residebat, et propter eius negligentiam saisivit dominus de Here
cort aliquos redditus suos. Precepimus, ei quod resideret. Item, presbyter de Esmalevilla contentiosus erat et in
honestus. Item, magister Radulphus de Sancto Dyonisio in Montibus, Anglicus, diffamatus erat de quadam nep
te sua Anglica. Monuimus cum quod abstineret et quod eam amoveret omnino a domo sua. Item, quod haberet
capellanum. Item, presbyter de Bosco Roberti diffamatus erat de uxore cuiusdam clerici nomine Bigre,
et de quadam Anglica. Iniunximus ei quod dictum Bigre omnino expelleret cum uxore. Item, presbyter Sancti Philiberti
diffamatus erat de Emmelina quadam, muliere coniugata.
Ipsa die, pernoctavimus apud Yvillam.
VIII. Kl. Maii. Per Dei gratiam, dedicavimus ecclesiam Sancti Leodegarii de Yvilla et pernoctavimus
ibi, cum expensis presbyteri.
VII. Kl. Maii. Apud Deivillam, videlicet in festo Sancti Marci.
VI. Kl. Maii. Apud Sanctum Georgium cum expensis nostris.
V. Kl. Maii. Per Dei gratiam, confirmavimus et predicavimus apud Duclarum, et pernocta
vimus apud Gemeticum, cum expensis nostris.
{304r} Sanctus Wandregisilius.Deux croix..
III. Kl. Maii. Per Dei gratiam, visitavimus abbatiam Sancti Wandregisili, facto primitus sermone
a nobis in capitulo, Domino adiuvante. Ibi erant xla monachi commorantes, extra erant in prioratibus
xxii. Omnes commorantes erant sacerdotes preter sex. Iniunximus abbati quod frequentius solito visitaret ar
chas monachorum in hoc enim negligens fuerat. Item, precepimus sicut pluries fecimus quod in receptione
novorum vestimentorum vetera redderentur. Item, precepimus abbati quod monachos extra morantes visitaret,
et eos ab illicitis abstraheret quantum posset. Item, quia redditus deputati infirmarie non sufficie
bant ad inveniendum necessaria infirmis, ordinavimus, de communi assensu omnium, quod coquinarius redditus
predictos reciperet, et provideret infirmarie et infirmis de omnibusque eis necessaria essent, quam melius posset.
Debebant vic libras aliqua debebantur eis in debitis non multum bene solubilibus. Item, quia, ex decreto et or
dinatione visitatorum ordinis, frater Guillelmus de Modiis debebat solus esse in camera quodam, omnino ex
clusus et separatus a consortio conventus et monachorum, pro eo quod inconsulte et male proposuerat
in capitulo coram eis verba quedam per que scandalizatus fuerat conventus et turbatus, de ordinatione huiusce
modi aliquid noluimus immutare.
Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procurationis Somme entourée. ..
II. Kl. Maii. Apud Deivillam.
Kl. Maii.
VI. Non. Maii.
V. Non. Maii. Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Rothomagi, propter scacarium. .
IIII. Non. Maii.
III. Non. Maii.
Rothomagi, propter scacarium.
De presbytero de Civeriis.
V. Non. Maii. Videlicet in inventione Sancta Crucis, constitutus coram nobis Johannes, presbyter, rector
ecclesie de Civeriis, in camera clericorum nostrorum, recognovit quod pluries graviter diffamatus fuerat apud
bonos et graves de incontinentia, de percussione multipliciter de aliis pro quibus dederat nobis suas litteras
dudum de resignando ecclesiam suam ad voluntatem nostram qui quidem recidivavit, propter quod ipsum
fecimus, coram nobis evocari, et ipse, videns quod durissime possemus procedere contra eum, petiit misericorder agi
cum ipso et iuravit tunc ibidem, que ecclesiam suam, tactis sacrosanctis ewangeliis, quod infra octabas in
stantis festi Beate Marie Magdalene, ecclesiam suam predictam haberet pro resignata, et quod extunc in
antea in ipsa ecclesia nichil ratione aliqua reclamaret. Volens quod patronus ecclesie ad ipsam pos
set ab hiis octabis in antea libere presentare. Presentibus : venerabilibus viris P. de Ons, Stephano, Wlcassini Francie
archidiacono, Ricardo de Sappo, cancellario, Guillelmo de Flavacort, officiali, Johanne de Gemeticis,
canonico Ebroycensi et Johanne de Morgneval. Ipsa die fuimus apud Deivillam.
IIII. Non. Maii. Apud Deivillam.
III. Non. Maii. Apud Sanctum Wandregisilum, cum expensis nostris.
Votum.Deux croix..
II. Non. Maii. Apud Votum, Cisterciensis ordinis, cum expensis abbacie.
Non. Maii. Apud Guirardivillam, cum expensis nostris.
{304v} Guirardivilla.Deux croix..
VIII. Idus. Maii. Per Dei gratiam, visitavimus prioratum de Guirardivilla. Ibi erant xiicim canonici com
morantes. Unus non clamabat alium. Precepimus hoc emendari. Quidam clericus erat ibi receptus
perpetuo in habitu seculari, Hugo nomine, qui prave et infideliter se habuit erga eos. Vendiderat furtim et
clam de nemore quodam quod eidem custodiendum tradiderant, et tunc diximus in pleno capitulo quod
nos, nisi se emendaret et fidelius, ageret, eundem omnino amoveremus. Debebant xiixx libras turonenses ;
credebant habere estauramenta satis ad annum, preter vinum. Demum nunc in recessu nostro mo
nuimus predictum clericum ut ab illicitis studiosius abstineret. Alia, per Dei gratiam, invenimus in bono
statu. Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procurationis Somme encadrée..***
Monasterium Villare.Deux croix..
VII. Idus. Maii. Per Dei gratiam visitavimus abbatiam MonasteriiVillaris, in capitulo, eiusdem loci a
nobis verbo Dei, per eius gratiam, prius proposito. Ibi erant lviii moniales commorantes. Debent esse
sexaginta, ex numero statuto, sed una nuper decesserat et domina Margareta de Cergines habebat ibi ad
huc locum suum. Debent adminus quolibet mense semel confiteri et communicare. Precepimus, sicut
pluries fecimus, abbatisse, quod archas monialium frequenter visitaret, ne quid proprietatis haberent.
Item, precepimus quod vetera vestimenta in receptione novorum redderentur. Item, precepimus quod a ludis, in festo
Innocentium penitus cessarent. Ter in ebdomada datur ibi elemosina omnibus venientibus ad eam ; tenetur nichilominus
abbatissa habere singulis diebus tresdecim pauperes de antiqua consuetudine Aelidis quondam abbatisse. Habe
bant vc libras turonenses, tam in custodia seu thesauro, quam in debitis bene solubilibus et vasa plurima ar
gentea qui de novo empta fuerant, et estaurementa satis ad annum. Quoddam psalterium glosatum
quod legaverat eis bone memorie dominus Arnulphus de Iocro, alienatum fuerat preter conscientiam conven
tus. Iniunximus abbatisse quod illud psalterium restitui faceret indilate, et ipsa dixit quod satis de facili hoc
faceret. Quia magister Guillelmus de Bello Monte illud habebat. Item, antequam inde recederemus, vocavimus
coram nobis, in capella abbatisse superiori iuxta aulam, abbatissam, priorissam et suppriorissam, et
tunc precepimus abbatisse quod pellicias congruencius solito et melius ministraret. Item, inhibui
mus eidem ne aliquam monialem ulterius puerum vel pueros de sacro fonte levare permit
teret, seu commatrem alicuius aliquorum ne existere. Item, aves precepimus penitus amoveri.
Item, inhibuimus expresse ne in extremitatibus pelliciarum, puta in manicis et circa collum, para
ture seu carnatus aliqui fierent de pisce vel huiusmodi. Item, inhibuimus ne corri
giis ferratis, et cutellis nimis curiosis et preciosis cum manubriis sculptis et argenta
tis uterentur. Item, precepimus quod citius solito in mane surgerent. Item, inhibuimus abbatisse
ne molestiam aliquam inferret Philippe de Monciaco, nec rancorem conciperet contra eam, propter verba
aliqua que eadem Ph. proposuerat in capitulo. Item, inhibuimus ne acuarii et freselli amplius fierent.
Item, precepimus quod ille que servierent infirmis monialibus, simul in uno loco come
dant et non per diversa conventicula. Item, quod elemosina refectorii et infirmarie melius
solito colligeretur et custodiretur. Ipsa die fuimus ibi, cum expensis abbatie.
Summa procurationis.*** Somme encadrée. .
Nota : De vestimentis novis,
de infirmaria et mappis,
de custodibus infirmantium.
{305r} VI. Idus. Maii. Per Dei gratiam, celebravimus benedictionem sanctimonialium ibidem.
V. Idus. Maii. Cum intellexissemus Guillelmum, presbyterum de Magnevilete, diffamatum
de crimine furti de percussione multiplici eidem infamiam huiusmodi in nostra presentia
sponte confitenti, factum tamen neganti, indiximus purgationem manu septima sacerdotum vici
norum faciendam et ad hoc faciendum assignavimus ipsi diem crastinam synodi penthecostes.
Ipsa die, fuimus apud Insulam Bonam, cum expensis nostris.
IIII. Idus. Maii. Ibidem confirmavimus, Domino adiuvante, et pernoctavimus.
Walemont.Deux croix..
III. Idus. Maii. Apud Walemont, cum expensis nostris.
II. Idus. Maii. Videlicet in die ascensionis Domini ibidem, cum expensis nostris,
et celebravimus magnam missam conventus et predicavimus, per Dei gratiam.
Idus. Maii. Per Dei gratiam, visitavimus abbatiam predictam. Ibidem erant xxvi mo
nachi, quorum duo erant novicii, commorantes, tres erant in Anglia. Omnes commoran
tes erant sacerdotes, preter tres. Raro aut nunquam lecta fuerunt statuta pape Gregorii. Precepi
[sic]
[mus]
regulam circa ieiunia melius solito observari. Ibidem datur et fit elemosina generalis ter in
ebdomada ; aliis autem diebus habebant eam leprosi. Item, precepimus sicut alias fecimus, quod prior et
aliquis maior de conventu interesset compotis cum abbate. Debebant l libras ; debebantur
eis aliqua in debitis male solubilibus. Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procurationis Somme encadrée. ..
Nota : De monacho existente
cum domino.
XVII. Kl. Junii. Fuimus apud Fovillam cum expensis nostris.
XVI. Kl. Junii. Per Dei gratiam, confirmavimus et predicavimus [sic]
[predicavimus et confirmavimus]
ibidem, pernoctavimusque cum
expensis nostris.
Estoutevilla.Deux croix..
XV. Kl. Junii. Accessimus, per Dei gratiam, ad domum seu prioratum de Estoutevilla.
Invenimus, de quo plurimum doluimus, locum ipsum miserabiliter deformatum
fere in omnibus.
Ouvilla.Croix..
Ipsa die, procurati fuimus et pernoctavimus apud Ouvillam.
XIIII. Kl. Junii. Per Dei gratiam, visitavimus prioratum predictum. Ibi erant xicim canonici
commorantes. Unus, qui erat duodecimus, de licencia prioris profectus fuerat
ad pontones Sancti RoumacliA déterminer..Travail
Saint-Romuald?, propter gravem morbum quem patiebatur. Omnes erant
sacerdotes, duo erant apud Anteny. Canonici indigebant in conventu quodam
ordinario. Diximus priori quod in instanti synodo posset unum querere. Debebant
lx libras ; aliqua, debebantur eis terminis preteritis. Non habebant vinum et avenam
satis ad annum. Precepimus priori quod omnes et singulos redditus prioratus faceret
conscribi in rotulis vel quaternus, quorum unum haberet conventus seu aliquis maior
de conventu pro omnibus et supprior unum, et prior alterum. Ordinavimus etiam quod
iidem redditus conscriberentur in cartulario. Item, precepimus eidem priori expresse,
sicut alias fecimus, quod illas decem libras turonenses quas habere debebat conventus pro pitan
ciis assignaret eis, precipue super redditus domus quam habet Rothomagi, et quinqunginta
solidos apud CorbianvillamA déterminer... Item, inhibuimus in recessu nostro priori expresse ne pro quacunque
{305v} necessitate aliquid acciperet de dictis decem libris, neque de denariis datis conventui in elemo
sinam pro redditibus emendis. Ibi procurati fuimus ea die a custode domus de EstotevillaEncadré... Summa
procurationis, viii libre
xv solidiSomme ncadrée..
Longuavilla.Deux croix..
XIII. Kl. Junii. Procurati fuimus apud Longam Villam Guiffardi. Summa procurationis*** Somme encadrée ..
Ipsa die, vocavimus coram nobis fratrem Radulphum, unum de duobus monachis morantibus in pre
dicta domo de Estoutevilla et Robinum Anglicum, custodem eiusdem [illisible] domus ; quem quidem Ro
binum monuimus ut honestius solito se haberet, et mulieres inhonestas evitaret, preci
pue quod eas amplius non adduceret ad prioratum. Item quod nichil faceret seu disponeret de rebus
pertinentibus ad eandem absque conscientia decani de Canvilla, ultra quinque solidos turonenses ; quem quidem decanum
adiunximus dicto Robino ad iuvandum eum et ad audiendum compotum de rebus predictis.
XII. Kl. Junii.
XI. Kl. Junii.
X. Kl. Junii.
IX. Kl. Junii. Videlicet in festo penthecostes. Qua die, per Dei gratiam, celebravimus magnam mis
sam in ecclesia Sancti Nicholai, et predicavimus ibidem. Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Alacram Montem, cum expensis nostris. .
Apud Alacrem Montem, cum expensis nostris.
VIII. Kl. Junii. Apud Belencombre, cum expensis nostris.
VII. Kl. Junii.
VI. Kl. Junii. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Deivillam. .
Apud Deivillam.
V. Kl. Junii. Apud Bonum Portum.
IIII. Kl. Junii. Apud Gaillon.
III. Kl. Junii. Apud Meduntam.
II. Kl. Junii. Apud Sanctum Germanum in Laya, videlicet in die sancte Trinitatis.
Kl. Junii. Videlicet in translatione Sancti Francisci, per Dei gratiam, predicavimus in monasterio soro
rum nostrorum iuxta Sanctum Clodoardum, et celebravimus magnam missam ibidem, et ivimus intus Parisius.
De presbytero de Malevilla.
IIII. Non. Junii. Parisius. Die qua, celebratum fuit sancta synodus Rothomagensis, sed ob causas
necessarias abfuimus. Verumtamen per nostras patentes litteras commisimus vices nostras venerabilibus viris
magistris P. de Ons et J. de Noentello, Maioris et Minoris Caleti in ecclesia Rothomagensis archidiaconis,
super quibusdam causis et negociis pro quibus quidam presbyteri et clerici habebant coram nobis in die
synodi Rothomagensis et in crastino. Dominus itaque Thomas rector ecclesie de Malevilla, diffamatus
super eo quod minus sufficienter officiabat ecclesiam suam predictam et frequenter excommunicatus erat
et suspensus et homo infrunitus et animi indignantis, coram dictis archidiaconis, prout ex fide
li relatione Johannis de Morgneval, clerici nostri cognovimus, promisit prestito iuramento, quod alto et
basso facieret quicquid de se et ecclesia sua dictus nos ordinaremus, absque tamen resignatione
ipsius ecclesie.
De silvestro, presbytero de Warenguiervilla.
Item, dicti archidiaconi, ex parte nostra, preceperunt Silvestro, presbytero de Warenguiervilla, crucesig
nato, qui iam assumpserat peram et baculum, quod usque ad adventum [illisible] nostrum, videlicet donec locutus
esset nobiscum, in sua ecclesia moraretur.
{306r} De presbytero de Heberti Curia.
Item, assignaverunt diem presbytero de Heberti Curia ad vigiliam Beate Marie Magdalene, ad audi Rothomagi,
coram nobis, ad audiendum ius super hiis que nobis proprio iuramento promisit per litteras suas.Article cancellé..
Item, presbyter Stephano, presbytero de Raffetot, ad diem predictam, super vicio incontinentie de quo diffama
tus.
De presbytero de Puchoy.
Item, Ingeranno, presbytero de Puchoy, indixerunt purgationem super recidivatione incontinentie postquam
dederat litteras archidiaconi Johanni de Porta, et tunc confessus fuit infamiam, negavit tamen factum; ad,
quarum purgationem faciendam assignata fuit eidem dies in vigilia predicta Rothomagi, coram nobis.
De Thoma Honfroy, clerico.
Item, comparuit Thomas Honfroy, de parrochia de Wynemervilla, clericus, coram archidiaconis predictis, cui assig
nata fuerat dies predicta in crastino synodi Rothomagensis, ad purgandum se manu se septima bonorum
et fidedignorum virorum super eo quod dicebatur recidivasse cum uxore Guillelmi Trenchant, con
sanguinei sui, quam in nostra presentia non abiuraverat ad penam viginti librarum turonensium licet autem
ipse Th. compurgatores legitimos non haberet, tamen dicti archidiaconi, curialiter cum eodem agentes,
eidem assignaverunt dictam vigiliam Magdalene, Rothomagi. Iniungentes ipsi ut viros vi
cinie sue, bone fame et credibiles adduceret ad purgationem huiusmodi faciendam.
III. Non. Junii.
II. Non. Junii.
Non. Junii.
VIII. Idus. Junii.
VII. Idus. Junii.
VI. Idus. Junii.
V. Idus. Junii.
IIII. Idus. Junii.
III. Idus. Junii.
II. Idus. Junii.
Idus. Junii.
XVIII. Kl. Julii.
XVII. Kl. Julii.
XVI. Kl. Julii.
XV. Kl. Julii.
XIIII. Kl. Julii.
XIII. Kl. Julii.
XII. Kl. Julii.
XI. Kl. Julii.
X. Kl. Julii.
IX. Kl. Julii.
VIII. Kl. Julii. Videlicet in nativitate Beati Johannis Baptiste. Les 21 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius in pallamento. .
Parisius, in pallamento.
VII. KI. Julii. Apud Sanctum Dyonisium.
{306v} VI. Kl. Julii. [sic] [Apud] Silvanectis
V. Kl. Julii. Apud Compendium.
IIII. Kl. Julii. [sic] [Apud] Noviomum.
III. Kl. Julii. Apud Herchium in manerio episcopi Noviomensis, cum expensis eiusdem, videlicet in nati
vitate Beatorum Petri et Pauli.
II. Kl. Julii. Apud Montem Desiderii.
Kl. Julii. Apud Conty.
VI. Non. Julii. Apud Albam Malliam, cum expensis nostris.
V. Non. Julii. Apud Blangy.
IIII. Non. Julii. Videlicet in translatione Sancti Martini, ibidem.
III. Non. Julii. Ibidem. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Predicavimus et confirmavimus, per Dei gratiam, ibi per duos dies..
Predicavimus et confirmavimus,
per Dei gratiam, ibi per duos dies.
II. Non. Julii.
Non. Julii.
VIII. Idus. Julii.
VII. Idus. Julii.
Wanchy.Deux croix..
VI. Idus. Julii. Procurati fuimus apud Alacrem Montem firmario de Wanchy. Summa procurationis, ix
libre xxiii
denarii Somme encadrée. .. Les 5 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Alacrem Montem. .
Apud Alacrem Montem.
V. Idus. Julii.
IIII. Idus. Julii.
III. Idus. Julii.
II. Idus. Julii.
Apud Alacrem Montem, ubi tunc habuimus nobiscum dominum Johannem Acconensem.Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Alacrem Montem, ubi tunc habuimus nobiscum dominum Johannem Acconensem..
Bures.Deux croix..
Idus. Julii. Procurati fuimus apud Buras. Summa procurationis, x libre xvii solidi Somme encadrée..
XVII. Kl. Augusti. Per Dei gratiam, visitavimus prioratum predictum. Ibi erant duo monachi de Prato, quorum
unus gerebat curam domus, et amministrationem huiuscemodi habebat a priore de Prato ad vo
luntatem eiusdem prioris, et debent ibi esse adminus duo monachi. Utebantur culcitris et carnibus
circa que et circa ieiunia non servabant statuta regule. Ter in ebdomada datur ibi elemosina omnibus ve
nientibus ad eam. Nichil debebant, et nichil debebatur eis similiter, quia totum tenentur
reddere priori de Prato quod ultra, victum suum et familie eorum superest eisdem. Prior de Prato vi
sitationi nostre tunc personaliter interfuit.
Moniales Sancti Sydonii.Deux croix..
Ipsa die, accessimus ad Sanctum Sydonium, et visitavimus, per Dei gratiam, prioratum monialium dicti
loci, et invenimus eas discordes et inordinate viventes, precipue priorissam et Mariam de
Augo. Non dicebant horas diurnas et nocturnas frequenter cum nota, etiam dominicis diebus. Non bene frequen
tabant confessions. Non comedebant insimul sed segregatim. Precepimus Marie de Augo quod calicem capelle Sancte Autreberte quamcicius posset redderet et restitueret priorisse, et cartam seu litteras quas
habuerat a conventu super manerio Sancte Austreberte. Item, precepimus priorisse quod provideret dicte capelle
de ydoneo servitor. Item quod frequentius solito inspiceret archas monialium. Debebant c libros ;
debebantur eis xl libre ; non habebant bladum et avenam satis usque ad augustum. Quia vera vidimus
eas in malo statu, precipue circa quaslibet observancias ordinis, existere, cum affectu studuimus labora
re qualiter status earum posset, secundum Deum et ordinem suum, honestius et salubrius reformari, sed
nichil ex hoc tunc fecimus. Verumtamen, die sequenti in mane, accessimus iterato ad eas, et tunc
{307r} demum coram nobis existentibus in capitulo earumdem, omnes ibidem insimul congregate se voluntati
et ordinationi nostre totaliter summiserunt, promittentes bona fide quod quicquid de ipsis duceremus
ordinandum cum Dei adiutorio studiosus observarent et super hoc debuerunt fieri littere sub
sigillo priorisse et magistri J. de Noentello, archidiacono Minoris Caleti, qui tunc erat nobiscum.
Sanctus Sydonius.Croix..
Ipsa die, procurati fuimus in prioratu monachorum dicti loci. Summa procurationis vii libre vi solidi Somme encadrée..
XVI. Kl. Augusti. Per Dei gratiam, visitavimus dictum prioratum. Ibi erant iiiior monachi Sancti Wan
dregisili priore computato videlicet, fratres Radulphus de Mantevilla, Radulphus de Butilla, Guillelmus de Sancto
Paterno. Non servabant ieiunia regule, utebantur culcitris et carnibus vescebantur preter necessitatem.
Parum celebrabat prior. Plura debebantur eis quam deberent.
Bellus Saltus.Croix..
Ipsa die, visitavimus, per Dei gratiam, prioratum Belli Saltus. Ibi erant duo monachi de
Becco Helluini. Non habebant sufficiens missale. Utebantur carnibus et culcitris, et ieiu
nia regule non servabant. Debebant xxiiii libras ; debebantur eis xxx libre. Ipsa die, procu
rati fuimus ibidem. Summa procurationis viii libre iiii solidi viii denarii Somme entourée..
Buievaus.Deux croix..
XV. Kl. Augusti. Per Dei gratiam, visitavimus abbaciam de Buievaus. Ibi erant xxxiii
moniales, una conversa et quedam soror earum in habitu seculari. Precepimus abbatisse quod frequencius
solito archas monialium inspiceret, ne quid proprietatis haberent. Item precepimus expresse
quod ad hoc efficaciter laborarent ut, prout fieri posset, simul in refectorio comederent et eodem
potagio et potu communiter uterentur. Debebant lx libras ; non habebant bladum usque ad nova.
Precepimus presbyterum quemdam fratrem domus sue, qui dudum amotus fuerat ab abbacia ex
causa revocari, intendentes domum alleviari per pensionem annuam quam ipse percipiebat ibidem,
de quoniam quidem plures earum murmurarunt et plurimum doluerunt dicentes et asserentes
eum esse peiorem quam nunquam fuerat, propter quod eius reditum et conversationem non minimum abhor
rebant. Postmodum vero ad requisitionem abbatisse et supplicationis eius instanciam a revocatione
huiusmodi destitimus, volentes eum extra dimitti sicut prius, ne deterius contingeret.
Bellus Beccus.Croix..
Ipsa die, fuimus apud Bellum Beccum, cum expensis abbacie.
Sygiacum.Croix..
XIIII. Kl. Augusti. Per Dei gratiam, predicavimus et confirmavimus apud Sygiacum, et procurati fuimus ibidem.
Summa procurationis, x libre v solidi ii denarius Somme entourée..
XIII. Kl. Augusti. Visitavimus dictum prioratum. Ibi erant fratres Nicholaus de
Talvee, tunc prior, Gonfredus de Loco Veris, Symon de Ponte Audomari, Lucas de Sancto Aniano,
Martinus de Fraxinis, Clemens de Gemeticis. Bis in ebdomada datur ibi elemosina omnibus veni
entibus ad eam. Utebantur carnibus et culcitris et non bene servabant ieiunia regule. Debebant
lxx libras, et sciendum est quod procuratio nostra non debet excedere summam decem librarum turonensium, et si plus ex
penderimus, de pluri satisfacere tenemur, secundum quod in quodam littera super compositione confecta conti
netur. Ipsa die, fuimus apud Deivillam, cum expensis nostris.
XII. Kl. Augusti. In mane, constitutus in presencia nostra, in aula manerii nostri Rothomagensis, Guirardus,
presbyter de Marteigny, vocatus et citatus per archidiaconum suum, pro eo quod erat de incontinencia denuo dif
{307v} famatus, per iuramentum suum negavit infamiam, et nos postmodum assignavimus ei diem ad
crastinum assumptionis Beate Marie ad videndum aperiri inquisitionem interim faciendam per archidiaconum
Robertum, videlicet utrum diffamatus existat vel non, et procedendum prout et cetera.***
De Thoma Honfroy clerico.
Item, cum Thomas Honfroy, clericus, de parrochia de Wynemervilla, dudum accusatus esset
et diffamatus de uxore Guillelmi Trenchant, consanguinei sui, ipsam ad penam viginti
librarum turonensium abiuravit ; postmodum vero ipsi denuo super hoc et super recidivatione accusato et
diffamato, ut dicebatur, indiximus purgationem, ad quam faciendam ei assignavimus diem certam quo
quidem compurgatores suos adduxit. Verumtamen purgationi huiusmodi dimisimus, et tunc voluntarie
per iuramentum ab ipso prestitum abiuravit per annum unum integrum villam de Wynemervilla, videlicet ab octabis instantis nativitatis Beate Marie in annum ad penam decem librarum turonensium committendam
contra eum, si in anno predicto villam ingrederetur eandem de qua pena fideiusserunt pro eo Petrus Mutel frater eius
Johannes Mutel et Herenc Robertus Herenc.
Item, cum Radulphus, presbyter de Herberti Curia, dudum a nobis esset pluries correptus super dilapidatione bonorum ecclesie
sue et super eo quod suam ecclesiam diutius deserverat, et super aliis pro quibus nobis suas dederat litteras
de resignando ecclesiam suam ad voluntatem nostram, tunc, Ro videlicet in vigilia Beate Marie Magdalene coram nobis
constitutus promisit nobis proprio iuramento quod alio crastino instantis assumptionis Beate Marie, in antea nichil
in dicta ecclesia ratione aliqua reclamaret, sed ipsam habebat iam pro resignata, volens et concedens quod
nos ipsum, absentem vel presentem, possemus eum dicta ecclesia tunc privare omni casu contingente.
Dicta die, fuimus apud Bonum Portum.
XI. Kl. Augusti. Apud Ebroycas, videlicet in festo Beate Marie Magdalene.
X. Kl. Augusti.
IX. Kl. Augusti.
VIII. Kl. Augusti. Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Ibidem, cum dominis rege et legato. .
Ibidem, cum dominis rege et legato.
VII. Kl. Augusti. Apud Fraxinos, ubi tunc habuimus legatum.
VI. Kl. Augusti. Apud Pyntarvillam.
V. Kl. Augusti.
IIII. Kl. Augusti. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Ibidem. .
Ibidem.
III. Kl. Augusti.
II. Kl. Augusti. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Gaillon. .
Apud Gaillon.
Kl. Augusti. Videlicet in festo Beati Petri ad Vincula, ibidem.
IIII. Non. Augusti.
III Non. Augusti. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Gaillon. .
Apud Gaillon.
II. Non. Augusti.
Non. Augusti. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Fraxinos. .
Apud Fraxinos.
VIII. Idus. Augusti. Apud Bonum Portum.
VII. Idus. Augusti. Apud Deivillam.
De presbytero de Civeriis.
VI. Idus. Augusti. Ibidem, ubi tunc Johannes, quondam rector ecclesie de Civeriis, ipsam ecclesiam
in manu nostra spontanee resignavit, presentibus archidiacono loci sui Roberto, magistris
G., thesaurario Rothomagensi, Johanne de Gemeticis, canonico Ebroycensi, domino Reginaldo de Mucegros, capellano
dicti thesaurariiTravail
Encoder chapelain du trésorier ?, et Johanne de Morgneval, clerico nostro.
{308r} V. Idus. Augusti.
IIII. Idus. Augusti. Videlicet in festo Beati Laurencii. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Deivillam. .
Apud Deivillam.
Sanctus Laudus Rothomagensis.Deux croix..
III. Idus. Augusti. Per Dei gratiam, accessimus ad prioratum Sancti Laudi Rothomogensis, et ibidem,
ipso Domino adiuvante, a nobis proposito verbo eius, visitavimus. Ibi erant xvii canonici commoran
tes, quatuor extra, videlicet, apud Cressy et Temericort. Precepimus priori quod hostium claustri prope
introitum refectorii faceret melius solito custodiri et seculares ab ipso arceri. Bis in ebdo
mada datur elemosina omnibus venientibus ad eam. Debebant xiixx libras ; habebant estauramenta
satis ad annum ; debebantur eis viixx et x libre. Ipsa die, procurati fuimus ab eis apud
Deivillam. Summa procurationis Somme encadrée...
Pratum iuxta Rothomagum.
II. Idus. Augusti. Per Dei gratiam, visitavimus prioratum de Prato iuxta Rothomagum, prius
a nobis, domino adiuvante, verbo eius proposito in capitulo dicti loci. Ibi erant xviii monachi
de Becco Helluini. Omnes erant sacerdotes, preter quatuor. Aliquotiens fuerunt ibi xxiiiior
monachi vel xxvque videlicet, ante combustionem domus. Ter in ebdomada fit ibi elemosina generalis.
Debebant abbati vic libras turonenses et alibi vic libras turonenses. Habebant estauramenta
satis ad
annum. Alia invenimus, per Dei gratiam, in bono statu. Ipsa die, per Dei gratiam, comedi
mus in conventu fratrum minorum. Presentibus generali et provinciali ministris, et pernocta
vimus apud Deivillam.
Sanctus Audoenus Rothomagensis.Deux croix..
Idus. Augusti. Cum Dei adiutorio, accessimus ad monasterium Beati Audoeni Rothomagensis, et verbo
Dei, per eius gratiam, in capitulo dicti loci proposito, visitavimus ibidem. Ibi erant lviii monachi
extra in prioratibus multi et in multis locis. Qualibet die fit elemosina omnibus venientibus
ad eam videlicet, ter in ebdomada clericis, et laicis ter. In prioratibus male observabatur articulus
regule de esu cranium et ieiuniis. Bene erat eis, per Dei gratiam, circa spiritualia. Debebant
iiiim et iiic libras ; debebantur eis iim viic libre in debitis male solubilibus. Quantum autem recepe
rant de deportationibus ecclesiarum scire nequivimus, verumtamen, secundum quod a magistro Johanne de Noyntello, archidiacono
Minoris Caleti, quem propter hoc ad eos alias miseramus, accepimus quod de deportationibus huiusmodi,
tam in dyocesi Rothomagensi quam extra, habuerant usque ad nativitatem Beate Marie Virginis que fuit
anno domini mo cco lxo quarto, iiiic xli libras turonenses, quantum vero citra seu post nativitatem predictam
nesciebant ut dicebant ; et tunc pernoctavimus apud Deivillam.
XIX. Kl. Septembris. Rothomagi.
XVIII. Kl. Septembris. Per Dei gratiam, ibidem celebravimus festum assumptionis Beate Marie.
XVII. Kl. Septembris. Resignavit Radulphus, quondam rector ecclesie de Herberti
Curia, in manu nostra ecclesiam
predictam in aula nostra maiori, et tunc pernoctavimus apud Deivillam.
De capellano de Valle Osmundi.
XVI. KI. Septembris. Apud Deivillam. Qua die, protulimus verba que subsequntur: Quia rector capelle de Valle Osmundi, qui a dicta capella se per sex menses et amplius absentavit, a nobis non obtenta licentia
nec petita, postmodum auctoritate nostra monitus et vocatus legitime ut ad eandem capellam infra sex menses
{308v} reverteretur, residenciam debitam ibidem facturus et officium debitum impensurus, prout iuramenti
vinculo tenebatur, premissa non curavit adimplere nec reverti aliquatenus ad eandem. Idem etiam capella
nus, ad diem lune post assumptionem Beate Marie Virginis vocatus legitime coram nobis ad au
diendum ius super premissis, minime coram nobis comparens, a nobis propter hoc extiterit contumax repu
tatus. Idcirco nos, dictum rectorem absentem per contumaciam reputantes, communicato iuris peritorum con
silio, per sententiam dicta capella privamus.
XV. Kl. Septembris. Apud Deivillam. Ipsa die, in aula nostra minori Rothomagensi, indiximus purgationem manu septima sacerdotum
sui ordinis faciendum Guirardo, presbytero de Martigny, ad octabas nativitatis Beate Marie, coram offi
ciali Rothomagensi, super [illisible] eo quod eratfuerat diffamatus de incontinencia postquam suas nobis dederat
litteras de non recidivando.
XIIII. Kl. Septembris.
XIII. Kl. Septembris.
XII. Kl. Septembris.
XI. Kl. Septembris. Apud Insulam Dei, cum expensis abbacie. Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Fraxinos. .
Apud Fraxinos.
X. Kl. Septembris. Per Dei gratiam, dedicavimus ecclesiam dicti loci, et pernoctavimus apud Noionem
super Andelam, cum expensis nostris. .
IX. Kl. Septembris. Apud Noionem, cum expensis nostris.
VIII. Kl. Septembris.
VII. Kl. Septembris.
VI. Kl. Septembris. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Deivillam, cum expensis nostris. .
Apud Deivillam, cum expensis nostris.
V. Kl. Septembris.
IIII. Kl. Septembris. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Sanctum Wandrigisilum, cum expensis nostris. .
Apud Sanctum Wandrigisilum, cum expensis nostris.
Ipsa die, per Dei gratiam, predicavimus et confirmavimus in parrochiali ecclesia dicti loci, vide
licet in decollatione Beati Johannis.
III. Kl. Septembris. Per Dei gratiam, dedicavimus ecclesiam de Louvetot, et pernoctavimus apud
Sanctum Wandrigisilum, cum expensis rectoris ecclesie predicte.
II. Kl. Septembris. Apud Gemeticum, cum expensis nostris.
Kl. Septembris. Apud Pontem Audomari.
IIII. Non. Septembris. Ibidem.
Concilium celebratum apud Ponte Audomari.
III. Non. Septembris. Ibidem per Dei gratiam, celebravimus concilium provinciale et fuerunt nobis
cum venerabiles fratres nostri, O., Baiocensis, R., Ebroycensis, F. Lexoviensis, R. Abryncensis, Th. Sagiensis, et
I. Constanciensis, Dei gratia episcopi, in ecclesia Sancti Audoeni de Ponte Audomari.
II. Non. Septembris. Ibidem.
Croix.. Non. Septembris. Accessimus personaliter ad ecclesiam de Wyllevilla, pro contentione
quadam que erat inter rectorem ipsius ecclesie et priorem Sancti Ysmerii. Qui post celebrationem
misse quam ibidem, per Dei gratiam, celebravimus, comparuerunt dicte partes coram nobis et consilio nostro ; sed
negotium tunc nequivimus terminare, et assignavimus partibus diem ad crastinum synodi Ro
{309r}thomagensis, coram nobis, ad audiendum ius, et interim, videlicet infra festum Beati Michaelis, debent tradi
nobis rationes a partibus.
Ipsa die, fuimus apud Sanctum Philebertum, in manerio venerabilis fratris nostri R., Dei gratia,
Abryncensis episcopi, cum expensis eiusdem.
VIII. Idus. Septembris. Apud Pyntardivillam, et tunc habuimus dictum episcopum nobiscum.
VII. Idus. Septembris. Apud Gaillon.
Ipsa [sic]
[die]
, proposuit pro nobis, coram officiali Ebroycensi, archidiaconus Petrus ea que secuntur : Ego Petrus, archidiaconus Maioris Caleti
in ecclesia RothomagensiTravail
Encoder Eglise de Rouen ?, procurator reverendi patris O. Dei [sic]
[gratia]
Rothomagensis archiepiscopi, revoco pro ipso et ecclesia sua Rothomagensi
quicquid promisit Johannes dictus Roussel serviens eiusdem patris super conductu cuiusdam clerici capti apud Locum Ve
ris, maxime quantum ad hoc quod duos homines idem Johannes tradere promisit pro dicto clerico conducendo, de man
dato officialis Ebroycencis, usque ad Ebroycas. Preterea ego prefatus Petrus ad sedem apostolicam provoco in scriptis,
nomine memorati patris et ecclesie sue predicte et servientium suorum qui futuri sunt, ne vos, domine
officialis, compellatis ipsos vel aliquem ipsorum conducere aliquem clericum captum pro delicto in territorio sive
districtu Loci Veris usque ad Ebroycas, cum hoc vobis non competat de consuetudine nec de iure.
Provoco etiam ne aliquod consimile in preiudicium prefati patris et ecclesie sue decetero attemptare pre
sumatis et apostolos instanter peto. Actum in curia officialis Ebroycensis in presencia eiusdem
officialis ipso sedente pro tribunali, anno Domini m cc quinquagesimo quinto, in vigilia nativitatis
Beate Marie Virginis. Presentibus : magistris Nicholao Cornubiensi, Trou. .
Guillelmo de Aquila, amicio, Jordano de Tanvilla, advocatis,
Johanne dicto Ruffo de Loco Veris, Radulpho de Cotevrart, canonico Rothomagensi et pluribus aliis.
VI. Idus. Septembris. Videlicet in nativitate Beate Marie, per Dei gratiam, celebravimus
magnam missam et predicavimus in ecclesia Sancti Antonii de Gaillon et sumpto prandio
in castro nostro, ivimus Vernonem et pernoctavimus ibidem.
V. Idus. Septembris. Apud Sanctum Cosmam iuxta Mellentum.
IIII. Idus. Septembris.
III. Idus. Septembris. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Sanctum Martinum iuxta Pontisaram, cum expensis nostris. Ibi erat rex. .
Apud Sanctum Martinum iuxta Pontisaram, cum expensis nostris. Ibi erat rex.
II. Idus. Septembris.
Idus. Septembris. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius..
XVIII. Kl. Octobris. Videlicet in exaltatione Sancte Crucis.
XVII. Kl. Octobris.
XVI. Kl. Octobris. Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius. .
XV. Kl. Octobris. Apud Sanctum Germanum in Laya.
{309v} XIIII. Kl. Octobris. Apud Sanctum Cosmam Mellentum.
XIII. Kl. Octobris. Per Dei gratiam, celebravimus sacros ordines apud Gisetium, et pernocta
vimus apud Sanctum Cosmam.
XII. Kl. Octobris. Benediximus, cum Dei adiutorio, abbatem de Ressons, in ecclesia Be
ate Marie de Mellento, et pernoctavimus apud Meduntam.
XI. Kl. Octobris. Videlicet in festo Beati Mathei apostoli et ewangeliste, apud Gaillon.
X. Kl. Octobris. Apud Bonum Portum.
IX. Kl. Octobris. Apud Deivillam.
VIII. Kl. Octobris. Apud Sanctum Victorem in Caleto. Qua die, Ascius, quondam abbas dicti loci cessit
abbacie et resignavit officium in manu nostra.
VII. Kl. Octobris.
VI. Kl. Octobris.
V. Kl. Octobris.
IIII. Kl. Octobris.
III. Kl. Octobris. Videlicet in festo Sancti Michaelis archangeli.
II. Kl. Octobris. Les 6 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Alacrem Montem. .
Apud Alacrem Montem.
Kl. Octobris. Apud Sanctum Victorem in Caleto, cum expensis nostris.
VI. Non. Octobris. Apud Deivillam. Ipsa die, comparuit coram nobis Guillelmus, rector ecclesie de Benedictivilla,
accusatus super vicio incontinencie ac etiam diffamatus, prout ex ab archidiacono Minoris Caleti accepimus.
Cuiusmodi infamiam negavit idem G. et factum, et nos tunc assignavimus ei diem crastinum synodi
subsequentis ad purgandum se manu septima sacerdotum.***
Trou. .
VI. Non. Octobris. Rothomagi. Qua die, comparuit coram nobis Ricardus, rector ecclesie de Grainvilla,
cui assignavimus diem sabbati post octabas Beati Dyonisii, Rothomagi, coram nobis, ad procedendum super
inquisitionem factam contra eum ab archidiacono Minoris Caleti.
IIII. Non. Octobris. Celebravimus, per Dei gratiam, festum Beati Francisci in ecclesia Rothomagensi.
Qua die, primitus factum fuit officium de dicto sancto in ipsa ecclesia cum historia propria.
III. Non. Octobris. Apud Velliacum, cum expensis nostris.
II. Non. Octobris. Apud Clarum Montem.
Non. Octobris. Apud Crespeium.
VIII. Idus. Octobris. Suessionis.
VII. Idus. Octobris. Lauduni, videlicet in festo Sancti Dyonisii.
VI. Idus. Octobris. Apud Bouconvillam prope Vallem Claram, ubi invenimus dominum Otholinum.
V. Idus. Octobris. Apud Jausy.
IIII. Idus. Octobris. Apud Clarum Montem. Les 6 alinéas se situent dans la marge du bas. Ils sont placés ici par renvoi. .
Gisortium.Deux croix..
III. Idus. Octobris. Apud Gisortium, in prioratu Sancti Audoeni, ubi sunt duo monachi Ma
ioris Monasterii, et tunc ibi recepimus, ratione procurationis, septem libras turonenses, quas qualibet anno
semel habere debemus, cum ad illud locum divertentes inibi pernoctamus, et nichil amplius
tenentur nobis facere monachi, nisi ex gratia mera, prout in litteris compositionis super hoc confectis
plenius continetur.
{310r} II. Idus. Octobris. Rothomagi.
Idus. Octobris. Ibidem.
XVII. Kl. Novembris. Ibidem.
XVI. Kl. Novembris. Ibidem. Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de propter scacarium. .
Propter scacarium.
Dicta die, in aula nostra maiori Rothomagensi, presentibus : domino Matheo de Tria, comite Donni Martini,
magistris Guillelmo de FlavaCuria, Radulpho de Cotevrart, canonicis Rothomagensibus, domina de Oirneval et multis
aliis, constitutus coram nobis dominus de Gueiry, dicens dominum Johannem de Mucegros, militem tenere feodum
de Mucegros de se, eodem Johanne econtrario dicente quod ipse dictum feodum de nobis tenebat, voluit
et consensit quod nos de veritate huius rei inquireremus et paratus erat semper stare dicto nostro super
hoc secundum id quod nos inveniremus.
XV. Kl. Novembris. Rothomagi.
XIIII. Kl. Novembris. Ibidem. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de propter scacarium..
Propter scacarium.
XIII. Kl. Novembris. Apud Deivillam.
XII. Kl. Novembris. Ibidem.
XI. Kl. Novembris. Rothomagi.
X. Kl. Novembris. Celebravimus festum Beati Romani Rothomagi.
IX. Kl. Novembris. Apud Fraxinos.
VIII. Kl. Novembris. Apud Calvum Montem. Qua die, ibi fuimus procurati. Summa procurationis *** Somme encadrée..
Calvus Mons.Deux croix..
VII. Kl. Novembris. Tenuimus synoddum presbyterorum Wlcassini Francie in prioratu de Alleria.
VI. Kl. Novembris. Per Dei gratiam, visitavimus prioratum predictum. Ibi erant duo monachi
Sancti Geremari Flaviacencis, videlicet, fratres Guillelmus et Johannes, thesaurarius monasteriiTravail
Encoder le trésorier de l'abbaye? predicti,
cui commissus fuerat prioratus nunquam moram fecerat in eodem, pro eo, ut dicebant, quod idem prioratus
erat debitis plurimis oneratus. Dicti duo monachi non servabant ieiunia regule, nec ser
vabant eandem quo ad esum carnium et usum calcitrarum. Nullus hospitabatur apud eos propter pauper
tatem domus. Debebant xiiiixx libras parisienses. Campanile erat discoopertum deformiter, propter
quod merrenno et testudinibus periculum maximum imminebat. Iniunximus archidiacono, viva vo
ce, quod illos qui tenentur ad faciendum cooperiri dictum campanile censura debita compel
leret ad hoc auctoritate nostra.***
Leonis Curia.Deux croix..
Ipsa die, accessimus ad prioratum de Leoniscuria, quem quidem invenimus in temporalibus
et spiritualibus miserabiliter deformatum. Prior enim, videlicet, Petrus de Cerisi, erat tunc
absens. Duo monachi Sancti Petri Carnotensis erant ibi, scilicet, Ansellus, nepos prioris, et Lau
rencius Parvus Niger, qui multo tempore cessaverant a divinis, propter excomunicationes multas quibus erant
innodati occasione decime et centesime et aliorum. Non fiebat elemosina ibi nec hospitalitas ; non ser
vabant statuta regule in aliquo. Demum autem nos videntes desolationem domus, timentes
ne deterius inde contingeret, saisivimus in manu nostra bladum totum quod erat in granchia tam
{310v} trituratum quam etiam triturandum, et triturantes, per decanum loci et Nicholaum, presbyterum Beate Marie
eiusdem loci, a granchia fecimus amoveri et bladum huiusmodi custodiri, donec aliter esset
dispositum per nos de statu monachorum et domus. Ansellus predictus dixit nobis quod prior de
bebat c libras parisienses, preter decimam et centesimam.***
Serantium Buticularii.Deux croix..
Eadem die, pernoctavimus apud Serancium Buticularii, et habuimus ibi lxx solidos parisienses,
in quibus nobis tenentur, ratione procurationis, semel quolibet anno quando divertimus ad eos,
cum lignis, carbonibus ad communem usum et farragine quod in villa potest inveniri, et
cum vasis et utensilibus domus tantum.
Taches..V. Kl. Novembris. Per Dei gratiam, visitavimus dictum prioratum, videlicet in festo Symonis et Jude. Ibi erant tres mona
chi Sancti Geremari Flaviacensis, videlicet, fratres Garnerus de Vallibus, prior, Guillelmus de Reilly,
Adam de Bretuel. Claustrum et deambulatoria iuxta aulam erant minus sufficienter cooperta.
Prior parum celebrabat. Utebantur carnibus et non servabant ieiunia regule. Debebant viixx
libras parisienses.***
Pasnes.Croix..
Ipsa die, procurati fuimus apud Pasnes. Summa procurationis, vii libre xiiii solidi Somme entourée..***
IIII. Kl. Novembris. Visitavimus, per Dei gratiam, prioratum predictum. Ibi erant quatuor monachi
Sancti Ebrulphi, videlicet, fratres Nicholaus prior de Vilers [sic]
[de Vilers, prior]
, dominus Johannes de Sancto Celerino, Guillelmus
de Gratemesnil, Johannes de Presbyteri Villa. Servabant ieiunia satis bene. Utebantur carnibus. Aliquociens preter necessitatem. Debebant l libras parisienses, preter decimam et centesimam. Campanile erat discooper
tum et cancellum precepimus hoc emendari.***
Sanctus Stephanus iuxta Haquevilla.
Ipsa die, occasionaliter accessimus ad prioratum Sancti Stephani iuxta Haquevillam, ubi invenimus tres
monachos de Conches, videlicet fratres Adam de Deppa, tunc priorem Guillelmum de Haquevilla et Bar
tholomeum quos quidem vocavimus coram nobis in quadam camera dicti loci et processimus
ad visitationem, et responderunt nobis ad omnia que quesivimus ab eisdem. Omnes erant sacerdotes.
Ter in ebdomada fit ibi elemosina. Utebantur carnibus et culcitris, et non servabant ieiunia regule. Debebant x libras. Quo facto petivimus ab eis procurationem nostram nobis ratione visitationis
debitam, quam quidem nobis penitus denegarunt, dicentes se ad hoc non teneri et
nos non debere eos visitare, quia nunquam archiepiscopus Rothomagensis dictum prioratum visitavit.
Ea die, pernoctavimus apud Fraxinos, cum expensis nostris.***
Sancta Katherina Rothomagensis.Deux croix..
III. Kl. Novembris. Procurati fuimus apud Sanctam Katherinam supra Rothomagum.
Summa procurationis, x libre xiiii solidi Somme entourée..
II. Kl. Novembris. Per Dei gratiam, visitavimus abbatiam predictam, facto prius sermone a nobis, cum Dei adiuto
rio, in capitulo dicti loci. Ibi erant xxviii monachi commorantes, duo Parisius scolares,
in Anglia, apud Blidam xiiii, apud HermondezourdesA déterminer.. ii, et alibi aliquot in prioratibus.
Omnes erant sacerdotes, preter novem. Consueverunt computare semel quolibet anno generaliter de
omnibus misis et receptis, et valore reddituum domus, videlicet in festo Sancti Michaelis. Particulares
vero compoti fiunt semel quolibet mense coram maioribus de conventu. Multa habebant tam in pe
cunia quam debitis a tempore abbatis Johannis, videlicet vim vic libras et amplius, de quibus nichil adhuc
expenderant, et nichil de debitis habere poterant. Ipsa die, fuimus Rothomagi.
{311r} Kl. Novembris. Rothomagi, videlicet in festo Omnium Sanctorum.
IIII. Non. Novembris. Apud Deivillam.
III. Non. Novembris. Per Dei gratiam, celebravimus sanctum synodum Rothomagensis.
II. Non. Novembris. Tenuimus synodum decanorum in camera mediocri et pernoctavimus
apud Deivillam.
Non. Novembris. Apud Sanctam Katherinam, cum expensis nostris.
VIII. Idus. Novembris. Apud Pyntarvillam.
VII. Idus. Novembris. Ibidem.
Taches..VI. Idus. Novembris. Apud Gaillon
V. Idus. Novembris. Apud Meduntam.
IIII. Idus. Novemhris. Apud Sanctum Germanum in Laya.
III. Idus. Novembris. Parisius, videlicet in festo Sancti Martini.
II. Idus. Novembris.
Idus. Novembris.
XVIII. Kl. Decembris.
XVII. Kl. Decembris. Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius. .
XVI. Kl. Decembris. Ibidem. Qua die permutavimus magistro Ade Rigaudi fructus
prebende magistri Girardi de Salovel defuncti, cum fructibus prebende quam idem A. apud
Neciacum obtinebat. Presentibus magistris Johanne de Noentello, archidiacono, Guillelmo de Flavacort,
et Johanne de Morgnival.
XV. Kl. Decembris.
XIIII. Kl. Decembris. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius. .
XIII. Kl. Decembris. Ibidem. Qua die contulimus magitro Johanni de Gemeticis dictam pre
bendam de NeciacoA déterminer.., cum iure canonice prebende dicti defuncti.
XII. Kl. Decembris.
XI. Kl. Decembris.
X. Kl. Decembris.
IX. Kl. Decembris. Videlicet in festo Beati Clementis.
VIII. Kl. Decembris.
VII. Kl. Decembris.
VI. Kl. Decembris.
V. Kl. Decembris.
IIII. Kl. Decembris.
III. Kl. Decembris. Les 10 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius, propter pallamentum. .
Parisius, propter pallamentum.
II. Kl. Decembris. Videlicet in festo Beati Andree apostoli. Ibidem.
Kl. Decembris.
IIII. Non. Decembris. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius. .
Gisetium.Deux croix..
III. Non. Decembris. Apud Gisetium, ubi procurati fuimus ea die.
Summa procurationis*** Somme entourée...
{311v} Gisetium.Deux croix..
II. Non. Decembris. Visitavimus prioratum de Gisetio. Ibi erant septem monachi, videlicet,
Johannes, prior, Gaufridus de Carnoto, [illisible], Bartholomeus de
Aneto, Egidius Iunior, Guillelmus Avis, Stephanus Lamberti et Mathias de Alona. Non serva
bant ieiunia regule. Vescebantur carnibus preter necessitatem. Utebantur pelliciis cuniculorum.
Omnes erant sacerdotes, preter unum, cui precepimus quod frequentius solito confiteretur et communicaret. De
bebant circa lx libras, et habebant estauramenta satis ad annum, ut dicebant. Ipsa die,
pernoctavimus apud Vernonem.
Non. Decembris. Apud Gaillonem, in mane, per Dei gratiam, in monasterio fratrum minorum, benediximus abbatem de Mercato Radulphi Entouré.. Qua die monachis presentibus fratre Adam Rigaudi et Johanne de Morgne
val, permutavimus Ade de Vernolio, nepoti nostro, fructus prebende que fuit magistri Reginaldi de
Bulla defuncti cum illa quam obtinebat, et illam seu fructus eius permutavimus magistro Johanne de
Gemeticis cum fructibus illius quam habebant, quos similiter permutavimus magistro Radulpho de Cote
vrart, videlicet in festo Beati Nicholai.
VIII. Idus. Decembris.
VII. Idus. Decembris.
VI. Idus. Decembris.
V. Idus. Decembris.
IIII. Idus. Decembris.
III. Idus. Decembris. Les 6 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Gaillon. .
Apud Gaillon.
II. Idus. Decembris. Videlicet in festo Sancte Lucie apud Pyntarvillam.
Idus. Decembris. Ibidem. Ubi presentata fuit nobis electio celebrata a monachis Becci
de fratre Johanne de Guinervilla. Cuiusmodi electionem quassavimus iusticia exigente. Verumtamen
nos utilitatem et quietem domus attendentes, necnon et merita dicti fratris J. pensantes, po
testate providendi abbatie de abbate ad nos vice hac devoluta, eidem monasterio de
ipso J. duximus providendum.
XIX. Kl. Januarii. Apud Pyntardivillam.
XVIII. Kl. Januarii. Apud Bonum Portum.
{312r} XVII. Kl. Januarii. Apud Deivillam.
XVI. Kl. Januarii. Ibidem, ubi protulimus ista verba que secuntur : Cum Oliverus, presbyter, rector
ecclesie de Toquevilla, Rothomagensis dyocesis, fide media promiserit, ob causam adulterii quod dicebatur cum
Avicia parrochiana sua commisisse, in manu venerabilis viri P., archidiaconi Maioris Caleti in ecclesia
RothomagensiTravail
Encoder Eglise de Rouen ? quod resignaret ecclesiam suam predictam infra festum Beati Remigii novissime preteritum, nisi
eandem ecclesiam alicubi cum alia interim permutaret, quorum neutrum effectui mancipavit,
a nobis etiam pluries requisitus, suam predictam ecclesiam noluit resignare, licet confiteretur
dictam fideidationem, propter que noscitur O. fidem fuisse transgressum ; nos ipsum, die ve
neris ante nativitatem Domini, coram nobis in iure constitutum, transgressorem dicte fidei sue reputan
tes dicta ecclesia sua per diffinitivam sententiam privamus.
XV. Kl. Januarii. Per Dei gratiam, celebravimus sacros ordines in monasterio minorum Rothomagensium,
et comedimus cum eis in refectorio, pernoctavimus que in domo nostra Rothomagensi.
XIIII. Kl. Januarii. Predicavimus, per Dei gratiam, in ecclesia Rothomagensi, et pernoctavimus in domo nostra.
XIII. Kl. Januarii.
XII. Kl. Januarii. Videlicet in festo Beati Thome apostoli. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Deivillam. .
Apud Deivillam.
XI. Kl. Januarii. Rothomagi fecimus nostrum O.
X. Kl. Januarii. Rothomagi.
IX. Kl. Januarii. Celebravimus, per Dei gratiam, festum nativitatis Domini Rothomagi.
VII. Kl. Januarii. Videlicet in festo Sancti Stephani, celebravimus, per Dei gratiam, in monasterio fratrum
predicatorum Rothomagensium [sic]
[magnam missam]
et comedimus apud eos.
VI. Kl. Januarii. Benediximus, per Dei gratiam, fratrem Johannem, abbatem Becci, in capella nostra
apud Deivillam.
V. Kl. Januarii. Apud Bonum Portum.
IIII. Kl. Januarii.
III. Kl. Januarii. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Pyntarvillam. .
Apud Pyntarvillam.
II. Kl. Januarii. Apud Gaillon.
Kl. Januarii. Ibidem, videlicet in circoncisione Domini.
IIII. Non. Januarii.
III. Non. Januarii.
II. Non. Januarii. Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Pyntarvillam. .
Apud Pyntarvillam.
Non. Januarii. Apud Brovillam, in manerio episcopi Ebroycensis, cum expensis eiusdem.
VIII. Idus. Januarii. Videlicet in die epyphanie.
VII. Idus. Januarii. Apud Pyntarvillam et habuimus dominum episcopum predictum nobiscum.
VI. Idus. Januarii. Apud Vernonem.
Sanctus Martinus in Garenna.Deux croix..
V. Idus. Januarii. Procurati fuimus in prioratu Sancti Martini in Garenna. Summa
procurationis, ix
libre Somme entourée..
IIII. Idus. Januarii. Per Dei gratiam, dictum visitavimus prioratum. Ibi erant
tres monachi de Becco Helluini, videlicet, fratres Radulphus, prior, Johannes de Pont Autoul, Nicholaus
de Burgo Acardi. Debent esse iiiior. Non multum bene servabant ieiunia regule. Vescebantur car
nibus preter necessitatem.Ter in ebdomada consuevit fieri elemosina omnibus venientibus ad eam. Debe
bant xxx libras, preter debitum quod debebant abbati, cui debebant xvixx libras, prout inventum fu
erat in scriptis abbatis Roberti. Alia, per Dei gratiam, invenimus in bono statu. Ipsa die, pernocta
vimus apud Meduntam.
IIII. Idus. Januarii. Apud Gisetium, cum expensis nostris.
II. Idus. Januarii. Apud Sanctum Germanum in Laya.
Idus. Januarii. Ibidem.
XIX. Kl. Februarii. Ibidem, ubi interfuimus benedictioni nuptiarum domini Johannis, filii domini
regis et filie comitis Nivernensis. Ipsa die, pernoctavimus apud Gisetium, cum expensis nostris.
Villarciaus.Deux croix..
XVIII. Kl. Februarii. Accessimus ad prioratum de Villarciaus, ubi, per Dei gratiam, in ca
pitulo dicti loci proposuimus verbum Dei et postea visitavimus. Ibi erant xxti moniales commoran
tes, quarum una erat minima nuper recepta, tres sorores. Sexies per annum confiteban
tur. Quatuor erant ancille communes. Inhibuimus priorisse ne aliqua vel aliquas reciperent sine
{312v} licentia nostra, et ne permitteret fieri acuario, fresellos et elemosinarias ad dandum
secularibus personis. Circa spiritualia, per Dei gratiam, alia invenimus in bono statu. Debe
bant c libras et amplius, ut credebant. Habebant bladum, avenam et vinum satis ad
annum, si possent reservare. Habebant xix vaccas, xxxviii porcos, sex equos, et
quinque pullos et lx bidentes. Domus erant discooperte. Quia vero invenimus sex
moniales absentes. Inhibuimus priorisse ne de facili daret monialibus licentiam
exeundi, et bonam societatem daret eis in exitu.
Nota : De capa chorali et omelia
rio pignori obligatis priori
de Salicosa. Item, ciphum inau
reum et calicem Johanni, clerico de
Omervilla.
Gaaniacum.Deux croix..
Ipsa die, pernoctavimus et procurati fuimus apud Gaany. Summa procurationis, viii libre xviii
solidi viii denarii Somme entourée..
XVII. Kl. Februarii. Per Dei gratiam, visitavimus prioratum de Gaany. Ibi erant tres monachi
Sancti Audoeni Rothomagensis, videlicet, fratres Johannes de Fontibus in Brayo, prior, Gaufridus de Neynvilla
et Johannes de Belvaco. Manebant ultra aquam apud Sanctum Nichasium. Habebant animalium nutrimenta in
manerio alio in eo videlicet in quo nos recipere consueverunt et procurare, et multam familiam
habebant ibidem, et nichil ibi de divino officio faciebant. Non dicebant horas suas cum
nota. Non servabant ieiunia regule, et vescebantur carnibus passim preter necessitatem. Nichil debe
bant et nichil debebatur eis, quia totum reddebant et mittebant abbatie quod ultra suum et sue
familie victum poterant reservare.
Velliacum.Deux croix..
Ipsa die, procurati fuimus apud Velliacum. Summa procurationis, viii libre et iii solidi Somme entourée..
XVI. Kl. Februarii.
XV. Kl. Februarii.
XIIII. Kl. Februarii. Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Fraxinos. .
Apud Fraxinos.
XIII. Kl. Februarii. Apud Vernonem.
XII. Kl. Februarii. Apud Meullentum.
XI. Kl. Februarii. Parisius.
X. Kl. Februarii. Ibidem.
IX. Kl. Februarii. Apud Conflens.
Sanctus Mellonus Pontisarensis.Deux croix..
VIII. Kl. Februarii. Videlicet in conversione Beati Pauli, per Dei gratiam, accessimus ad ecclesiam
Sancti Melloni Pontisarensis, et ibi, cum Dei adiutorio, celebravimus missam et fecimus sermonem
in ecclesia astantibus canonicis, vicariis, clericis ipsius ecclesie et militibus plurimis, qui expectabant
turocinium quod debebat esse prope villam Pontisare in crastino subsequente, multoque populo
dicte. Quibus factis, Domino adiuvante, ivimus ad aulam quam canonici dicti loci pro capitulo consu
everunt habere, et ibidem canonicos residentes, vicarios, capellanos et clericos habuimus coram
no
bis, et tunc processimus ad visitationem. Invenimus vero ibi tres canonicos residentes, videlicet,
thesaurarium dominos Lucam et Petrum de Bosco Commin. Novem sunt ibi prebende ; vicarii
perpetui sunt ibi et capellani aliquot. Nimis festivanter et precipitanter psallebant in choro ; quod
precepimus emendari. Item, precepimus domino Guillelmo Normanno quod marrancias levaret et re
ciperet ab illis qui eas facerent, videlicet unum denarium pro qualibet marrancia et ordinavimus de consen
{313r}su omnium quod totum quod ratione marranciarum huiusmodi levari posset cederet in utilitatem
communitatis, et distribueretur equaliter hiis qui officio interessent, et sciret quantum valere
possent per annum marrancie predicte. Item, voluimus quod canonici qui officio interessent participes
essent eorum que pro marranciis levarentur. Item, precepimus magistro Symoni, vicario nostro,
quod ipse domino Vincentio, capellano, cui de novo collata fuerat capellania Sancti Lazari cum cu
ra fratrum et sororum leprosorumque ipsius domus, ex parte nostra diceret ut vicariam suam, quam in ecclesia Sancti Melloni
obtinuerat, resignaret, quam nequibat tenere cum capellania predicta. Item precepimus quod
canonici et vicarii ac capellani in missis fidelium starent in ecclesia usque ad Agnus Dei,
alioquin commodo obitus carerent. Item, quia invenimus magnum defectum circa ornamenta
ecclesie, precepimus magistro Symoni quod tantum de bonis canonicorum saisiret, quod exinde albe,
palle, et alia que canonici invenire tenentur, congrue haberentur. Item, precepimus
thesaurario quod particulas illas quas habebant de biblia faceret insimul ligari. Item
precepimus quandam domum ruinosam contiguam aule capituli reparari et refici. Item, mo
nuimus dominum Johannem, vicarium Johannis de Monte Lucilii, qui vinolentus dicebatur,
quod sibi vinum temperaret et se vino. Item, precepimus domino Johanni de Ponte, rectori
ecclesie parrochialis Sancti Petri, quod ecclesiam Sancti Melloni in festis novem lectionum frequenta
ret, ratione capelle quam obtinet eadem. Item, invenimus Fromundum, vicarium, de
ebriositate, de incontinentia, de ludo talorum et frequentatione tabernarum, et de impor
tuno litigio et susurrio in choro, graviter diffamatum, pro quibus iuramento proprio promi
sit se resignaturum vicariam suam ad voluntatem nostram, super quo confecte fuerunt littere quas
habemus sub sigillo magistri Guillelmi de Flavacort. Item, dominus Dyonisius, vicarius,
non interfuit visitationi, et invenimus quod scienter et maliciose se absentavit ab ea, et ipsum
habere non potuimus. Invenimus tamen quod ipse erat incontinens et diffamatus de in
continencia, precipue de quadam garcia que dicitur Franca, et de quadam alia que dicitur Aelidis
quam turpiter alapavit. Invenimus etiam quod quedam ribalda, quam in camera sua tenuerat,
absportavit inde unum supertunicale, quod proiecit per fenestras in viam foras, tradens
illud cuidam alie ribalde socie sue, diffamatus etiam erat de ludo talorum, frequentatione
tabernarum, et non confitebatur confessori quem eis deputavimus. Item, Lucas similiter
diffamatus erat de ludo talorum, frequentatione tabernarum et de incontinentia, et inve
nimus quod maior ville tenuerat eum in prisione, propter clamorem cuiusdam mulie
ris cui vim velle inferre dicebatur. Adhuc debebat decanus Sancti AnianiA déterminer.. viginti
quinque solidos pro quodam psalterio. Thomas, capellanus carebat missali et calice.Trait..
Ipsa die, fuimus apud Sanctum Martinum ubi habere debuimus a capitulo Sancti Melloni,
ratione procurationis, centum solidos parisienses in nobis tenentur annuatim cum eos visitamus,
cum hospitio parato, lectis, ciphis, scutellis, potis et communibus utensilibus ad coquinam.
VII. Kl. Februarii. Per Dei gratiam visitavimus abbaciam Sancti Martini, prius a nobis
verbo Dei proposito in capitulo dicti loci. Ibi erant *** monachi residentes
{313v} in prioratibus extra multi, bini et bini. Habebant duos conversos et duas conversas. Precepimus
priori quod hos et has confessionem et communionem faceret frequentare. Precepimus, sicut alias fe
cimus, quod potationes post completorium omnino cessarent et iniunximus refectuario seu custo
di refectorii quod, statim collatione facta, refectorium clauderet et firmaret, et quod illud non
aperiret ullo modo usque in crastinum, nisi de speciali licencia abbatis, alioquin die sequente in pane
et aqua ieiunaret. Inhibuimus etiam ne amplius proprinaretur vinum in cameris per conventicula sicut
pluries factum fuisse intellexamus. Utebantur monachi in prioratibus passim carnibus preter ne
cessitatem, et non servabant ieiunia regule. Debebant iim et c libras parisienses tam abbati Sancte
Katherine quam alibi quas quidem centum libras debebant ad usuras Parisius. Gravati erant
plurimum pensionibus annuis, ratione quarum bene reddebant annuatim tam in blado, vino
quam denariis, viixx libras. Habebant vinum, avenam et bladum satis ad annum, ut dicebant.
Ipsa die, ibidem fuimus procurati Symbole..
Sanctus Petrus.Deux croix..
VI. Kl. Februarii. Per Dei gratiam, visitavimus prioratum Sancti Petri. Ibi erant quinque
monachi de Becco Helluini commorantes ; Radulphus de la Homblonniere, prior, non erat presens ;
Guillelmus de Neinvilla similiter abeat ; iverant enim extra pro negociis domus, ut dicebant
tres hii [sic]
[hii tres]
quos presentes invenimus, quorum nomina sunt hec ; Petrus de Callevilla ; Ricardus de Geme
ticis ; Radulphus de Bello Monte. Omnes erant sacerdotes. Displicuit nobis multum quod prior tunc se
absentavit, quem quidem credebamus adventum nostrum prescivisse. Vescebantur carnibus
preter necessitatem. Aula maior, videlicet illa in qua eos consuevimus visitare, erat minus
decenter et congrue custodita. Non enim erant fenestre ibidem. Prior vexabat per litteras
legati plures quod nobis displicuit et diximus monachis quod priori ex parte nostra dicerent
ut ab huiusmodi desisteret et abstineret. Statum domus nequivimus propter prioris absen
ciam plene scire. Verumtamen dixerunt quod parum aut nichil debebant, ut credebant.***
Domus Dei Pontisarensis.Deux croix..
Ipsa die, per Dei gratiam, visitavimus domum Dei, ubi, ipso Domino adiuvante, proposuimus verbum eius,
et hoc facto, inquisivimus de statu domus, et invenimus tresdecim sorores velatas, et duas ve
landas, quas dominus rex illuc miserat ibidem perpetuo moraturas, et unum presbyterum in habitu seculari,
canonicum Peronensem, quem quidem dictus dominus rex rectorem et custodem dicte domus constituerat ad tempus,
videlicet, dominum Johannem de Fenins, cui commisimus curam omnium inhabitantium domum, tam
sanorum quam infirmorum ; erant etiam ibi cum illo quatuor alii, quorum duo erant presbyteri et duo sub
dyaconi qui debebant, Domino concedente, in prioribus ordinibus statutis temporibus successive ad
dyaconatus et presbyteratus ordines promoveri. Unus vero de illis duobus presbyteris predictis nolebat vel non po
terat visitare infirmos, prout esset necessarium et deceret, et erat adeo prompti capitis, quod nole
bat alicui in aliquo obedire, propter quod ipsum abinde decrevimus amovendum et dicto
rectori et priorisse iniunximus quod ultra instans pascha inibi non tenerent. Dicti fratres
regulam aliquam non tenebant. Sorores vero debent se regere et habere secundum regulam
Beati Augustini, et emiserant seu fecerant tria vota, videlicet, obedientie, castitatis et proprietatis. Inhibui
mus eis ne alicui confiterentur sine licencia magistri. Debebant lx libras et amplius, ut
dicebant, et non habebant bladum neque vinum ad annum.
Ipsa die, fuimus apud Sanctum Martinum, cum expensis nostris.
{314r} Prioratus de Maigniaco.
V. Kl. Februarii. Apud Maigniacum, cum expensis nostris, in prioratu dicti loci.
IIII. Kl. Februarii. Per Dei gratiam, visitavimus prioratum predictum. Ibi erant iiiior canonici do
mus de Anbeleio, ordinis Sancti Augustini, Lemovicensis dyocesis, videlicet, fratres Giraudus, prior, Heu
duinus, Petrus Guiberti, Girardus de Bono Loco. Servant et habent regulam Sancti Augustini. Erat ibi
unus presbyter secularis de mensa sua, qui habebat curam parrochie. Ter in ebdomada ibi fieri consuevit elemosina
generalis. Quilibet canonicus consuevit habere per annum pro vestibus a priore xl solidos tantum. Debebant
xl libras parisienses priori Sancti Leonardi de Andeleio. Habebant estauramenta satis ad annum. Omnia alia,
per Dei gratiam, invenimus in bono statu.***
Ipsa die, per Dei gratiam, predicavimus in capitulo monialium de Thesauro, et pernoctavimus apud Salico
sam, cum expensis nostris.
III. Kl. Februarii. Apud Fraxinos.
II. Kl. Februarii. Ibidem.
Kl. Februarii. Ibidem.
IIII. Non. Februarii. Videlicet in festo purificationis Beate Marie, per Dei gratiam, celebravimus
magnam missam, et predicavimus in ecclesia Beate Marie de Andeleio, ac pransi fuimus in
manerio nostro contiguo ecclesie predicte, et pernoctavimus apud Fraxinos.
Noion super Andellam.Deux croix..
III. Kl. Februarii. Procurati fuimus apud Noionem super Andelam.
Summa procurationis, viii
libre vi solidi iiii denarii Somme encadrée...
II. Non. Februarii. Per Dei gratiam, visitavimus prioratum predictum. Ibi
erant sex monachi Sancti Ebrulphi, videlicet, fratres Robertus de Spina, prior, magistri Thomas Surdus,
Droco de Novo Mercato, Hugo de Brithulio, Thomas de Silly, Nicholaus de Osqueignes. Ter in ebdomada
fit ibi elemosina generalis. Vescebantur carnibus preter necessitatem. Debebant iic libras et amplius ; habebant tamen
estauramenta satis ad annum, ut dicebant. Alia omnia in bono statu invenimus, excepto quod cele
rarius erat ebriosus et temulentus et propter hoc et alia erat amovendus. Ipsa die, procurati fui
mus apud Piros a firmario dicti loci. Summa procurationis, vii libre vi solidi Somme encadrée...
Piros.Deux croix..
Bellus Locus.Croix..
Non. Februarii. Procurati fuimus apud Bellum Locum.
Summa procurationis, vi
libre xviii solidi Somme encadrée..
VIII. Idus. Februarii. Per Dei gratiam, visitavimus prioratum dicti loci, ibi prius a nobis
proposito verbo Dei. Ibi erant xiii canonici commorantes ; extra vero in obedienciis
erant xi. Omnes erant sacerdotes preter tres, duo conversi et due conversi. Invenimus prio
rem Trou. . negligentem fuisse super eo quod, ad iussum nostrum, archas canonicorum non inspexerat.
Iniunximus ei iterato quod emendaret et iniunximus ei penitentiam. Ter in ebdomada datur ibi
elemosina generalis. Debebant iiiic libras, quarum xiii erant ad usuras, et dicebant quod, prout crede
bant, oportebat eos emere infra augustum sequentem iic minas bladi ad usum do
mus sue, avenam vero satis habere credebant ad annum, vinum non. Habebant xiic biden
tes, c porcos, xvi vaccas, equos et boves ad aratra plures.
Ipsa die, pernoctavimus apud Deivillam.
VII. Idus. Februarii.
VI. Idus. Februarii.
V. Idus. Februarii. Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Deivillam. .
Apud Deivillam.
IIII. Idus. Februarii. Videlicet in die cinerum, Rothomagi, ubi, per Dei gratiam, predicavimus
et celebravimus officium diei.
{314v} Aula puellarum.
III. Idus. Februarii. Per Dei gratiam, accessimus ad domum Aule Puellarum prope Rothomagum,
et ibi, proposito verbo Dei, visitavimus dictum locum. Erat ibi dominus Wylardus, procurator et custos
domus, et quidam presbyter receptus ibidem, videlicet Robertus. Erant etiam ibi sex sorores leprose, una
tamen ex eis se sanam esse dicebat, videlicet, Ysabellis de Avesnis, quam quidem invenimus
in fornicatam fuisse, et de Petro de Corona, presbytero, quendam puerum suscepisse, et dicebat se
velle exire cum esset sana, maxime cum non nisi leprose sorores iuxta tenorem privi
legii cuiusdam et loci consuetudinem debeant esse in domo predicta, et hoc audito, eam re
mitti precepimus ad patrem suum et abinde penitus amoveri, et precepimus predicto W.
quod predictis sororibus penam infligeret et penitentiam iniungeret, pro eo quod turpitudinem et scelus
dicte Ysabelle celaverant. Sorores consueverant interesse matutinis que semper
cum nota dicuntur, consueverunt etiam dicere septem psalmos post primam, et servare
silentium post completorium. Sorores habent certas portiones potuum et ciborum. Ter
in ebdomada habent carnes, et ter ova, vel pisces, vel allecta, vel aliquod aliud
quod sufficiat, et reliquie seu fragmenta earum dantur cuidam leprose de
Molendinellis. Habebant tres ancillas communes. Ter in ebdomada fit ibi elemosina generalis.
Habebant in silva animalia et armenta, equas et pullos. Dixit nobis predictus W. quod bene habe
bat tam in ciphis argenteis, denariis et aliis usque ad ducentas libras, et nichil debe
bat.
Ipsa die, pernoctavimus apud Deivillam.
II. Idus. Februarii. Ibidem.
Idus. Februarii. Rothomagi.
XVI. Kl. Februarii. Per Dei gratiam, fecimus sermonem in atrio ecclesie Rothomagensis et cele
bravimus missam ibidem, pernoctavimusque apud Bonum Portum.
XV. Kl. Martii. Apud Vernonem.
XIIII. Kl. Martii. Apud Mellentum.
XIII. Kl. Martii.
XII. Kl. Martii.
XI. Kl. Martii.
X. Kl. Martii.
IX. Kl. Martii.
VIII. Kl. Martii.
VII. Kl. Martii.
VI. Kl. Martii.
V. Kl. Martii.
IIII. Kl. Martii.
III. Kl. Martii.
II. Kl. Martii.
Kl. Martii. Les 13 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius in pallamento. .
Parisius in pallamento.
{315r} VI. Non. Martii. Parisius. Qua die, contulimus archidyaconatum Rothomagensem magistro Nicholao
de Checiaco.
V. Non. Martii.
IIII. Non. Martii.
III. Non. Martii. Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius. .
II. Non. Martii. Apud Sanctum Dyonisium de Strata.
Non. Martii. Apud Confflens.
Viacum.Trois croix..
VIII. Idus. Martii. Apud Viacum, ubi habuimus a presbytero de Hadencort, unum modium
avene, in quo nobis tenetur dictus presbyter de Hadencort annuatim, quando nos semel in anno
apud Viacum pernoctamus.
Salicosa.Deux croix..
VII. Idus. Martii. Procurati fuimus apud Salicosam. Summa procurationis, ix libre viii solidi Somme entourée..
VI. Idus. Martii. Per Dei gratiam, visitavimus prioratum predictum. Ibi erant xiiii canonici
commorantes, duo conversi, due converse, et due apud Escoz, quatuor ex canonicis residen
tibus erant novicii. Debebant viixx libras ; debebantur eis iiic libre ; estauramenta habebant
satis ad annum, preter vinum. Alia, per Dei gratiam, invenimus satis in bono statu.
V. Idus. Martii.
IIII. Idus. Martii. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Gaillonem. .
Apud Gaillonem.
III. Idus. Martii. Apud Fraxinos.
II. Idus. Martii. Per Dei gratiam, celebravimus sacros ordines in ecclesia Beate Marie de Andeleio,
et postea reversi fuimus ad Fraxinos.
Idus. Martii. Apud Fraxinos.
XVII. Kl. Aprilis.
XVI. Kl. Aprilis. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Gaillonem. .
Apud Gaillonem.
XV. Kl. Aprilis. Apud Pyntardivillam.
XIIII. Kl. Aprilis. Apud Bonum Portum.
XIII. Kl. Aprilis. Ibidem.
XII. Kl. Aprilis. Rothomagi.
XI. Kl. Aprilis. Videlicet in die ramorum palmarum, celebravimus officium diei Rothomagi et predi
cavimus in cimiterio Sancti Laurencii Rothomagensis, Per Dei gratiam, prout fieri consuevit.
X. Kl. Aprilis. Comedimus cum predicatoribus et pernoctavimus apud Deivillam.
IX. Kl. Aprilis. Apud Deivillam.
VIII. Kl Aprilis. Comedimus cum fratribus minoribus et pernoctavimus in manerio nostro Rothomagensi.
VII. Kl. Aprilis. Videlicet in die cene, cum Dei adiutorio, fecimus absolutiones in locis consue
suetis, et predicavimus in ecclesia Rothomagensi penitentibus introductis, et consecravimus sanctum crisma.
VI. Kl. Aprilis. Videlicet die veneris benedicta, celebravimus [sic] [festum] diei Rothomagi.
V. Kl. Aprilis. Videlicet sabbato sancto, ibidem.