Anno domini millesimo ducentesimo sexagesimo uno

VIII. Kl. Maii. Videlicet in die resurrectionis dominice, celebravimus, per Dei gratiam,
missam magnam in monasterio fratrum minorum, et episcopus Macloviensis, quem tunc
cum episcopo Abrycensis nobiscum habuimus, magnam missam in maiori ecclesia celebravit
vice nostra.

VII. Kl. Maii. Apud Deivillam, et dicti episcopi nobiscum ibidem.

VI. Kl. Maii. Apud Maretot.

V. Kl. Maii. Apud Bellum Montem Rogerii, pro negotio quod erat inter nos
et episcopum Lexoviensem.

IIII. Kl. Maii.

III. Kl. Maii.

II. Kl. Maii.

Kl. Maii.

VI. Non. Maii.

V. Non. Maii.^a Les 6 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Maretot. .

Apud Maretot.

IIII. Non. Maii.

III. Non. Maii.

II. Non. Maii.

Non. Maii.^b Les 4 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos. .

Apud Fraxinos.

VIII. Idus. Maii. Apud Pontem Arche.

VII. Idus. Maii.

VI. Idus. Maii.

V. Idus. Maii.

IIII. Idus. Maii.

III. Idus. Maii.^c Les 5 lignes sont regroupées par une accolade suivie de In scacario Rothomagensi sedimus cum aliis magistris..

In scacario Rothomagensi sedimus cum aliis magistris.

II. Idus. Maii. Apud Beccum Helluini.

{244v} Idus. Maii. Apud Lexovias.

XVII. Kl Junii.

XVI. Kl. Junii.

XV. Kl. Junii.

XIIII. Kl. Junii.

XIII. Kl. Junii.^d Les 5 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Cadomum, in scacario. .

Apud Cadomum, in scacario.

XII. Kl. Junii. Apud Troarcium.

XI. Kl. Junii. Apud Lexovias.

X. Kl. Junii. Apud Bellum Montem Rogeri.

IX. Kl. Junii. Apud Pyntarvillam, ubi nobiscum habuimus ipsa die episcopum Ebroycensem
et alios magistros scacarii, cum expensis nostris.

VIII. Kl. Junii. Apud Maretot.

Sanctus Laudus Rothomagensibus.^e Deux croix. .

VII. Kl. Junii. Accessimus ad prioratum Sancti Laudi Rothomagensis, et proposito in capitulo dicti loci
verbo Dei, per gratiam eius, visitavimus ibidem. Ibi erant canonici commorantes. Omnes
erant sacerdotes, preter iiiior. Precepimus priori quod audiret confessiones canonicorum studiosius quam
fecisset. Frater Robertus rancorem conceperat odiosum erga fratrem Galterum de Temericort nec loquebatur
cum eo manifeste. Iniunximus eidem Roberto quod ipse reconciliaret se dicto Galtero sine mora et ulterius cari
tative erga eum se haberet. Debebant circa iic libras, debebantur eis circa iiic libre, et habebant
estauramenta multa. Preterea prior, pro causis que vertebantur coram eo, auctoritate apostolica tenebat
quemdam clericum iurisperitum, qui assidebat eidem. Quia vero conventus non percipiebat emolumen
tum sigilli et causarum, conventus idem murmurabat super hoc. Super quo quidem locuti fuimus
cum priore coram conventu, et respondit quod notarius et dictus clericus habebant de emolumento
huiusmodi circa decem libras, residuumque convertebatur in utilitatem ecclesie et pios usus, ut pote elemosinas et refectionem stallorum chori el vitteorum et huiusmodi. Item conventus petiit a
nobis quod faceremus eis sciri summam expensarum et receptorum totius anni. Quod quidem precepi
mus fieri. Item, quia dictus frater Robertus, non multum, bene obediens erat nec fuerat priori suo. Iniunximus
eidem ut pacem haberet cum eo et amplius non murmuraret contra eum. Alioquin a dicto priore, de
nostro consilio et mandato, se nosceret puniendum. Ipsa die, pernoctavimus apud Deivillam, ubi
prior procuravit nos. Summa procurationis, ix libre^f Somme encadrée...

Sanctus Amandus Rothomagensis.^gDeux croix..

VI. Kl. Junii. Visitavimus, cum Dei adiutorio, monasterium Sancti Amandi Rothomagensis. Ibi
erant xlv moniales commorantes, quarum quatuor erant novicie. Habebant quinque pedis
setas. Precepimus abbatisse quod acciperet frequenter claves archarum et scriniorum monialium,
et videret in eis ne aliquid proprietatis haberent. Item, precepimus abbatisse quod frequentius solito
moniales de Saana visitaret. Item, inhibuimus, sicut alias fecimus, ne elemosi
narias, fresellas, acuarias et similia facerent, nec operarentur de serico, nisi quod esset
ad cultum divinum. Item, precepimus eidem quod elemosinam augmentaret. Debebant iiiic libras ;
habebant estauramenta satis ad annum.

Ipsa die, permutavimus magistro Johanni de Suessione fructus prebende que fuerat magistri
Guillelmi de Salomonis Villa cum fructibus prebende quam idem Johannes in Rothomagensi ecclesia ^[1]Travail
encoder Eglise de Rouen? obtinebat.

{245r} Ipsa die, pernoctavimus apud Deivillam, cum expensis nostris.***

Sanctus Audoenus Rothomagensis.^h Deux croix. .

V. Kl. Junii. Visitavimus abbatiam Sancti Audoeni Rothomagensis, ibi prius, per Dei gratiam,
proposito verbo eius. Ibi erant lvii monachi commorantes. Duo erant Parisiis scolares,
videlicet fratres Thomas et Rogerus. Omnes erant sacerdotes, preter xxti monachi in prioratibus
morantes utebantur passim carnibus. Inhibuimus ne aliquis monachus co
mederet cum hospitibus secularibus, cum religiosis haberant manducare. Statum domus non potui
mus plene scire. Verumtamen invenimus quod debebant xviiic libras ad usuras. In festo
Sancti Petri fiunt compoti generales, et ideo non poterant bene scire tempore, visitationis quomodo
esset eis.

Ipsa die, pernoctavimus apud Deivillam.

IIII. Kl. Junii. Apud Pyntarvillam.

III. Kl. Junii. Ibidem.

II. Kl Junii. Ibidem.ⁱ Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de rege existente apud Vallem Rodolii. .

Rege existente apud Vallem Rodolii.

Kl. Junii. Apud Pontem Arche, rege ibidem existente.

IIII. Non. Junii. Videlicet in festo ascensionis, per Dei gratiam, celebravimus magnam
missam, et predicavimus in capella domini regis ipso presente de Ponte Arche, et pernoc
tavimus in villa ea die.***

Non. Junii. Ibidem.

II. Non. Junii. Apud Sanctum Matheum, domino rege Rothomagi existente.

Non. Junii. Cum Dei adiutorio dedicavimus ecclesiam fratrum predicatorum Rothomagensium.

VIII. Idus. Junii. Apud Pontem Arche.

VII. Idus. Junii. Apud Fraxinos.

VI. Idus. Junii. Apud Vernonem.

V. Idus. Junii. Ibidem.

IIII. Idus. Junii. Apud Mellentum.

III. Idus. Junii. Celebravimus servicium penthecostes, per Dei gratiam, apud Malum
Dumum, in capella domini regis ipso presente, pernoctavimus que apud Sanctum Martinum Pontisarensem.

II. Idus Junii. Videlicet in die penthecostes, celebravimus similiter, cum Dei adiutorio, servicium
diei ibidem, et cum domino Rege, comedimus ipsa die, et pernoctavimus apud Sanctum Martinum.

Idus. Junii. Apud Genevillam.

Villacellis.

XVIII. Kl. Junii. Visitavimus prioratum de Villacellis. Ibi erant xix moniales, tres
sorores converse. Pravos et insufficientes habebant libros. Inhibuimus priorisse ne ipsa
permitteret moniales habere archas cum clavibus. Habebant quatuor ancillas. Debebant lx
libras. Nulla habebant estauramenta. Habebant decem equos, xxi tam vaccas quam vitulos
vixx bidentes, xv porcos. Ipsa die, pernoctavimus apud Genevillam.

{245v} XVII. Kl. Julii. Apud Salicosam, cum expensis nostris.

XVI. Kl. Julii.

XV. Kl. Julii.

XIIII. KI. Julii.^j Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Fraxinos. .

Apud Fraxinos.

XIII. Kl. Julii. Celebravimus sacros ordines, per Dei gratiam, in ecclesia Beate Marie de An
deleio.

Ipsa die resignavit ecclesiam de Altaribus in manu fratris Harduini, capellam nostri,
habentis a nobis super hoc potestatem, clericus quondam rector eiusdem. Presentibus : Johanne
de Morgneval clerico noster, Milo, capellano de Andeleio et magistro Bartholomeo, rector
ecclesie de Dretecort. Ea die, pernoctavimus apud Fraxinos.

XII. Kl. Julii. Apud Sanctam Katherinam in monte Rothomagensi.

Ipsa die, resignavit ecclesiam
de Angiervilla magister
Robertus de Moncellis.^k Alinea encadré. .

XII. Kl. Julii. Celebravimus, cum Dei adiutorio, sacram synodum Rothomagensem.

X. Kl. Julii. Tenuimus synodum decanorum et pernoctavimus apud Sanctam Katheri
nam.

IX. Kl. Julii. Videlicet in Beati Johannis Baptiste, apud Fraxinos.

Mortuus est.

Notandum quod cum magister Johannes, presbyter, rector ecclesie de Seuseio dudum eandem ecclesiam resig
nasset, et nos tamen eius misere simplicati compacientes, eidem concessimus induci
as permutandi cum aliquo presbytero de alia dyocesi usque ad synodum penthecostes, dicta die, apud
Sanctam Katherinam in mane constitutus coram nobis, petiit a nobis longiorem terminum
sibi dari, quod quidem facere noluimus et ob hoc sedem apostolicam oretenus appellavit,
dicens quod ipse magis appellabat in preiudicium patroni sui quam nostrum. Eadem vero
die in vesperis ad nos veniens apud Fraxinos, dictam appellationem oretenus innova
vit sub hiis verbis : Domine archiepiscope, quia vos concessistis inquisitiones cuidam
clerico presentato ad ecclesiam meam de Seuseio ne ipsum vel alium ad dictam ecclesiam
admittatis, sedem apostolicam appello, et me, ecclesiam meam et alia mea protectioni
sedis apostolice suppono et beatos apostolos Petrum et Paulum peto ; quos si michi denegaveratis, iterum
appello. Presentibus : magistro J. de Porta, archidiacono Wlcassini Normannie, fratribus Harduino
et Galtero de ordine minorum, magistro Ricardo de Salomonis Villa, canonico Rothomagensi, et multis
aliis.^l Cet article est cancellé, et la mention mortuus est est inscrite en marge. .

VIII. Kl. Julii. Apud Pasnes cum expensis nostris.

VII. Kl. Julii. Apud Sanctum Martinum iuxta Pontisaram, cum expensis nostris.

VI. Kl. Julii.

V. Kl. Julii.

IIII. Kl. Julii.

III. Kl. Julii.

II. Kl. Julii.^m Les 5 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius in pallamento. .

Parisius in pallamento.

Ipsa die, constitutus coram nobis magister legit et proposuit verba que sequntur

{246r} Mortuus est.

Reverende pater, archiepiscope Rothomagensis. Cum magister Johannes de Porta, archidiaconus Rothomagensis ecclesie
in Wlcassino Normannie, sue visitationis tempore, assereret infamiam de persona mea
fuisse exortam, licet dictus archidiaconus huiusmodi infamiam si aliqua esset non nisi ab inimicis et ma
levolis et qui ad infamandum me processerunt magis ex typo malicie quam zelo iusticie per
cepisset, induxit me importune ad sigillandum quandam litteram resignatoriam, in
qua continebatur quod ego pro posse meo permutarem ecclesiam meam pro altera infra certum
tempus, alioquin ecclesiam meam haberem pro resignata,et ego licet ad hoc non tene
rer de iure, ex super habundanti tamen paratus suum eram facere permutationem infra statutum
terminum. Maxime cum alie, quedam persone parate essent permutationem mecum
facere ; quod acceptare recusastis, immo, ordine iuris non observato, processistis ad sus
tractionem beneficii mei occasione predictarum litterarum, nec per me stedit quominus permuta
vi, et omnia ista offerrem me coram vobis probaturum. Item, quia ad testimonium
laicorum vos et archidiaconus vester contra me et maxime emulorum ad sustractionem bene
ficii processistis. Item, quia post appellationem a me legitime interpositam ne aliquid attemp
taretur in preiudicium meum, admisistis quemdam clericum ad meam ecclesiam a patrono
presentatum, eo quod inquisitionem ydoneitatis sue duxistis committendam. Item, quia vos,
reverende pater archiepiscope, contra me proceditis ad sustractionem beneficii mei, occasione eorum
que michi imponitis, cum paratus sim super omnibus diffamationihus et reatibus, sive de
lictis et obligationibus a me factis, tam coram vobis quam coram archidiacono vestro me pur
gare, et iuri satisfacere competenter, et ad hoc premissa admittere me recusatis, sedem
apostolicam in scriptis appello, et mc et beneficium meum et omnia bona mea in pro
tectione sedis apostolice suppono, et apostolos instanter peto quos si michi denegaveritis,
iterum sedem apostolicam appello in scriptis.ⁿ Cet article est cancellé, et la mention mortuus est est inscrite en marge..
Kl. Julii. Parisius. Eadem die, convenerunt nobiscum in manerio nostro Parisiensis, episcopus Altissi
odorensis, comes Nivernensis, et prior de Prato, inter quos erat contentio super captione quorum
dam hominum et rerum aliarum, super quibus ipsi unanimiter compromiserunt alta et
basso in nos et venerabilem fratrem nostrum Radulphum, Dei gratia, Ebroycensem episcopum. Episcopus autem
Altissiodorensis dedit plegios ad penam mille marcarum argenti, comitem de Barro,
precentorem Senonensem, et cantorem Altissiodorensem, et magistrum Andream de Verdeleio.
Comes siquidem Nivernensis ad eandem penam dedit plegios eundem comitem de Barro, do
minum Radulphum Frechart, militem, et Hugonem, dominum de Tyengnes, prior de Prato
ad penam centum marcharum dedit plegium Gaufridum, prepositum de Prato.

VI. Non. Julii.

V. Non. Julii.

IIII. Non. Julii.

III. Non. Julii.^o Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius in pallamento..

Parisius, in pallamento.

{246v} ^pTrait.. II. Non. Julii. Incepimus, per Dei gratiam, peregrinationem nostram ad Carnotum, pedes, et
episcopus Antissiodorensis nobiscum et pernoctavimus apud Burgum Regine.

Non. Julii. Apud Palatiolum.

VIII. Idus. Julii. Apud Gommez Castrum.

VII. Idus. Julii. Apud Rochefort.

VI. Idus. Julii. Apud Abluies.

V. Idus. Julii. Apud Moncians, in granchia Sancti Johannis de Valle Carnotensi.

IIII. Idus. Julii. Carnoti, in domo episcopo, cum expensis eiusdem.

III. Idus. Julii. Apud Noientum Eremberti, in castello domini regis.

II. Idus. Julii. Apud Motellam subtus Musiacum, manerium Almarrici.

Idus. Julii. Apud Meduntam.

XVII. Kl. Augusti. Apud Sanctum Cosmam iuxta Mellentum.

XVI. Kl. Augusti. Apud Insulam Ade.

XV. Kl. Augusti. Apud Bellum Montem super Ysaram.

XIIII. Kl. Augusti. Ibidem.

XIII. Kl. Augusti.

XII. Kl. Augusti.^q Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Pontisare. .

Pontisare.

XI. Kl. Augusti. Videlicet in festo Beate Marie Magdalene, nos et venerabilis frater noster
episcopus Ebroycensis, astantibus domino rege et regina, detulimus processionaliter duas
de undecim milibus virginum, de castro domini regis ad abbatiam Beate Marie Regalis
et, cum Dei adiutorio, ibidem celebravimus missam in capella domini regis, et pernoc
tavimus apud Sanctum Martinum.

X. Kl. Augusti. Apud Meduntam.

IX. Kl. Augusti. Apud Vernonem.

VIII. Kl. Augusti.

VII. KI. Augusti.

VI. Kl. Augusti.

V. Kl. Augusti.^r Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Pyntarvillam. .

Apud Pyntarvillam.

IIII. Kl. Augusti.

III. Kl. Augusti.

II. Kl. Augusi.

Kl. Augusti. In festo Sancti Petri ad vincula.

IIII. Non. Augusti.

III. Non. Augusti.^s Les 6 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Vernonem cum domino rege..

Apud Vernonem, cum domino rege.

{247r} II. Non. Augusti. Apud Andeleium.

Non. Augusti. Per Dei gratiam, dedicavimus ecclesiam Sancti Leonardi. Presentibus domino rege et episcopo Ebroycensi,
et pernoctavimus apud Andeleium, ubi procuravit nos prior Sancti Leonardi ratione dedicationis predicte.

VIII. Idus. Augusti.

VII. Idus. Augusti.

VI. Idus. Augusti.^t Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Fraxinos. .

Apud Fraxinos.

V. Idus. Augusti. Apud Velliacum, cum expensis nostris.

IIII. Idus. Augusti. Celebravimus ibidem in ecclesia parrochiali, predicavimus et confirmavimus,
Deo dante.

II. Idus. Augusti. Apud Gisortium, pro negotio quod erat inter comitem domini Martini
et dominum de Sancto Claro et pernoctavimus apud Fraxinos ipsa die.

II. Idus. Augusti. Apud Pontem Arche.

Idus. Augusti. Rothomagi.

XIX. Kl. Septembris. Videlicet in vigilia assumptionis Beate Marie, ibidem.

XVIII. Kl. Septembris. Celebravimus, per Dei gratiam, ibidem festum assumptionis.

XVII. KI. Septembris.

XVI. Kl. Septembris.

XV. Kl. Septembris.

XIIII. KI. Septembris.

XIII. KI. Septembris.^u Les 5 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Deivillam. .

Apud Deivillam.

XII. Kl. Septembris. Apud Monvillam, in manerio camerarii de Tanquarvilla, cum expensis nostris.

XI. Kl. Septembris. Apud Longam Villam, cum expensis nostris.

X. Kl. Septembris.

IX. Kl. Septembris.

VIII. Kl. Septembris. Ipsa die, constitutus coram nobis Odo, rector ecclesie de Ymmauvilla, quondam
clericus magistri Girardi de Corion defuncti, iuravit et promisit se stare ordinationi et voluntati
nostre, super eo quod testamentum dicti magistri G., fraudulenter seu minus sufficienter scripsit, et ad eius
suggestionem Lucas Sancti Nicholai et Ingerannus, Sancti Amandi Rothomagensis presbyteri, sigilla sua appenderunt cuidam
scedule quam dicebant esse testamentum. Item, iuravit quod omnia bona dicti magistri G., que habuerit et que sciverit
in nostra dyocesi consistere Wylardo, priori Aule Puellarum, assignabit loco nostri, et faciet assignari pro posse suo.
Dicti quoque presbyteri iuraverit et promiserunt se stare ordinationi nostre super defectibus et delictis habitis vel et
factis per ipsos in predictis, et ad hoc se, ecclesias suas et omnia bona sua mobilia et immobilia obligaverunt. Presenti
bus : G. thesaurario, P. archidiacono Caleti, magistri. J. de Flainvilla et J. de Suessione, canonicis Rothomagensibus,
fratribus Adam Rigaudi, Harduino, Galtero de Mineriis, et Johanne de Morgneval.^v Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Alacrem Montem. .

Apud Alacrem Montem.

VII. Kl. Septembris. Apud Alacrem Montem. Qua die, monuimus coram suprascriptis personis magistrum
Robertum de Housseia, personam de Contevilla^wIncertitude.., ut ipse ecclesiam suam prout tenetur per iuramentum suum re
signaret.

{247v} VI. Kl. Septembris.

V. Kl. Septembris.

IIII. Kl. Septembris.^x Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Alacrem Montem..

Apud Alacrem Montem.

Noientum iuxta Novum Castrum.^y Deux croix. .

III. Kl. Septembris. Procurati fuimus apud Noientum iuxta Novum Castrum a Reginaldo
de Alacri Monte, tunctemporis firmario dicti loci. Summa procurationis, ix libre^z Somme entourée...

Hospitali Novi Castri.^aaCroix..

II. Kl. Septembris. Visitavimus hospitale Novi Castri. Erant ibi iiiior canonici, tres sunt
conversi et tres sorores. Iniunximus Hugoni dicto Domino, quod frequentaret confessionem, quia
negligens fuerat in hoc. Domus in qua iacebant infirmi minabatur ruinam. Credebant satis
habere bladum, ad annum, et alia estauramenta, preter avenam. Erant in bono statu, per Dei gratiam.

Bellus Beccus.^ab Croix. .

Ipsa die, visitavimus dan duos monachos de Pratellis monachcommorantes apud Sanctam Rag
degundim iuxta Novum Castrum. Paucos habebant redditus, et pernoctavimus apud Bellum
Beccum, cum expensis monasterii.

Bellus Saltus.^ac Croix. .

Kl. Septembris. Pransi fuimus in manerio domini Johannis de Roboreto, militis, et pernoctavimus apud
Bellum Saltum, et procurati ibidem fuimus ea die. Summa procurationis, vii libre xi solidi^adSomme encadrée...***

IIII. Non. Septembris. Visitavimus prioratum de Bello Saltu. Ibi erant duo monachi de
Becco Helluini. Precepimus quod studerent frequentius solito celebrare. Ter datur ibi in ebdomada
elemosina omnibus venientibus ad eam. Non habebant regulam scriptam. Precepimus eis quod procurarent,
et facerent eam queri et conscribi. Utebantur passim carnibus preter necessitatem, et de hoc
habebant conscienciam bonam, ex quo hoc de consciencia abbatis sui procedebat. Debebant abbati suo
c et xvii libras parisienses et xxxiiii libras turonenses ; alibi debebant parum. Alia erant satis
in bono statu.***

Buievaus.^ae Deux croix. .

Ipsa die, visitavimus abbatiam de Buievaus. Ibi erant xxxiiii moniales, quarum
una erat novicia. Septies in anno debent confiteri, et tociens communicare. Tres erant pedissete communes.
Debebant xl libras ; pauca habebant estauramenta. Alia omnia invenimus, per Dei gratiam, satis in bono
statu, excepto quod nobis displicuit provisio quam fecerant presbytero quem amoveramus ab eis.
Intelleximus enim quod assignaverant ei triginta libras annue pensionis, et morabatur in dyocesi Am
bianensi.***

FulcardiMons.^afDeux croix..

Eadem die, pernoctavimus apud Fulcardi Montem, cum expensis monasterii.

Ipsa die, ibidem recepimus litteras cardinalium super negotio Tartatorum, pro quo procuratores accesserant ad curiam Romanam, per magistrum Johannem de Noyntello, et eius collegam, qui tunc ve
nerunt de curia.***

Augus.^ag Deux croix. .

III. Non. Septembris. Apud Augum, cum expensis nostris.

II. Non. Septembris. Visitavimus abbatiam dicti loci. Ibi erant xxxii canonici commorantes
{248r} iiiior erant novicii. In alia visitatione preceperamus quod facerent scribi legendam ad opus con
ventus in refectorio similiter hoc fieri precepimus expresse, et quod liber passionarum corrigeretur et religaretur. Item,
non habebant bona vestimenta seu ornamenta. Precepimus hoc emendari, et dicebant quod sacrista te
nebatur eis providere de hiis, et nova invenire et vetera facere reparari. Item, precepimus quod diligentius
solito confiterentur. Item, claustrum nimis frequentabatur a secularibus, licet pluries precepissemus di
ligentius custodiri, et a parte monasterii et a parte coquine, et iterato precepimus hostium iuxta
coquinam firmari, vel taliter custodiri quod aditus secularibus negaretur, ne possent claustrum more
solito introire. Item, raro computabatur de receptis et misis, et expensis particularibus. Precepimus
quod ad hoc diligentiorem operam adhiberent. Debebant ixc libras, et debebantur eis
viiic et xxxiii libre. Habebant estauramenta multa, preter avenam. Multa expenderant
in reparationibus grangiarum. Frater Guillelmus de Archis irreverenter et tumide in capitulo loque
batur et effrene, quod nobis plurimum displicuit. Item, precepimus quod canonici, qui hospites comitabantur in
domo, ad conventum redirent ita cito quod completorio interessent et dormitorium cum aliis intra
rent. Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procurationis, ix libre viii solidi iii denarii^ah Somme entourée...***

Ulterior Portus.^ai Deux croix. .

Non. Septembris. Visitavimus abbaciam Ulterioris Portus. Ibi erant xxiiii monachi unus
erat novicius. Precepimus cantori quod libros veteres faceret emendari, et specialiter collectari et
ligari prout opus fuerit. Unus non clamat alium, licet pluries. Preceperimus hoc fieri et e
mendari, et dicunt quod hoc non habent in usu. Ter in qualibet ebdomada datur elemosina omnibus laicis venient
ibus ad eam, et semel clericis. Precepimus abbati quod morantes monachos in prioratibus frequenter
visitaret, et eos ab esu carnium abstraheret, et penam debitam transgressoribus infiligeret. De
bebant iiic libras, et debebantur eis fere tot, tamen in debitis non multum bene solubilibus.
Alia invenimus, per Dei gratiam, in bono statu. Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procurationis ix libre
iiii solidi^aj Somme encadrée...***

Envremodium.^akDeux croix..

VIII. Idus. Septembris. Procurati fuimus apud Evremodium. Summa procurationis, viii libre
xiiii solidi^al Somme encadrée. ..

VII. Idus. Septembris. Visitavimus ibidem. Ibi erant xiii monachi. Omnes erant sacerdotes,
preter unum. Unus non clamabat alium, quia hoc habebant in usu, sed prior, subprior, et
alii officiales clamabant delinquentes, et tunc delinquens puniebatur publice. Ter in ebdomada
datur et fit elemosina apud eos omnibus venientibus ad eam. Precepimus quod hospites cum carita
te reciperentur. Item precepimus ieiunia regule observari. Aliquociens utebantur carnibus preter
necessitatem. Sciendum est quod de precepto abbatis debent fieri compoti quater in anno. Debebant
iic libras abbati, et parum alibi. Habebant estauramenta satis ad annum, preter vinum.

Ipsa die, pernoctavimus apud Alacrem Montem, cum expensis nostris.

VI. Idus. Septembris. Videlicet in festo nativitatis Beate Marie Virginis, celebravimus missam,
et predicavimus in ecclesia Beati Nicholai eiusdem loci.

Ipsa die, contulimus magistro Johanni de Gamachiis, presbytero, prebendam ecclesie Rothomagensis que fuit ma
gistri Johannis de Suessione, et de ipsa investivimus Johannem de Morgneval, clericum nostrum, per annu
lum nostrum, nomine dicti presbyteri. Presentibus : fratribus Adam Rigaudi, Harduino, Nicholao de Monte Burgi.

{248v} V. Idus. Septembris. Apud Deppam.

Longolium.

IIII. Idus. Septembris. Procurati fuimus apud Longolium, a firmario cuiusdam domus quam habet ibidem abbatia
de Becco Helluini. Summa procurationis, x libre iii solidi iiii denarii^am Somme entourée...***

III. Idus. Septembris.

II. Idus. Septembris.^an Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Ibidem, cum expensis nostris. .

Ibidem, cum expensis nostris.

Basquevilla.

Idus. Septembris. Procurati fuimus apud Basquevillam. Summa procurationis, viii libre v solidi^ao Somme entourée...

XVIII. Kl. Octobris. Visitavimus ibidem. Ibi erant iiiior monachi de Tyron. Omnes erant sacerdo
tes. Omnes illi iiiior noviter illuc venerant. Quidam ex eis iacebant super culcitram. Interdiximus eis
usum culcitrarum, nisi necessitas subesset. Precepimus priori quod confessiones faceret frequentare, et quod non per
mitteret eos habere archas cum clavibus. Nunquam legebatur regula ordinis sui, nec observabant silentium, nisi
post completorium. Item, precepimus presente visitatore ordinis sui, quod ieiunia ordinis secundum regulam
observarent, et quod ab esu carnium, quas passim et indifferenter comederant, abstinerent, nisi qualtenus
regula permitteret, et dixit visitator quod hoc erat dispositione abbatis sui, et quod super hoc dispensaverat cum
ipsis. Precepimus quod redditus faceret conscribi singulos, et minutos et grossos. Debebant vixx libras.
Credebant habere instauramenta satis ad annum, preter avenam. Prior invenerat locum valde
desolatum, ut dicebant. Item precepimus priori quod frequentius solito satageret celebrare, quod quidem, ut
dicebat, preter miserat propter occupationes temporales.***

Sauquevilla.

Ipsa die, accessimus ad ecclesiam de Sauquevilla. Ibi erant iiiior canonici ; debent esse sex. Thesaurarius nunquam
residet ibi, licet teneatur. Cantor erat ibi infirmus. Galterus dictus Grossus non wlt residere, de quo non cu
rant residentes, quia utilior est eis eius absentia quam presencia, propter contentiones quas ipse rnovet in
ecclesia ; elinguis est quidam e. Unus ex eis erat surdus, ita quod non poterat surgere ad matutinas, et in
aliis horis parum faciebat. Inhibuimus dicto surdo quia ne Stephanum dictum Bryande et eius uxorem permitteret
in domo sua conversari, propter scandalum quod posset exinde oriri. Procedendum est contra ferricum, thesaurarium, super eo
quod adhuc diffamatus erat multipliciter de Albereda de Caneio, et alias monueramus eum quod ipse ab
ea abstineret.

Ipsa die, pernoctavimus apud Longam Villam, cum expensis nostris.

Sanctus Victor in Caleto.^ap Deux croix. .

XVII. Kl. Octobris. Visitavimus abbatiam Sancti Victoris. Ibi erant xviii monachi, et duo
missi fuerant extra ex causis, unus erat apud Beccum, et alius apud Gemeticum. Omnes erant
sacerdotes, preter tres. Precepimus abbati et priori quod ipsi vel alter eorum frequenter inspicerent ar
chas monachorum, ne proprietarii haberentur. Item, inhibuimus abbati ne aliquem monachum for
te sine licencia exeuntem reciperet, nisi eo modo quo recipitur fugitivus. Item, quia con
tentiose aliquotiens se habuerant super vinis cibisque melioribus habendis. Inhibuimus eis ex
presse ne decetero propter huiusmodi susurrarent, quinimo in caritate viverent quantum possent.
Debebant iiiixx libras et bene debebatur eis tantum. Item, precepimus abbati quod bis in anno in
{249r} pleno capitulo conventui diceret statum domus, videlicet quantum debent, et quantum eis debetur, que etiam et
in quibus expenderint. Item precepimus eidem quod cervisiam faceret meliorari. Conquesti fuerunt de
quibusdam pitanciis quas debebant habere in quibusdam anniversariis, quas quidem abbas subtraxerat.
Abbas promisit se libenter pitancias huiusmodi diebus debitis redditurum. Item, precepimus abbati quod
minutis faceret vinum dari et alia que habere consueverant. Item, quod infirmarie me
lius solito faceret provideri. Item quod restitueret eis illud quod habere consueverant pro augmentanda
cena, videlicet lx solidos, ut quidam dicebant. Elemosina non dabatur diebus certis, et debet dari die
jovis et dominica generaliter.***

Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procurationis, viii libre^aq Somme encadrée...***

XVI. Kl. Octobris. Accessimus personaliter ad Sanctum Thomam, ubi erat abbas Guillelmus, pro
eo quod a multis, maxime a visitatoribus sui ordinis, pravos rumores audieramus de ipso, videlicet
quod incontinenter vivebat et peius se habebat quam unquam habuerat ; locuti enim fuimus cum eo in camera
sua, et post multas increpationes, eundem monuimus quod a consortio mulierum penitus abstineret, et,
presente abbate alio, ordinavimus quod secum duos monachos teneret, et quod semper et ubique alte
rum istorum haberet, et precepimus abbati novo quod si pensio dicto abbati veteri assignata, eidem et duobus mo
nachis sibi adiunctis pro victu non sufficent, eis subveniret ad minus pro victu monachi super adiuncti.***

Ipsa die, pernoctavimus apud Deivillam.***

Nota.^arBonnin?.

XV. Kl. Octobris. Absolvimus dominum Ansellum, ballivum Gisortii, militem, ab excommunicatione quam
tulerat in eundem vicarius noster Pontisarensis, occasione cuiusdam clerici bigami, quem dictus ballivus
tenebat incarceratum, propter homicidium eidem clerico impositum, et tunc nobis restituit ipsum, nosque eundem
tradidimus dicto ballivo custodiendum donec ipsum repeteremus, et iuravit idem ballivus stare manda
to ecclesie et voluntati nostre super excommunicatione predicta.

Ipsa die, pernoctavimus ibidem.

XIIII. Kl. Octobris. Dedicavimus, per Dei gratiam, ecclesiam fratrum minorum Rothomagensium et pernoctavimus
apud Deivillam.

XIII. Kl. Octobris. Apud Deivillam.^asTrait..

Bondevilla.^at Deux croix. .

XII. Kl. Octobris. Visitavimus prioratum de Bondevilla. Ibi erant xxxi moniales, converse septem,
conversi tres. Inhibuimus expresse, prout alias feceramus, ne aliqua monialis cum aliquo aliquave seculari
nusquam, nisi in locutorio videlicet in loco publico, loqueretur. Semel quolibet mense debent confiteri et commu
nicare et super hoc aliquas invenimus negligentes fuisse. Conversi septies in anno confitentur et
communicant. Quedam est ibi parrochia cum novem parrochianis solummodo et nos debemus curam eorum com
mittere presbytero cuidam quem tenere debet priorissa. Plures puellule seculares mittebantur ibi cum sumptibus suis.
Item, quum aliquas intelleximus communiones reliquisse. Precepimus quod illa que non communicaret cum aliis, vel bi
{249v} duo vel triduo post, a vino et potagio per tres dies abstineret. Item, precepimus priorisse
quod ipsa in thesaurariam aliquam preficeret, que denarios reciperet et ministraret pro expensis et
audiret et sciret expensas. Item, amovimus Melchior, presbyterum, qui aliquandiu negotia domus
gesserat, pro eo quod conventus non confidebat plene de ipso et quod erat eis odiosus. Item,
debebant circa iicc et l libras ; pauca habebant estauramenta. Item, precepimus priorisse quod frequenta
ret conventum ad minus de die, videlicet capitulum refectorium et chorum melius quam solebat, et inhibuimus
eidem ne post completorium, prout consueverat in cimiterio nec extra domos staret, nec colloqueretur ibidem. Item, pri
orissa obtulit nobis sigillum suum, petens quod nos eam absolveremus ab officio cui quidem super
hoc condescendere nolentes. Iniunximus quod ipsa officium suum studiosius exerceret.***

Ipsa die, pernoctavimus apud Deivillam.***

XI. Kl. Octobris. Videlicet in festo Sancti Mathei apostoli et ewangeliste, per Dei gratiam, predicavimus et confirmavimus
in monasterio Sancti Patricii^auIncertitude..^[2]Travail
Eglise Saint-Patrice ?, et pernoctavimus apud Deivillam.***

Pratum iuxta Rothomagensis.

X. Kl. Octobris. Visitavimus prioratum Beate Marie de Prato. Ibi erant xviii monachi de Becco.
Omnes erant sacerdotes, preter unum novicium, qui illuc venerat de Becco propter infirmitatem.
Debent esse xxiiiior sed diminutus fuit numerus propter combustionem domus. Non bene fre
quentabant confessiones quod nobis multum displicuit. Precepimus quod seculares arcerent a claustro
et specialiter mulieres que solebant transire per claustrum ad monasterium in celebratione anni
versariorum pro amicis, et consuluimus quod ipsas facerent tunc stare in nave monasterii. Ter
datur ibi elemosina in ebdomada. Utebantur carnibus preter necessitatem et contra conscienciam suam. Precepimus quod ab earum esu abs
tinerent, nisi quatenus regula permittit. Precepimus priori quod melius solito infirmis faceret pro
videri. Debebant xiiiic libras, quarum mille debebantur abbati excepto quod proximo habuerat lx mar
chas.

Ipsa die, pernoctavimus apud Deivillam, cum expensis nostris.

Magdalene.^avDeux croix..

IX. Kl. Octobris. Visitavimus prioratum Beate Marie Magdalene Rothomagensis. Ibi erant septem can canonici
commorantes, decem extra. Unus solus morabatur apud Sanctum Nicholaum de Bello Visu. Item, viginti septem
sorores, quarum quasdam receperat [rature] prior sine nostra licencia speciali, licet hoc inhibuissemus
eidem, quod quidem nobis multum displicuit. Item, v conversi. Omnes canonici erant sacerdotes.
Item, precepimus priori iterato quod frequentius solito videret in archis canonicorum et sororum, ne quid
proprietatis haberent. Item, frater Petrus negligebat, visitare infirmos et eorum confessiones
audire et iniunximus eidem quod se super hoc emendaret. Item, prior obligaverat se et domum suam
cuidam clerico Roberto nomine, ad inveniendum eidem perpetuo vite necessaria, quod nobis displicuit. Item, fratres et
sorores tredecim vicibus confitentur et communicant in anno. Item, inhibuimus priori expresse, prout alias
feceramus ne aliquem vel aliquam canonicum, conversum vel sororem, absque licencia nostra speciali reciperet
et eidem penitentiam. Iniunximus, pro eo quod aliquas sorores receperat contra inhibitionem nostram.

{250r} Item, frater Petrus erat infrunitus, ebriosus, garrulus, et nolebat aliquotiens celebrare pro
priore, quantacunque necessitas immineret, et inobediens erat et rebellis, et capite erecto et exten
to collo incedebat per domum et inordinate, et propter ea precepimus priori quod eundem Petrum ad nos re
mitteret puniendum, nisi a premissis abstineret. Item, [rature] quidam capellanus, Petrus nomine, quem
predecessor prioris fecerat promoveri, ibi fuerat multis annis, et quia idem presbyter et predictus Ro
bertus clericus male se gesserant et gerebant, ideo ipsos amovimus et eos omnino precepimus
amoveri.***

Ipsa die, constitutus coram nobis in iure Ferricus, thesaurarius de Sauquevilla, confessus est se esse publice dif
famatum de incontinencia cum Albereda de Caneio. Negavit tamen factum verum esse propter quod
ad inquirendum super hoc articulo contra ipsum descendere dignum duximus, videlicet utrum cum dicta muliere cohabita
verit et cohabitare consueverit, sicut fama, quam recognovit, publicat et testatur, et hunc articulum eidem
tradidimus.

Ipsa die, comedimus cum fratribus minoribus, et pernoctavimus apud Deivillam.

VIII. Kl. Octobris. Celebravimus, per Dei gratiam, sacros ordines in monasterio predicatorum Rothomagensium,
comedimus cum fratribus minoribus qui Rothomagi convenerant pro eligendo ministro et per
noctavimus in manerio nostro Rothomagensi.

VII. Kl. Octobris. Apud Fraxinos.

VI. Kl. Octobris. Ibidem.

V. Kl. Octobris. Ibidem.

Sanctus Laurencius in Leonibus.^aw Deux croix. Encadré. .

IIII. Kl. Octobris. Procurati fuimus apud Sanctum Laurencium in Leonibus. Summa procurationis, vii libre
iiii solidi^ax Somme entourée...

III. Kl. Octobris. Predicavimus, cum Dei adiutorio, et confirmavimus in ecclesia parrochiali de Bello
Videre, et pernoctavimus apud Sanctum Laurencium, cum expensis nostris, videlicet in festo Sancti Michaelis.

II. Kl. Octobris. Visitavimus prioratum Sancti Laurencii in Leonibus. Ibi erant quatuordecim canonici commoran
tes, et extra xvicim in octo locis. Omnes erant sacerdotes preter unum duos. Duo erant sus
pensi, videlicet frater Ricardus, pro eo quod propriam filiam, quam in sacerdotio genuerat, clandestine
desponsaverat, et quidam alius pro causa alia. Unus non clamabat alium. Precepimus hoc emenda
ri. Item, canonici exibant de facili extra claustrum et monasterium, maxime in adventu
nostro et secularium hospitum et confabulantur cum secularibus. Inhibuimus hoc amplius fieri permitti,
et precepimus seculares arceri a claustro, et hospitium claustri sollicitius solito custodiri. Item,
precepimus quod frequentius confiterentur et communicarent. Item, sex conversi erant ibi, et tres
sorores, bis in anno confitentur et communicant. Ter in ebdomada datur elemosina omnibus venientibus
ad eam. Item, precepimus quod redditus domus conscriberentur. Semel quolibet mense fiunt
compoti de receptis et expensis. Debebant iic et l libras turonenses. Quidam conversus oneraverat
domum multo debito. Videatis nichilominus in scedula supraposita^ayDessin..

Bella Osenna.^az Deux croix. .

Ipsa die, pernoctavimus apud Bellam Osennam, cum expensis abbacie.

{250v} Moniales Sancti Albini.^ba Deux croix. .

Kl. Octobris. Visitavimus prioratum Sancti Albini. Ibi erant xiiiicim moniales et una soror. In
hibuimus eis expresse prout alias fecimus, ne aliquam reciperent in monialem, seu sororem, absque nostra
licencia speciali. Septies in anno tenentur confiteri et communicari. Invenimus tamen eas aliquotiens fuisse negligentes
super hoc et dixerunt quod hoc preter miserant facere pro eo quod vinum post communionem non habebant, et pre
cepimus eis, hoc audito, quod propter hoc non preter mitterent decetero communicare, quinimo sese summa cum diligencia ad
hoc prepararent. Habebant archas cum clavibus et in eis priorissa numquam inspexerat. Item, Aelidis de Ro
thomago concepit et peperit postquam visitaveramus ibidem ultimo, et dicitur quod habuit tres pueros per tres
vices. Similiter Beatrix de Belvaco habuit quendam puerum et peperit apud Blaacort, et dicebatur quod con
ceperat de quodam decano Sancti Quintini, de dyocesi Belvacensi, et dixit nobis priorissa quod iste due fuerant
in gravi culpa multis diebus, et egerant penitentiam super hiis prout regula ordinis sui requirebat.
Item, inhibuimus expresse ne aliqua earum vel alique, nec aliquis secularis, comederent in domo presbyteri sui.
Item, ne pueros recipe admitterent ad nutriendum. Item, ne iuniores exirent, nec pro questu, nec
pro causa aliqua. Item, precepimus priorisse quod si quam contingeret tempus communicandi preterire, eam poneret
in gravi culpa, nisi ob iustam causam hoc pretermitteret. Habebant pauca estauramenta.^bbTrait..***

Capitulum Gornacense.^bcCroix..

Ipsa die, visitavimus capitulum Gornacense. Invenimus ibi unicum canonicum cum decano residentem. Non habebant
corporalia satis munda, et ea tenebatur abluere thesaurarius, vel ille qui ipsius officium gerit. Alia in
venimus satis in bono statu, et pernoctavimus apud Gornaium, cum expensis nostris.

Hospitale.^bdDeux croix..

VI. Non. Octobris. Visitavimus domum Dei de Gornaio. Ibi erant quatuor fratres. Unus presbyter,
quinque sorores, due extra et tres intus. Presbyter erat frater domus, et ipsi omnes emiserant tria
vota. Pauperes infirmi parum habebant de bonis domus et villa providebat illis de carnibus bis in ebdo
mada. Item, ipsi admiserant et hospitali fuerant transeuntes sanos, et presbyteros et clericos, et etiam
servientes domini regis qui custodiunt forestam de Leonibus et tunc inhibimus eis ne ulterius
homines huiusmodi aliquatenus hospitarentur, nisi vellent iacere cum infirmis. Debebant
xvi libras. Item, fratres qui morabantur in granchiis ; habebant uxores suas secum. Presbyter habe
bat curam degentium in domo, et ex hoc debebant satisfacere presbytero Beate Marie.

Ipsa die, celebravimus, per Dei gratiam, missam in ecclesia Beati Yldeverti, et cancellarius Rothomagensis predi
cavit ibi, et nos confirmavimus ibidem, Domino adiuvante, et pernoctavimus in villa, cum ex
pensis nostris.

Novum Mercatum.^be Deux croix. .

V. Non. Octobris. Accessimus personaliter ad prioratum de Novo Mercato, et visitavimus ibidem. Inve
nimus ibi tres monachos Sancti Ebrulphi. Non potuimus ibi pernoctare pro eo quod domus non erant apte
nec habiles ad recipiendum nos. Elemosina datur ibi consuetudinarie qualibet die dominica omnibus venien
tibus ad eam. Non habebant regulam scriptam. Precepimus quod facerent eam scribi. Utebantur carnibus
passim, preter necessitatem. Precepimus quod ab earum esu abstinerent secundum statuta regule, el salva
rent conscienciam suam super hoc. Presbyter parrochialis erat de mensa eorum. Debebant iic libras, quarum
l debebant abbati suo, pro reedificatione domorum. Debebant habere quandam domum cum pertinen
{251r}ciis eius, apud Gonnouvillam, quas abbas appropriaverat propriis usibus abbatie, et ex hiis omnibus
non habebat prioratus Novi Mercati, nisi xxiii libras per annum licet hec omnia debeant pertinere ad eundem.
Item, presbyter parrochialis predictus non habebat clericum, prout necessitati eius congruebat. Precepimus priori quod dictum
clericum traderet presbytero convenientem ad iuvandum eundem presbyterum de die noctu que, in psallendo, servien
do ad altare, in eundo secum de die vel de nocte ad visitationis.

Ipsa die, pernoctavimus apud Fraxinos, cum expensis nostris.

Leprosaria de Gornaio.^bfDeux croix. Encadré..

Die autem precedenti, feceramus visitari leprosariam de Gornaio per decanum de Brayo et per elemosi
narium nostrum. Qui quidem invenerunt domum miserabiliter desolatam, ut pote debitis oneratam et
personis, et victualibus ad annum non munitam, et erat de novo capellanus eorum mortuus.***

IIII. Non. Octobris.

III. Non. Octobris.^bg Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Fraxinos. .

Apud Fraxinos.

II. Non. Octobris. Apud Pontem Arche.

Non. Octobris.

VIII. Idus. Octobris.

VII. Idus. Octobris.

VI. Idus. Octobris.^bh Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de in scacario Rothomagensis….

In scacario Rothomagensi, pernoctavimus in castro cum aliis magistris.

V. Idus. Octobris. Apud Beccum Helluini.

IIII. Idus. Octobris. Apud Lexovias.

III. Idus. Octobris.

II. Idus. Octobris.

Idus. Octobris.

XVII. Kl. Novembris.

XVI. Kl. Novembris.

XV. Kl. Novembris. Videlicet in festo Beati Luce ewangeliste.

XIIII. Kl. Novembris.^bi Les 7 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Cadomum in scacario. .

Apud Cadomum, in scacario.

XIII. Kl. Novembris. Apud Lexovias.

XII. Kl. Novembris. Apud Bellum Montem Rogeri.

XI. Kl. Novembris. Venimus Ebroycas, causa reformande pacis inter episcopum et capitulum.

X. Kl. Novembris. Mediante nostro et bonorum consilio, per Dei gratiam, reformata fuit pax inter
dictos episcopum et capitulum. Et pernoctavimus ea die apud Salicosam, cum expensis nostris.

IX. Kl. Novembris. Apud Calvum Montem, cum expensis nostris.

VIII. Kl. Novembris. Celebravimus, per Dei gratiam, sacram synodum Wlcassini, in prioratu de Alleria,
et pernoctavimus ibidem. Ipsa die, assignavimus Galtero, presbytero de Harouvilla, diem crastinam adventus Domini, ad
purgandum se manu septima sacerdotum, de incontinentia de qua multipliciter erat diffamatus, prout hoc a fide
dignis habebamus. Huiusmodi diffamationi non inficiabatur.

{251v} VII. Kl. Novembris. Apud Fraxinos.

VI. Kl. Novembris. Apud Pyntarvillam.

V. Kl. Novembris. Videlicet in festo Beatorum Symonis et Jude, benediximus, cum Dei adiutorio, sororem
Johannam, abbatissam Sancti Amandi Rothomagensis, et pernoctavimus ibidem.

IIII. Kl. Novembris. Rothomagi.

III. Kl. Novembris. Fecimus sermonem generalem in ecclesia Rothomagensi, Domino concedente.

II. Kl. Novembris. Rothomagi.

Clericis chori.^bjBonnin ?.

Kl. Novembris. Celebravimus, per Dei gratiam, festum Omnium Sanctorum, Rothomagi.

Ipsa die, vocatis coram nobis capellanis ecclesie Rothomagensis, monuimus eos ut ipsi frequencius solito
celebrarent, et eosdem super hoc feceramus alias moneri per capitulum Rothomagense.***

IIII. Non. Novembris.

III. Non. Novembris.

II. Non. Novembris.

Non. Novembris. Ipsa die, constitutus coram nobis magister Reginaldus de Campania,
presentatus ad ecclesiam de Barevilla a domino Roberto de Estoutevilla, milite, dixit quod ipse appel
labat a nobis ne nos aliquem loco sui institueremus in ecclesia memorata, et nichil aliud
dixit.^bk Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Maretot. .

Apud Maretot.

VIII. Idus. Novembris. Apud Maretot.

VII. Idus. Novembris. Rothomagi.

VI. Idus. Novembris. Celebravimus sacram synodum Rothomagensem.

De presbytero de Civeris.

V. Idus. Novembris. Tenuimus synodum decanorum. Ipsa die, assignavimus presbytero
de Civeriis, multipliciter diffamato de diversis viciis, diem ante ordines natalis, ad purgandum
se manu nona sacerdotum de incontinencia, de adulterio, percussione multiplici et de fre
quentatione tabernarum. Ipsa die, pernoctavimus apud Sanctam Katherinam, cum expensis nostris.

IIII. Idus. Novembris. Apud Pyntarvillam.

III. Idus. Novembris. Videlicet in festo Beati Martini hyemalis, ibidem.

II. Idus. Novembris. Apud Vernonem.

Idus. Novembris. Apud Meduntam.

XVIII. Kl. Decembris. Apud Sanctum Germanum in Laya.

XVII. Kl. Decembris. Parisius. Ea die, contulimus magistro Ansello de Buciaco canonica
tum quem habuit frater Johannes de Suessione in ecclesia Rothomagensi, cum prebenda que fuerat magistri Ricardi
de Salomonis Villa.

{252r} XVI. Kl. Decembris.

XV. Kl. Decembris.

XIIII. Kl. Decembris.

XIII. Kl. Decembris.

XII. Kl. Decembris.^bl Les 5 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius propter pallamentum. .

Parisius, propter pallamentum.

Ipsa die, constitutus coram nobis magister Reginaldus de Campania, clericus a
nobis in modum qui sequitur appellavit : Reverende pater domine archiepiscope Rothomagensis,
ego Reginaldus de Campania, clericus, presentatus nobis ad ecclesiam Beate Marie de
Barevilla vacantem, a nobili viro domino Roberto de Estoutevilla, milite vero patrono eiusdem
ecclesie ratione Johanne uxoris sue et de assensu matris dicte Johanne quarum ratione ius patro
natus ad dictum militem dinoscitur pertinere, quia ad presentationem ipsius militis veri pa
troni dicte ecclesie ut dictum est, non wltis me recipere, ego sentiens me propter hoc esse
gravatum, ad sedem apostolicam appellavi, et adhuc renovando appellationem in scriptis
appello, et ne aliquem ad dictam ecclesiam recipiatis vel instituatis in eadem in
mei preiudicium et gravamen, a vobis peto apostolos. Nos autem appellationi huiusmodi, pro eo
quod nec veritatem nec iustum continebat, non duximus deferendum. Presertim cum inter presentatorem
eiusdem Reginaldi, ex una parte, et Guillelmum, dominum de Noione^bmIncertitude.., militem, ex altera, mo
ta fuerit questio super iure patronatus ecclesie memorate, ac infra tempora legitimitia
non fuerat eadem questio diffinita.

XI. Kl. Decembris.

X. Kl. Decembris.

IX. Kl. Decembris.

VIII. Kl. Decembris.

VII. Kl. Decembris.

VI. Kl. Decembris.

V. Kl. Decembris.

IIII. Kl. Decembris.

III. Kl. Decembris.^bn Les 9 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius in pallamento. .

Parisius in pallamento.

II. Kl. Decembris. Videlicet in festo Sancti Andree, apostoli, ibidem.

Kl. Decembris.

V. Non. Decembris.

IIII. Non.  [sic] [Decembris] ^bo Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius. .

Parisius.

{252v} III. Non. Decembris. Parisius.

II. Non. Decembris. Apud Louvres.

Non. Decembris. Silvanectis, videlicet in festo  [sic] [Sancti] Nicholai.

VIII. Idus. Decembris. Apud Compendium.

VII. Idus. Decembris. Noviomi.

VI. Idus. Decembris. Apud Gornaium super Arundam.

V. Idus. Decembris. Apud Bules.

IIII. Idus. Decembris. Apud Miliacum.

III. Idus. Decembris. Apud Sanctum Laurencium in Leonibus.

II. Idus. Decembris. Ibidem.^bp Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie cum expensis nostris. .

Cum expensis nostris.

Ipsa die, absolvimus fratrem Guillelmum, tunc priorem, ab officio prioratus, et electionem factam, de fratre Guillelmo de Rouuvilla, canonico dicti loci, confirmavimus, per dei gratiam, examina
tis primitus diligenter modo electionis huiusmodi et persona electi.***

Sigiacum.^bqDeux croix..

Idus.  [sic] [Decembris] . Apud Sigiacum, ubi procurati fuimus a priore dicti loci, qui nobis annuatim
tenetur ad integram procurationem, ita quod ipsa procuratio summam decem librarum turonensium non excedat,
secundum quod in littera quadam in cartulario nostro transcriptam, super hoc confectam plenius conti
netur.

XIX. Kl. Januarii. Visitavimus prioratum de Sigy. Summa procurationis, viii libre x solidi^br Somme encadrée...

Ibi erant tres monachi Sancti Audoeni Rothomagensis. Debebant esse sex, sed abbas pro voluntate sua re
vocavit très ad monasterium suum redditus prioratui predicto propter hoc subtrahens, ipsos
plurimum minorando bene usque ad septies viginti libratas, quod quidem nobis multum displi
cuit, propter diminutionem cultus divini. Insufficientes habebant libros. Ter dabatur
elemosina in ebdomada. Utebantur plerumque carnibus preter necessitatem. Bene observabant ieiunia
regule, ut dicebant. Non computebant de statu domus, nisi semel in anno, coram abbate
suo, adin festo Sancti Audoeni. Redditus domus non valebant iic libras, ut dicebant. Debui
mus loqui cum abbate super substractis redditibus, restituendis prioratui memorato,
et tribus monachis reponendis.

Ipsa die, pernoctavimus apud Deivillam cum expensis nostris.

XVIII. Kl. Januarii. Ibidem.

XVII. KI. Januarii. Celebravimus, per Dei gratiam, sacros ordines in ecclesia Sancti Macuti Ro
thomagensis.

Ipsa die, comparuit coram nobis presbyter de Civeriis, cui assignata erat dies precedens
ad purgandum se manu septima sacerdotum, super vicio incontinentie et multis aliis criminibus quibus
erat graviter diffamatus, et eidem assignavimus diem veneris ante natale ad id agendum.

{253r} XVI. Kl. Januarii. Predicavimus, per Dei gratiam, in ecclesia Rothomagensi, et pernoctavimus ibidem.

De presbytero de Aronvilla.

Privatus est.

XV. Kl. Januarii. Constitutus coram nobis Galterus, presbyter de Aronvilla, cui assignata erat dicta dies
ad purgandum se manu septima sacerdotum, super vicio incontinentie de qua in presentia nostra confessus
alias fuerat, et confitebatur se esse diffamatum, proposuit que ipse conpurgatores suos, propter dies sacros qui
tunc erant, non potuerat secum commode adducere. Nos vero, ad convincendam eius maliciam, as
signavimus ipsi diem crastinum instantis septuagesime Rothomagi, coram nobis, vel coram officiali nostro, si
contingeret nos abesse, ad purgandum se super dicto vicio eo modo quo dictum est. Item, ibidem adhuc
confessus fuit, sicut prius, se diffamatum esse. Presentibus venerabilibus viris, archidiacono Stephano, magistro Johanne de
Noyntello, Ricardo de SalomonisVilla, Ricardo de Sappo, et Johanne de Morgneval.

Ipsa die, pernoctavimus apud Maretot.

XIIII. Kl. Januarii.

XIII. Kl. Januarii.

XII. Kl. Januarii.^bs Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Maretot. .

Apud Maretot.

XI. Kl. Januarii. Rothomagi, et fecimus nostrum O.

X. Kl. Januarii. Rothomagi.

IX. Kl. Januarii. Celebravimus, per Dei gratiam, festum nativitatis Domini.

VIII. Kl. Januarii. Apud Deivillam. Ad quam diem citatus fuerat perempter et personaliter coram nobis
Girardus, presbyter de Marteigny, responsurus super eo quod Petrum de Vivario, hominem domini Th. de
Bello Monte, militis, dicebatur, vulnerasse qui quidem comparuit coram nobis ea die nemine
contra eum veniente. Nos tamen, nolentes factum huiusmodi relinquere penitus indiscussum, ab ipso
quesivimus utrum leserat seu procusserat hominem memoratum, et respondit quod sic, cum ense quodam,
ad tuitionem corporis sui, quia homo ille irruebat in eum, et tunc demum, de consensu eius, proposui
mus, per Dei gratiam, inquiri facere super facto predicto, de modo vulnerationis et causa et qualitate
vulneris.

VII. Kl. Januarii.

VI. Kl. Januarii.^bt Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Deivillam. .

Apud Deivillam

V. Kl. Januarii.

Gemeticum.^buDeux croix..

V. Kl. Januarii. Accessimus ad monasterium Gemeticense, non quia intenderemus visitare ibidem, sed quia qui
dam monachi dicti loci, videlicet maiores de conventu, ad nos venerant et nobis exposuerant quod abbas, pro
voluntate sua se ipsum, quantum in se fuerat, ab officio abbatie absolverat, et sigillum suum reddiderat conventui
fractum, et pernoctavimus ibidem cum expensis nostris.

IIII. Kl. Januarii. Intravimus capitulum dicti loci et ibidem monachis congregatis astantibus que Sancti Wan
dregisili, Sancti Taurini Ebroycensis et Sancti Georgii abbatibus, et thesaurario et cantore Rothomagensibus, propo
suimus, cum Dei adiutorio, verbum eius. Quo finito, comparuit coram nobis volentibus more

{253v} solito visitationis officium exercere. Abbas prostratus ad terram, supplicans nobis instantissime
quod nos cessionem quam fecerat ratam haberemus, et eidem acquiesceremus in hac parte, econtra, conventus, genibus flexus
nos humiliter exoravit quod nos ipsum compelleremus ad exercendum suum officium ut solebat.
Nos autem causas quas ipse ad sui insufficienciam pretendendam allegabat nullatenus admittentes,
sed potius eas inanes et frivolas reputantes, eidem iniunximus in virtute obediencie,
ut ipse suum exerceret officium ut debebat et tunc demum ab ipso nobis obtemperante quesivimus
statum domus iuxta formam solitam visitationis et invenimus quod non multum bene servabantur
ieiunia in prioratibus, et utebantur carnibus preter necessitatem. Item, non erant adhuc monachi apud
Guiseignies. Monuimus abbatem de eis reponendis. Debebantur eis plura quam deberent.
Alia invenimus, per Dei gratiam satis in bono statu. Procurati fuimus ibidem ea die.
Noluerunt computare.

Sanctus Georgius.^bv Deux croix.

III. Kl. Januarii. Apud Sanctum Georgium, cum expensis nostris.

II. Kl. Januarii. Videlicet in circoncisione Domini, proposito in capitulo verbo Dei, per eius gratiam, visitavimus
ibidem. xxv monachi erant ibi commorantes, duo ex hiis erant novicii, tres alios habebant
in Anglia, et duos apud Sanctum Nicholaum. Omnes erant sacerdotes, preter tres. Non habebant bonam
bibliam ad legendum in conventu. Non datur ibi elemosina, nisi decima pars panum quos fur
niunt in domo, et tres panes quos habet elemosinarius *** cotidie de panibus conventus in refectorio. Male
provisum fuerat infirmisminuti, licet hoc alias precepissemus emendari et iterum precepimus eis melius
solito fieri. Satis habebant estauramenta. Debebant circa *** c libras, et bene debebantur eis vc
libre et amplius. Procurati·fuimus ibidem ea die. Summa procurationis, ix libre xv solidi vi denarii^bw Somme entourée...

Kl. Januarii. Apud Deivillam, cum expensis nostris.

Sanctus Sydonus.^bx Deux croix. .

IIII. Non. Januarii. Procurati fuimus apud Sanctum Sydonium. Summa procurationis, viii libre xv solidi^by Somme entourée...

III. Non. Januarii. Visitavimus prioratum Sancti Sydonii. Ibi erant tres monachi Sancti Wandre
gili cum priore. Utebantur passim carnibus, et non observabant ieiunia regule multum bene. Semel
in ebdomada dabatur elemosina omnibus venientibus ad eam. Plura debebantur eis quam deberent. Alia
invenimus satis in bono statu.***

Moniales.^bzDeux croix..

Ipsa die, accessimus ad prioratum monialium dicti loci, et ibidem, proposito verbo Dei, visitavimus moni
ales. Ibi erant xv moniales, una earum erat novicia. Aliquociens cessabant a dicendo
horas cum nota et debita modulatione. Aliquociens exierat aliqua ex eis sola, quod nobis multum dis
plicuit, et hoc inhibuimus amplius fieri non permitti. Non habuerant per longum tempus proprium
confessorem. Ordinavimus quod procuraremus eis dare priorem de Crissy. In visitatione anni pre
cedentis, preceperamus amicui duas moniales que erant apud Sanctam Austrebertam et eas
revocari ad claustrum. Quod quidem facere pretermisit priorissa, pro eo ut dicebat quod Maria
de Augo, una ex hiis duabus [illisible] obiurgatrix erat, et timebat ne totum conventum tur
baret isi rediret. Nos nichilominus, propter pericula et scandala que possent exinde prove

{254r}nire et que audieramus aliquotiens de duabus monialibus manentibus ibi necnon et propter
tenuitatem reddituum dicti loci, proposuimus, per Dei gratiam, ipsas facere amoveri, et ordinare
aliquomodo quod amplius non morarentur ibi moniales, sed aliquid perciperent ex redditibus
dicti loci per annum ab aliquo presbytero qui esset ibidem pro tempore. Item, tenebant in prioratu duas
domicellas, videlicet con filiam castellani de Belemcombre, et maiorem filiam domine de Ma
neriis, quas precepimus remitti. Item supplicaverunt nobis quod nos eis daremus licenciam re
cipiendi et vestiendi adhuc quinque moniales. Ita quod essent viginti, ad ampliandum divinum
cultum, quibus vero non condescendimus in hac parte. Verumtamen diximus eis et precepimus quod
nobis mitterent eas que vellent moniales fieri apud eas, vel earum amicos, et si videremus sibi
sue que domui expedire, permitteremus aliquas recipi et vestiri. Inhibuimus tamen eis ex
presse ne aliquam recipere presumerent absque nostra licencia speciali. Item, inhibuimus ne aliqua
ex eis comederet cum secularibus in prioratu. Habebant unam conversam et tres ancillas. Item,
vendiderant de nemore de Esquequevilla usque [ad] trecentas et quinquaginta libratas, quarum iam
receperant viixx libras. Debebant xiixx libras ; non habebant bladum nec avenam.***

Ipsa die, pernoctavimus et procurati fuimus apud Buras. Summa procurationis, ix libre x solidi^ca Somme entourée...***

Bures.^cbDeux croix..

II. Non. Januarii. Visitavimus prioratum dicti loci. Ibi erant duo monachi de Prato. Uteban
tur carnibus et culcitris. Non observabant ieiunia regule. Prior de Prato percipiebat [illisible]
totum illud quod supererat monachis de redditibus dicte domus, ultra victum suum. Nichil debebant, nec de
bebatur eis, quia dictus prior de Prato providebat eis et subveniebat in necessitatibus suis.

Ipsa die, pernoctavimus apud Montem Alacrem [sic] [Alacrem Montem] .

Non. Januarii. Apud Alacrem Montem.

VIII. Idus. Januarii. Celebravimus, per Dei gratiam, festum epyphanie ibidem.

VII. Idus. Januarii.

VI. Idus. Januarii.

Apud Alacrem Montem.

Wanchy.^ccDeux croix..

V. Idus. Januarii. Procurati fuimus apud Alacrem Montem a firmario de Wanchy.

Summa procurationis, ix libre vii solidi.^cd Somme encadrée. .

IIII. Idus. Januarii.

III. Idus. Januarii.^ce Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Alacrem Montem, cum expensis nostris. .

II. Idus. Januarii.

Apud Alacrem Montem, cum expensis nostris.

Ipsa die, recepimus litteras domini regis sub hac forma Ludovicus, Dei gratia, Francia rex, dilecto
et fideli suo, archiepiscopo Rothomagensi, salutem et dilectionem. Significante nobis magistro Nicholao de
Sena, canonico Parisiensi, per litteras speciales, et referentibus etiam mercatoribus ad nos pervenit dominum
{254v} papam septem ordinasse et assumpsisse Sancte Romane, ecclesie cardinales, inter quos tres de nostro consi
lio funt assumpti, videlicet archiepiscopus Narbonensis, episcopus Ebroycensis, et thesaurarius Beati Martini Tu
ronensis. Alii iiiior transmontani sunt, videlicet Symon de Padua, olim electus Aversensis, Gomfridus
de Alatro, Jacobus Sabelli de urbe, Ubertus de Cocanato, viri modesti et timorati, sicut predicte
littere continebant. Cum autem habeamus super aliquibus vobis loqui. Mandamus vobis quatinus versus par
tes nostras vos trahere nullatenus postponatis. Accendimus etiam quod predictus thesaurarius vobiscum
proponit habere colloquium et consilium de predictis. Datum et cetera.

II. Idus. Januarii. Apud Alacrem Montem.

Idus. Januarii. Apud Sanctum Sydonium, cum expensis nostris.

XIX. Kl. Februarii. Apud Deivillam.

XVIII. Kl. Februarii. Apud Fraxinos.

XVII. Kl. Februarii.

XVI. Kl. Februarii.

XV. Kl. Februarii.^cf Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Calvum Montem, cum expensis nostris. .

Apud Calvum Montem, cum expensis nostris.

XIIII. Kl. Februarii.

XIII. Kl. Februarii.^cg Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Bellum Montem super Ysaram. .

Apud Bellum Montem super Ysaram.

XII. Kl. Februarii. Apud Meullentum.

XI. Kl. Februarii. Apud Vernonem.

X. Kl. Februarii.

IX. Kl. Februarii.

VIII. Kl. Februarii.

VII. Kl. Februarii.^ch Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Pyntarvillam tunc … .

Apud Pyntarvillam.
Tunc fuerunt nobiscum episcopus Ebroycensis, et thesaurarius turonensis.

VI. Kl. Februarii. Apud Pontem Arche.

V. Kl. Februarii. Rothomagi.

IIII. Kl. Februarii. Apud Fraxinos.

III. Kl. Februarii. Apud Calvum Montem.

II. Kl. Februarii. Apud Asnerias.

Kl. Februarii. Ibidem.

IIII. Non. Februarii. Celebravimus [illisible] missam magnam [sic] [magnam missam] in ecclesia Regalis montis, domino rege
ibidem existente, videlicet in festo purificationis Beate Marie Virginis, et pernoctavimus
apud Asnerias.

III. Non. Februarii.

II. Non. Februarii.

Non. Februarii. Ipsa die, per Dei gratiam, predicavimus in capitulo Regalis Montis, domino rege, et
conventu, dicti loci, multis que aliis ibidem existentibus.^ci Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Ibidem. .

Ibidem.

VIII. Idus. Februarii. Apud Sanctum Dyonisium.

VII. Idus. Februarii.

VI. Idus. Februarii.^cj Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius. .

Parisius.

{255r} V. Idus. Februarii.

IIII. Idus. Februarii.

III. Idus. Februarii.

II. Idus. Februarii.

Idus. Februarii.

XVI. Kl. Martii.

XV. Kl. Martii.

XIIII. Kl. Martii.

XIII. Kl. Martii.

XII. Kl. Martii.

XI. Kl. Martii.

X. Kl. Martii.

IX. Kl. Martii.

VIII. Kl. Martii.

VII. Kl. Martii.

VI. Kl. Martii.

V. Kl. Martii.

IIII. Kl. Martii.

III. Kl. Martii.

II. Kl. Martii.^ck Les 20 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius in pallamento. .

Parisius in pallamento.

Kl. Martii. Apud Meullentum.

VI. Non. Martii. Vernoni.

V. Non. Martii. Apud Fraxinos.

IIII. Non. Martii. Per Dei gratiam, celebravimus sacros ordines in ecclesia Beate Marie de Andeleio,
et pernoctavimus apud Fraxinos.

III. Non. Martii. Rothomagi.

II. Non. Martii. Apud Pyntarvillam.

Non. Martii. Vernoni.

VIII. Idus. Martii. Apud Mellentum.

VII. Idus. Martii.

VI. Idus. Martii.

V. Idus. Martii.

IIIL Idus. Martii.

III. Idus. Martii.

II. Idus. Martii.^cl Les 6 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius. .

Parisius.

{255v} Idus. Martii.

XVII. Kl. Aprilis.

XVI. Kl. Aprilis.

XV. Kl. Aprilis.

XIIII. Kl. Aprilis.

XIII. Kl. Aprilis.

XII. Kl. Aprilis.

XI. Kl. Aprilis. Ipsa die, videlicet die mercurii post letare Iherusalem, recesserunt cardinales a Parisius
omnino.^cm Les 8 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius. .

Parisius.

X. Kl. Aprilis. Apud Meullentum.

IX. Kl. Aprilis. Apud Vernonem.

VIII. Kl. Aprilis. Ibidem, videlicet in annunciatione Beate Marie Virginis, et celebravimus, per Dei gratiam, mag
nam missam in monasterio fratrum minorum, et comedimus apud eos.

VII. Kl. Aprilis. Apud Gaillon.

VI. Kl. Aprilis. Apud Pyntarvillam.

V. Kl. Aprilis.

IIII. Kl. Aprilis.

III. KI. Aprilis.

II. Kl. Aprilis.^cn Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Maretot .

Apud Maretot.

Kl. Aprilis. Rothomagi. Qua die, privavimus Galterum, quondam presbyterum ecclesie de Aronvilla, ecclesia pre
dicta, verba que secuntur presentes : In nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti amen. Cum Galterus, presbyter rector ecclesie
de Aronvilla, in ipsa parrochia et alibi super vitio incontinencie esset graviter diffamatus, nosque
purgationem eidem manu septima indixerimus, certa die super hoc assignata et ex habundan
ti usque ad diem sabbati ante ramos palmarum prorogata seu assignata, quia dicta die prefatus
G. in purgatione huiusmodi omnino defecit. Nos, communicato bonorum virorum consilio dictum
G. prefata ecclesia de Aronvilla privamus. Presentibus venerabilibus viris magistris J. et St. Ar
chidiaconis Normannie et Francie, Johanne de Noentello, Ricardo de Salomonis Villa, canonico Rothomagensi, fratre Adam
Rigaudi et Johanne de Morgneval, clerico nostro.***

Item, eadem die, comparuit personaliter coram nobis Johannes, presbyter de Cyveriis qui multipliciter fu
erat et erat super vicio incontinencie, super frequentacione tabernarum, super scurrilitate, super percus
sione apud bonos et graves diffamatus, super quibus quidem de consensu eius inquisitionem fieri longe ante fecera
mus, petens a nobis sibi dicte inquisitionis copiam exhiberi. Quia vero per inspectionem dicte inquisitionis
nobis constitit ipsum irretitum esse criminibus supradictis, eiusdem petitioni acquiescere noluimus in hac par
te, sed ipsi purgationem indiximus manu septima sui ordinis faciendam, et ad hoc eidem
assignavimus diem lune proximam post mensem pasche, Rothomagi coram nobis, vel coram officia
nostro, si nos abessemus. debuit Ex habundanti etiam eidem concessimus, quod si in crastino ramorum
palmarum vellet aliquid proponere coram nobis quod posset facere ad eius innocentiam ostendendam parati

{256r} eramus ipsum audire. Ad quam diem non comparuit, nec aliquis pro eo.

Ipsa die, pernoctavimus in manerio nostro Rothomagensi.

IIII. Non. Aprilis. Videlicet in Ramis palmarum celebravimus, per Dei gratiam, magnam missam in
ecclesia Rothomagensi,  [sic] [sermone] facto prius a nobis, cum Dei adiutorio, in atrio Sancti Laurencii. Ipsa die, pernoctavimus
Rothomagi.

Ipsa die, permutavimus fructus prebende quam obtinuit magister Hecardus de Chevreuses,
defunctus in ecclesia Rothomagensi, magistro Guillelmo de Flava Curia, canonico Rothomagensis
cum fructibus prebende
quam idem magister Guillelmus in dicta ecclesia obtinebat.

III. Non. Aprilis. Comedimus cum predicatoribus Rothomagensibus, et pernoctavimus apud Deivillam.

II. Non. Aprilis. Ibidem.

Non. Aprilis. Comedimus cum fratribus minoribus et pernoctavimus in manerio nostro Rothomagensi.

VIII. Idus. Aprilis. Statim post matutinas, fecimus, per Dei gratiam, sermonem in ecclesia
maiori et postea, adiuvante Domino, factis, ut moris est, in ecclesiis Beate Katherine, Beatorum
Audoeni, Amandi et Laudi absolutionibus, penitentibusque postmodum introductis, fecimus alium ser
monem in dicta ecclesia Rothomagensi, et celebravimus servicium de sancto crismate.

VII. Idus. Aprilis. Celebravimus, cum Dei adiutorio, servitium sancte crucis adorande.

VI. Idus. Aprilis. Per Dei gratiam, proposuimus verbum Dei, in latina lingua, in claustro, astan
tibus canonicis et clericis chori, et postea celebravimus servicium diei.

Ipsa die, exhibitum fuit nobis quoddam procuratorium, sub hac forma sigillo curie decanatus
Belvacensis sigillatum ut prima facie apparebat. Universis presentes litteras inspec
turis, decanus Belvacensis salutem in Domino. Noveritis quod presbyter Galterus, rector ecclesie de Aron
villa, Rothomagensis dyocesis in nostra presentia constitutus fecit, constituit et ordinavit legitimum
et specialem procuratorem suum latorem presenciam Symonem, clericum ad interponendum appellationem contra
processum habitum contra ipsam presbyterum, et sententiam latam contra eundem super privatione ecclesie supradicte, et ad
omnia alia facienda tangentia huiusmodi negocium, et que posset facere si presens esset, coram reve
rendo patre O domino Rothomagensi archiepiscopo [sic] [archiepiscopo Rothomagensi] . Ratum habiturus et gratum quicquid super premissis dictus
procurator duxerit faciendum. In cuius rei testimonium, presens procuratorium sigillo curie nostre fecimus sigil
lari. Actum anno Domini mo cco lxo primo, die jovis post ramos palmarum. Quo quidem
coram nobis perlecto procuratorio, statim dictus Symon, clericus procurator, ea que secuntur
proposuit coram nobis. Coram vobis, reverende pater et domine, domine archiepiscope Rothomagensis, proponit
{256v} proponit Symon, clericus, procurator Galteri, presbyteri rectoris ecclesie de Aronvilla Rothomagensis dyocesis in Wl
cassino Francie, et dicit quod ex infrascriptis et aliis causis legitimis inique, iniuste, seu perpe
ram contra eum processistis ad privationem ecclesie supradicte. In primis, quia cum predictus rector coram
vobis et officiali vestro vocatus  [sic] [esset] , non haberet qui causam suam defenderet nec aliquem advocatum haberet seu
habere posset qui sua desideria explicaret, ac pro ipso iura sua, defensiones et exceptiones
sibi compétentes proponeret et cum instancia ab officiali vestro pluries peteret ut ex officio suo
sibi advocatum daret, idem officialis ipsum sibi dare denegavit et recusavit penitus
et expresse. Item, cum peteret articulos super quibus intendebatis contra ipsum ad inquisitionem procedere,
ipsorum copiam habere non potuit, immo fuit ei omnino denegata. Item, cum non per frequentem clamorem et
famam ad vos de eo super quo dicitur infamatos ad aures vestras pervenerit, contra ipsum ad inquisitionem minus legitime
processistis. Item, cum a quibusdam malivolis et maledicis, non a viris providis et honestis, nota infamie
ortum habuerit, contra ipsum ad inquisitionem processistis, iuris ordine non servato. Item, cum pauci, immo verius nulli,
ipsum diffamassent apud vos non zolo [illisible]caritatis sed potius tipo malicie, odii ac nequicie fomite ducti,
contra ipsum ad inquisitionem perperam processistis. Item, cum processum fuit ad inquirendum contra ipsum nunquam fuit citatus
ad hoc. Item, vos non cum canonicis vestris ad inquirendum processistis, sed pro vestre libito voluntatis. Item,
cum in villa et parrochia in quibus moratur et conversatus est a viginti annis citra non sit aliquate
nus diffamatus, iuxta libitum ad inquirendum contra eum in locis peregrinis et extraneis processistis.
Item, cum nullus ipsum presbyterum de aliquo crimine accusaret seu deferret, et paratus esset se defendere si quis eum
accusaret, et ad ea que sibi obicerentur respondere, nullus extitit sive comparuit qui eundem deferret de
aliquo crimine, seu etiam accusaret, immo, sine accusatore aliquo seu etiam delatore contra eum inquirendo graviter pro
cessistis. Item, cum diceretur forte diffamatus et falso de quadam muliere, quia adamabat eandem
et se paratum coram vobis offerret ipsam abiurare omnino, et eam vellet penitus abiurare, ipsum super
hoc contra iusticiam noluistis audire. Item, cum offerret coram vobis quod supponere se volebat et stare
inquisitioni faciende de dicta diffamatione ut dicebatur, per parrochianos suos et omnes presbyteros in de
canatu suo existentes noluistis eum audire, sed contra ipsum per personas extraneas et ignotas, per loca etiam
extranea et peregrina, contra eum motu proprio processistis, nulla iuris forma servata. Item cum peteret nomina
testium sibi exprimi, dicta et depositiones testium eorumdem in inquisitione contra ipsum productorum publicari ut posset
contra eos excipere et se defendere ac reprobare dicta eorum hoc sibi facere denegastis. Item, cum peteret
copiam inquisitionis que facta dicebatur esse contra eundem, sibi facere noluistis. Item, cum diceret coram vobis
et se paratum offerret quod de vita, honestate, moribus et conversatione ipsius faceretis inquiri
per parrochianos et alios vicinos suos et quod libenter staret inquisitioni huiusmodi, ipsum super
hoc noluistis audire, immo ad placitum per extraneos et sibi ignotos processislis inquirendo contra
eundem. Item, cum offerret se coram vobis quod si constaret decetero de diffamatione predicto de dicta
muliere vel de alia, licet etiam non constaret de ea quod volebat habere ecclesiam suam pro resignata,
{257r} ipsum super hoc admittere noluistis. Item, cum nunquam fuerit monitus per vos super diffamatione
predicta nec per alium debito et legitimo modo, nulla vel non legitima monitione premissa contra ipsum
ad inquisitionem indebite processistis. Item, cum sit crucesignatus et indulgenciam habeat a bone
memorie domino Alexandro papa quarto, super protectione persone sue et rex suarum sub certa
forma, et ipsam coram vobis ostenderet et etiam allegaret, vos, ea contempta, et litteris apostolicis
spretis, ad inquisitionem et privationem contra ipsum ut dicitur processistis. Item, cum distet a Rotho
mago per viginti leucas et amplius, nec posset presbyteros de partibus suis in remotis agen
tes ducere apud Rothomagum, propter magnos sumptus et alias causas necessarias et probabiles
ad se purgandum, si esset de iure  [sic] [accusatus] de diffamatione, et hoc coram vobis pluries allegaret, ipsum ul
latenus voluistis audire, immo, compellebatis ipsum ducere apud Rothomagum, quod erat ei impossibile.
Item, preter ordinem iuris sibi mandastis, ut cum septem presbyteris se de dicta diffamatione pur
garet, cum quinque suffisent suffecissent, immo, etiam pauciores. Item, cum multotiens se
offerret quod si in aliquo deliquisset, quod paratus erat se corrigere, et penitentiam humiliter
suscipere, ac etiam adimplere, et stare mandato et ordinationi vestre, ipsum sicut
pater pius et benignus noluistis audire. Quare ex premissis et aliis causis suo loco et tempore
declarandis. Ego predictus procurator dictum presbyterum gravari sentiens et gravatum fore, a
processu habito contra eundem, et sententia lata si qua est de privatione ecclesie dicte, eius nomine ac pro eo ad
sedem apostolicam in hiis scriptis appello, et apostolos [illisible] michi concedi instanter peto. Quod
si eos michi denegatis, iterum ad sedem eandem appello, sub protectione sedis apostolice
dictum presbyterum, ecclesiam suam, parrochiam, et alia bona sua ponens, et ne in preiudicium
appellationis huiusmodi, sive ea pendente, aliquid innovetur vel innovari attemptetur, iterato pro eo
et eius nomine ad eandem sedem appello, protestans quod per hanc meam appellationem, quo ad iura dicti
presbyteri contra dictum vestrum processum et sententiam si nulla sit, vel de iure valere non debeat, nullum
possit preiudicium generari, et hanc appellationem peto vestro sigillo in testimonium commu
niri, et si ipsam michi denegatis sigillare, iterum ad sedem apostolicam in scriptis appello. Huic
autem appellationi, quia nec iustas nec veras causas continebat, nequaquam duximus deferendum.