Apparat critique

  • Version par défaut
Pour citer cette page : Laboratoire de textes Norécrit, Registre des visites pastorales de l’archevêque Eudes Rigaud - 1257« Anno domini millesimo ducentesimo quinquagesimo septimus », état d’établissement du texte annoté par Lise Levieux, sous la responsabilité de Elisabeth Lalou, consulté le . [En ligne : ]

Anno domini millesimo ducentesimo quinquagesimo septimus

VII. Id. Aprilis. Hic incepit annus quinquagesimus septimus.

VI. Id. Aprilis. Celebravimus sanctum pascha Rothomagi.

V. Idus. Aprilis. Apud Sanctum Victorem in Caleto. Rege apud Altifagum existente.
Et ea die, cum domino rege, ad prandium comedimus, apud ArchasTravail
Arques-la-Bataille - doublon
.

IIII. Idus. Aprilis.

III. Idus. Aprilis.

II. Idus. Aprilis. Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Alacrem Montem. .

Apud Alacrem Montem, rege apud Archas existente.

Idus. Maii. Apud Longam Villam, rege ibidem existente.

XVIII. Kl. Maii.

XVII. Kl. Maii. Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Novum Castrum....

Apud Novum Castrum, rege ibidem existente.

XVI. Kl. Maii. Apud Mortuum Mare super Alnam, rege ibidem existente.

XV. Kl. Maii. Apud Gorneium, rege ibidem existente.

XIIII. Kl. Maii. Apud Gisortium, rege et regina ibidem existentibus.

XIII. Kl. Maii. Apud Sanctum Martinum Pontisarensem, cum expensis nostris.

XII. Kl. Maii.

XI. Kl. Maii.

X. Kl. Maii. Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Parisius. .

Parisius.

IX. Kl. Maii. Apud Sanctum Germanum in Laya.

VIII. Kl. Maii. Apud Sanctum Martinum Pontisarensem, cum expensis nostris.

VII. Kl. Maii. Apud Gisortium.

VI. Kl. Maii. Apud Fraxinos.

V. Kl. Maii. Apud Pontem Arche, regina ibidem existente.

IIII. Kl. Maii. Apud Rothomagum, regina ibidem existente.

III. Kl. Maii. Apud Fraxinos, cum regina.

II. Kl. Maii.

Kl. Maii.

VI. Non. Maii. Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos. .

Apud Fraxinos.

{171r} V. Non. Maii.

IIII. Non. Maii.

III. Non. Maii. Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos. .

Apud Fraxinos.

II. Non. Maii.

Non. Maii. Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Deivillam. .

Apud Deivillam.

Sanctus Sydonium moniales.Croix.

VIII. Id. Maii. Procurati fuimus apud Sanctum Sydonium. Qua die, visitavimus prioratum
monialium eiusdem ville. Ibi sunt xvi moniales. Apud Sanctam Austrebertam moratur
una sola monialis ; una soror et unus frater morantur in prioratu, et habent unum
cappellanum. Aliquando, propter infirmitates earum, dicuntur matutine et hore sine nota.
Monuimus eas ne aliquid recipiant, sive retineant, sine licencia priorisse. Septies
in anno ad minus confitentur. Debent cc libras et plus xii libras. Rex reddidit eis
Esquequevillam cum pertinenciis, que valet vixx x libras et c libras ex alia parte, et iiiior ca
rucatas terre, que valent xl libras, et ita per totum habent in redditibus xiiixx et x libras
Procuracionis summa, viii libre xviii solidi iiii denarii.

Status domus monialium de Sancto Sydonio.

Ad domum monialium de Sancto Sydonio pertinent cc et xlv acre terre in
summa et viii acre prratorum, de quibus c et xv acre sunt seminate in
summa, de frumento blado, ordeo et leguminibus aliis.

Habent in redditibus denariorum viixx libras et lxii solidos et viii denarios.

Redditus bladi, viii modios redditus avene, lxvi minas.

Redditus caponum, xixx item, redditus ovorum, xicc. Item, habent in redditibus denariorum,
qui redduntur cum caponibus et ovis, xxvii solidos et dimidium.

Item, habent unum molendinum apud Esquequevillam, et unum boscum de quo nesc
iunt numerum, et presbyter eiusdem loci capit decimam in dicto molendino.

Item, de pasnagio, et de stipulariis et moltura, nesciunt valorem.

Item, habent unum molendinum, apud Sanctum Sydonium, de parvo valore.

Item, habent ibi lvii bidentes. Item, xii equos ad aratrum, et unam
quadrigam. Item habent xviii animalia, tam vaccas quam boves.

Item, habent tantummodo ii modios bladi ad victum suum usque ad augustum.
Nichil habent ad potandum.

Debentur eis xxvi libre et v solidi et ii denarii.

Debita que debent in universo, xixx libre et xiiii libre et iii solidi et iii denarii.

{171v} Sanctus Sydonius.Croix..

VII. Id. Maii. Visitavimus monachos Sancti Sydonii. Ibi sunt iiiior monachi : solent esse quinque.
Non bene servant ieiunia regule. Utuntur carnibus preter neccssitatem. Iniuuximus eis ut
super hoc regulam suam plenius observarent. Plus debetur eis quam debeant. Omnia
alia sunt in bono statu.Croix..

Ipsa die, pernoctavimus apud Alacrem Montem.

VI. Id. Maii.

V. Id. Maii.

IIII. Id. Maii.

III. Id. Maii.

II. Id. Maii. Ipsa die, appellavit magister Guillelmus Pinel a nobis et contra nos
sedem apostolicam in modum qui sequitur : Propono ego Guillelmus Pinel, clericus, procura
tor, Roberti de Sancto Richario, Symonis de Rothomago, Roberti de Sancto Amando, Guillelmi
de Coudreio, Gileberti de Rothomago, Roberti de Caprimonte, Rogeri de Caleto, Hugonis
de Fresneio, Johannis de comitis molendinis, et Reginaldi de Brolio mo
nachorum Sancti Victoris in Caleto et eis adherentium, quod cum vos domine, reverende
pater, provisionem assignaveritis quinquagenta librarum turonensium, una cum prioratu Sancti Thome, Guillelmo
de Dunis, quondam abbati dicte abbacie Sancti Victoris, in enorme dampnum et
lesionem dicti monasterii, et appellacione pendente super hoc a dictis monachis interposita,
abbatem qui nunc est, per officium vestrum, seu per impressionem officii, compellitis, seu compel
lere wltis ad solvendum dictam provisionem, non confessum, non convictum, iuris ordine
non servato. Propter quod ego, procurator dictorum monachorum, sentiens eos indebite grava
ri a vobis, sedem apostolicam, nomine eorumdem et sibi adherentium, inscriptis appello
et apostolos instanter peto ; quos si michi denegaveritis, iterum in scriptis appello.
Nos autem appellacionem predictam frivolam reputantes, sed  [sic] [quia] pocius falsitatem
continebat, ut credebamus, eam eidem procuratori ad peticionem ipsius conces
simus sigillari; sed ipsam demum secum deferri recusavit. Et predicte
appellacioni interfuerunt frater Philippus de Cadomo, de ordine predicatorum, magister
P., archidiaconus Maioris Caleti, frater Galterus de Mineriis, frater Petrus Hurtet,
dominus Wilardus, de ordine prior Aule Puellarum. Les 5 lignes sont regroupées par une accolade suivies de Apud Alacrem Montem..

Apud Alacrem Montem. Ipsa die, emendavit emendavit nobis dominus Fulco de Saucheio
hoc quod venatus fuerat in foresta nostra, et dedit plegium dominum Jordanum de Walequiervilla, presente
rege.

Id. Maii. Apud Novum Castrum.

XVII. Kl. Junii.

XVI. Kl. Junii. Ipsa die, celebravimus festum ascensionis ibidem. Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Gornaium..

Apud Gornaium.

Calvus Mons.Croix..

XV. Kl. Junii. Visitavimus prioratum de Calvo Monte. Ibi sunt tres monachi
Sancti Geremari. Prior aliquando non celebrat semel in quindena ; hoc emendari ei iniunxi
mus. Non servant ieieunia regule. Utuntur passim carnibus. Iniunximus eis quod super hoc Croix..
{172r} regulam observarent. Debent xl libras, et non habent bladum nec advenam ; habent in red
ditibus viixx libras. Summa procuracionis, vii libre vi solidi iii denarii parisienses.

Gaylonel.Deux croix..

XIIII. Kl. Junii. Apud Gaylonel procurati fuimus. Summa procuracionis, vii libre xii solidi ii denarii.

XIII. Kl. Junii. Apud Sanctum Germanum in Laia.

XII. Kl. Junii.

XI. Kl. Junii. Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Parisius. .

Parisius.

X. Kl. Junii. Ibidem. Qua die, Thomas de Fossa, presbyter, appellavit in modum qui
sequitur : Reverende pater, Rothomagensis archiepiscope, ego Thomas de Fossa, presbyter, presenta
tus ad ecclesiam Beate Marie de Bovilla, a nobili muliere domina Rohaysia de Bou
villa, relicta Radulphi Martel, militis, domini de Anguiervillla, ad quam ius presentan
di pertinet ad ecclesiam supradictam, ad conservacionem iuris mei adquisiti ex presenta
cione de me vobis facta, et renunciacione omni alii presentacioni de alia persona
facte, et etiam faciende, ne alium ad dictam eandem ecclesiam admittatis, vel alii de
facto in meum preiudicium conferatis, sedem apostolicam appello personam meam statum meum
et bona mea apostolice protectioni supponens, apostolos peto et cum instancia peto; et si
denegastis, ex hoc specialiter appello. Presentibus Symone, Rothomagensi archidiacono, magistris
Johanne Cholet, Johanne de Belvaco, fratre Odone, monacho Sancti Luciani, YvoneHaimone,
canonico Sancti Aniani Aurelianensis, domino Jacobo, presbytero archidiaconi, Symonis, Morello,
clerico nostro, Radulpho Migarel, presbytero.

IX. Kl. Junii. Ibidem.

Sanctus Martinus Pontisarensis.Croix..

VIII. Kl. Junii. Apud Sanctum Martinum in Pontisara procurati fuimus. Summa procuracionis, ix libre
xi solidi v denarii.Somme encadrée..

VII. Kl. Junii. Visitavimus ibidem. Ibi sunt xix monachi commorantes. In
prioratibus non servant ieiunia regule, et utuntur passim carnibus. Iniunximus
abbati ut super hoc regulam plenius faceret observari. Iniunximus abbati quod in quodam
libro scribenturscribi faceret redditus domus, et remaneret penes conventum. Debent m libras ;
set oportet eos accipere mutuo ad presens cc libras, pro vineis et augusto colligendo set
adhuc debentur eis xxv modii bladi. Est ibi quedam camera que vocatur camera Ber
nardi in qua fere bibitur tantum quantum in refectorio. Inhibuimus districte abbati, et specia
liter, sub gravi pena sibi infligenda. Iniunximus ut inhiberet districte ne aliquis
in dicta camera vel alibi preter quam in infirmaria refectorio et camera abbatis,
comedat seu bibat ; quod nisi factum fuerit contra abbatem procedens prout de iure fuerit facien
dum.

{172v} VII. Kl. Junii. Celebravimus ibidem festum penthecostes.

Gisecium.Croix.

V. Kl. Junii. Visitavimus prioratum de Gisecio. Ibi sunt vi monachi. Omnes  [sic] [sunt sacerdotes]
preter unum, qui confitetur et communicatur semel quolibet mense. Utuntur culcitris,
non servant ieiunia regule, et utuntur passim carnibus. Iniunximus eis ut
super hoc regulam suam plenius observarent. Datur elemosina qualibet die omni
bus venientibus ad eam. Debent cc libras, set debitur eis lx libre. Habent in
redditibus iiiic libras. Debent pensiones circa xxx libras, extra pensionem quam debent abbacie.

Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procuracionis, x libre iiii solidi i denarius parisienses.

IIII. Kl. Junii. Apud Salicosam.

Domus Dei de Andeliaco.

III. Kl. Junii. Visitavimus Domum Dei de Andeliaco. Ibi est Robertus de Syde
villa prior et solus sine socio. Ibi est una soror satis antiqua et quedam ancilla iuve
nis. Domus habet in redditibus, ex antiquitate, lxv libras, et de novo, per dominum regem,
in prepositura de Andeliaco, l libras. Habent satis blada usque ad nova. Debent circa
vi libras; habent adhuc xl libras turonenses de redditu regis. Alios iam expanderant. Inhi
buimus districte priori ne aliquem in fratrem vel sororem recipiat absque nostra
licencia speciali.

Ipsa die, pernoctavimus apud Fraxinos.

Capravilla.Croix..

II. Kl. Junii. Procurati fuimus apud PirosCapramvillam. Summa procuracionis, x libre xi solidi turonenses.

Kl. Junii. Apud Deivillam.

IIII. Non. Junii. Ibidem celebravimus sacros ordines.

III. Non.Junii.

II. Non.Junii. Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de apud Sanctum Matheum..

Apud Sanctum Matheum, et ibi celebravimus sacram synodum.

Non. Junii. Ibidem.

VIII. Id. Junii. Tale dedimus mandatum decanis ut omnes insimul
convocarent ad sanctam synodum. Omnes abbates priores presbyteros et omnes alios
qui debent synodum, ad diem martis post festum Omnium Sanctorum. Item, quod,
qualibet synodo celebrata, decani in ecclesia Rothomagensi convocarent omnes presbyteros
et qui deficerent nobis signarentur expresse ab ipsis decanis, in synodo
ipsorum decanorum. Qua die, appellaciones ap que secuntur apud Sanctum Ma
theum
fuerunt facte.

{173r} Quia vos, reverende pater, archiepiscope Rothomagensis, me, fratrem Ricardum
de Someri, monachum presentatum ad altare parrochiale Sancti Andoeni Ro
thomagensis
, liberum et vacans, a viris religiosis abbate et conventu Sancti Audoeni pre
dicti veris patronis eiusdem altaris, iuxta indulgenciam dictis religiosis
a sede apostolica concessam, minus iuste et sine causa racionabili admittere de
negastis, ego senciens ex hoc indebite me gravari, de mandato
eorum ad sedem apostolicam in scriptis appello et apostolos peto, et me et altare
predictum protectioni sedis apostolice suppono.

Cum viri religiosi, abbas et conventus Sancti Audoeni Rothomagensis, patroni ecclesie
Sancti Petri dicti Honorati Rothomagensis
, me Ricardum de Scala, clericum, ad ecclesiam
predictam liberam et vicantem presentaverint vobis reverende pater, archiepiscope
Rothomagensis
, et vos minus iuste et sine causa racionabili me ad eorum presentationem ad
dictam ecclesiam admittere recusastisdenegastis. Ego sentiens ex hoc indebite me
gravari ad sedem apostolicam in scriptis appello et apostolos peto, et me et
ecclesiam meam predictam protectioni sedis apostolice suppono.

Universis presentes litteras inspecturis. N. divina permissione, abbas Sancti Au
doeni Rothomagensis
et eiusdem loci conventu, salutem in Domino. Noveritis quod nos
dilectum nostrum Nicholaum, clericum de FraxinisIncertitude. Plusieurs possibilités.., latorem presencium, nostrum constituimus
procuratorem in omnibus causis et negociis nostris, et monasterii nostri tam in iudiciis
quam extra ad appellandum et provocandum ad iudicium necnon et ad appellacionem pro
sequendam, quocienscunque senserit vel perpenderit nos vel nostro monasterio. Ratum habi
turi et gratum quicquid procurator quo ad premissa loco nostri duxerit faciendum.
Et hoc omnibus quorum interest tenore presencium significamus. Datum anno Domini mo cco
quinquagesimo septimo die mercurii post trinitatem.

Cum viris religiosis, abbati et conventui Sancti Audoeni Rothomagensis, a sede apostolica sit
indultum, ut altari parrochiali quod in monasterio ipsorum consistit, ipsius cedente vel
decedente rectore, facerent per aliquem de suis fratribus deserviri, nec tenerentur ad idem al
tale decetero secularem clericum presentare, cum ius patronatus ad ipsos pertinere noscatur,
et ipsi vobis, reverende pater, archiepiscope Rothomagensis, ad dictum altare libreum et vacans
ex morte Roulandi, quondam rectoris dicti altaris, fratrem Ricardum de Sommeri
{173v} monachum eorumdem, presentaverint iuxta indulgenciam antedictam,
et vos, minus iuste et sine causa racionabili, ad dictum altare dictum monachum
admittere denegastis ad presentacionem eorum. Ego Nicholaus de Fraxinis, clericus,
procurator dictorum religiosorum, senciens dominos meos predictos et monachum pre
dictum ex hoc indebite a vobis gravari ad sedem apostolicam in scriptis ap
pello nomine eorumdem et apostolos peto dictos dominos meos et monasterium eorum
protectioni eiusdem sedis apostolice supponendo.

Cum viris religiosi abbas et conventus Sancti Audoeni Rothomagensis, vobis,
reverende pater archiepiscope Rothomagensis, Ricardum de Scala, clericum, ad ecclesiam
Sancti Petri dicti Honorati Rothomagensis
, liberam et vacantem, cuius ius patronatus
ad ipsos dinoscitur pertinere, presentaverint, et vos, reverende pater, dictum
clericum ad presentationem eorum ad ecclesiam antedictam minus iuste et sine causa
racionabili admittere denegastis, in dictorum religiosorum preiudicium et gravamen,
ego Nicholaus de Fraxinis clericus, procurator eorum, sentiens ex hoc dominos meos
predictos indebite gravari ad sedem apostolicam [illisible], nomine ipsorum in scriptis
appello et apostolos peto et dominos meos predictos et ecclesiam predictam protec
tioni sedis apostolice suppono.

Alexander, episcopus servus servorum DeiTravail
Encoder comme pape ?
, dilectis filiis, abbati et conventui monasterii
Sancti Audoeni Rothomagensis, ordinis Sancti Benedicti, salutem et apostolicam benedictionem. Volen
tes monasterii dicti libertates, munitates, iuridictiones, honores et jura
illibata omnino servari, presencium vobis auctoritate concedimus ut graciis et
indulgenciis, vobis communiter vel divisim aut eidem monasterio ab apostolica
sede concessis, uti libere, sine contradictione aliqua valeant non ob
stantibus aliquibus litteris, si que ab eadem sede in diminucione gracia
rum et indulgenciarum huiusmodi emanarunt vel si quas in posterum
contigerit emanare, non facientes plenam et expressam de presentibus men
cionem excommunicacionis, suspensionis et interdicti sentencias si quas contra huius
modi gracias et indulgencias in vos, vel vestrum aliquos, fieri contigerit,
detinentes irritas et inanes ac revocantes si que forsitan sunt pro
lata. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis,
constitucionis et revocacionis infringere, vel ei ausu temerario contraire
si quis autem hoc attemptare presumpserit indignacionem omnipotentis
Dei et beatorum Petri et Pauli, apostolorum, eius se noverit incursurum. Datum Laterani,
iiio idus februarii, pontificatus nostri anno tercio.

{174r} VII. Id. Junii. Apud Locum Veris.

VI. Id. Junii. Ibidem.

V. Id. Junii. Apud Limaium.

IIII. Id. Junii. Apud Sanctum Germanum in Laia.

III. Id. Junii.

II. Id. Junii.

Id. Junii.

XVIII. Kl. Julii. Les 4 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Parisius..

Parisius.

XVII. Kl. Julii. Pontisare.

Sanctus Mellonus.Croix..

Croix. .XVI. Kl. Julii. Visitavimus capitulum Sancti Melloni Pontisarensis. Prebende non
debent residenciam. Ibi sunt x vicarii, unus diaconus, unus subdiaconus, unusduo capel
lani. Aliquando faciunt marrentiam diaconus et subdiaconus. Omnes defectus quos invenimus ;
in alia visitacione, in ipsa ecclesia, adhuc sunt in eadem, excepto defectu campanalis,
quod omnino reparatum est, et excepta coopertura monasterii, que pro parte reparata est.***

Sanctus Petrus.Croix..

Eadem die, visitavimus prioratum Sancti Petri. Ibi sunt quinque monachi. Omnes sunt presbyteri.
Iniunximus quod qualibet die, post preciosa ad primam dicatur unum capitulum regule, et ad hoc
intervenit consensus prioris. Utuntur carnibus preter necessitatem. Iniunximus quod super hoc
regulam observarent et si in hoc delinquerent, penam in statutis pape Gre
gorii contentam facerent. Debent xl libras sine hiis que debent abbati.

Ipsa die, pro capitulo nomine procuracionis, traditi nobis fuerunt centum solidi parisienses et hospi
cium paratum in palea, lignis, lectis, cifis, parasidibus et aliis utensilibus domus.

XV. Kl. Julii. Apud Auvers, cum expensis nostris, et ibi confirmavimus.

XIIII. Kl. Julii. Apud Fay, cum expensis nostris.

XIII. Kl. Julii. Ibidem, set ipsa die confirmavimus apud Ivriacum.

Gisorcium.Croix..

Croix.. XII. Kl. Julii. Apud Gisorcium in prioratu Sancti Audoeni recepti fuimus
et habuimus a priore, nomine procuracionis centum xii solidos parisienses, quos nobis tantum debet,
et si plus nobis faciat, erat  [sic] [de] gracia et non debitum.

Piros.Croix..

Croix.. XI. Kl. Julii. Apud Piros procurati fuimus. Summa procuracionis, viii libre xviii solidi viii denarii.

{174v} Insula Dei.Deux croix..

X. Kl. Julii. Procurati fuimus apud Insulam Dei. Summa procuracionis, vi libre xix solidi vi denarii.Somme entourée..

IX. Kl. Julii. Apud Fraxinos.

VIII Kl. Julii. Ibidem.

VII. Kl. Julii. Apud Gornaium.

VI. Kl. Julii. Dedicavimus ecclesiam Beate Marie ipsius ville. Summa procuracionis, viii libre
v solidi iii denarii.

V. Kl. Julli. Belvacis.

IIII. Kl. Julii. Apud Clarum Montem.

III. KI. Julii. Apud Compendium.

II. Kl. Julii. Noviomi.

Kl. Julii.

VI. Non. Julii. Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem pro causa.....

Ibidem. Pro causa corporis Beati Eligii, ubi requiescat.

IIIIV. Non. Julii. Apud Montem Desiderii.

IIII. Non.Julii. Apud Pois.

III. Non. Julii. Apud Mortuum Mare super Alnam.

II. Non. Julii.

Non. Julii.

VIII. Id. Julii.

VII. Id. Julii.

VI. Id. Julii. Dedicavimus ecclesiam Tristis Ville.

V. Id. Julii.

Id IIII. Id. Julii. Dedicavimus ecclesiam leprosarie de Archis. Ipsa die
Cardons de Pierrecor iuravit stare mandato nostro super hoc
quod de nocte pulsaverat maliciose ad ostium presbyteri de Hubovilla.
Presentibus : archidiacono Augi, magistro Ricardo de Sapo, canonico Rothomagensi,
fratre Adam, dominis Willelmo Buhere et Michaele de Berne
val, militibus, Morello, clerico nostro, et pluribus aliis. Les 7 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de apud Alacrem Montem. .

Apud Alacrem Montem.

III. Id. Julii. Dedicavimus capellam Sancti Nicholai in nemore de Saucheio.

Ipsa die, pernoctavimus apud Deppam, cum expensis prioris eiusdem loci.

II. Id. Julii. Apud Sanctum Victorem in Caleto, cum expensis nostris.

{175r} Sanctus Victor in Caleto.Deux croix..

Id. Julii. Visitavimus ibidem. Sunt xxi monachi, et duo apud Sanctum Thomam ;
omnes sunt sacerdotes, tribus exceptis. Elemosina parva est ; non faciunt aliquam genera
lem donacionem. Iniunximus abbati quod bis in anno generaliter computaret de
statu domus coram aliquibus electis a conventu, et quod quolibet mense fierent parciales
compoti coram aliquibus electis a conventu. Debent circa iiiixx libras. Precepimus abbati quod
ipse poneret priorem et quosdam alios qui pulsaverunt in recessu abbatis in gravi
culpa, et eos in ipsa teneret donec a nobis aliud reciperet in mandatis.
Quorum frater Symon, prior, frater Johannes de Contemoulins, frater Gilebertus Rothomagensis, frater
Robertus de Capremonte, moleste ferebant dictam penam revo
cavimus eandem reservantes nobis potestatem aliam penam impedirenendi
prout viderimus expedire. Hec sunt nomina eorum qui appellaverunt contra nos
super provisione Guillelmi quondam abbatis : Fratres Symon Rothomagensis, Robertus
de Sancto Richario, Johannes de Comite Molendinis, Hugo de Fra
neyo, Gilebertus de Rothomago, Robertus de Sancto Amando, Clarembau
dus, Robertus de Capremonte, Willelmus de Coderoy, Rogerus Ca
tensis.

Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procuracionis.

XVII. Kl. Augusti. Apud Deivillam, cum expensis nostris.

Sanctus Laudus Deux croix..

XVI. KI. Augusti. Visitavimus prioratum Sancti Laudi Rothomagensis. Ibi sunt invenimus xi
canonicos, et quinque adhuc erant dispersi per abbacias et prioratus, propter honeracionem
debitorum domus. Omnes sunt sacerdotes, uno excepto. Unus non clamat alium.
Iniunximus hoc emendari. Iniunxims cameras amoveri. Debent cccc libras, et
habent estauramenta satis fere usque ad nova. Invenimus ibi defectum quantum
ad claves cellarii quia quidam clericus eas portabat, et aliquando hora cene vel
prandii absens erat. Item, quod nemo ministrabat competenter infirmis.
Iniunximus priori quod hoc faceret emendari.

Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procuracionis.

B. Achard. XV. Kl. Augusti. Apud Burgum Eschardi, cum expensis nostris.

Bec Hellouin. XIIII. Kl. Augusti. Apud Beccum Helluini.

{175v} Beccum.Deux croix..

XIII. Kl. Augusti. Visitavimus ibidem. Ibi sunt circa iiiixx monachi. Omnia in
venimus in bono statu, excepto quod illi qui sunt in prioratibus non conventualibus
non servant ieiunia regule, et passim utuntur carnibus. Iniunximus abbati quod
eos super hoc corrigeret.

Cornevilla.Deux croix..

XII. Kl. Augusti. Apud Cornevillam procurati fuimus.

Summa procuracionis, vi libre xvi solidi x denarii turonenses,
de quibus dedimus eis c solidos.Somme encadrée..

Ipsa die, visitavimus ibidem. Ibi sunt novem canonici commorantes abbate computato,
apud Coletot moratur unus canonicus, et in alia parrochia moratur unus et sunt
ibi soli. Item, singulis diebus celebrantur ibi tres misse cum debita modulacione. Unus
non clamat alium. Ibi sunt septem sacerdotes. Illi qui non sunt presbyteri communicant
ter in anno, et confitenter confitentur novicii ad libitum suum. Iniunxi
mus magistro eorum, ut eos sollicite instrueret ad confitendum. No
vicii
Canonici aliquotiens exibant de claustro, ad videndum operarios in domo eorum
operantes. Iniunximus hoc emendari. Item, canonici habent archas. Iniunximus
abbati ut frequenter ipsas inspiceret. Redditus ecclesie conscripti sunt in rotu
lis. Item, debent circa triginta quinque libras turonenses ultra ea que eis
debentur. Habent bladum fere ad usum conventus et familie usque
ad novum, avenam usque ad novas. Habent duo dolia sicere plena.
Habent duas sorores conversas. Item, parrochiani passim ibant et intrabant
monasterium ipsorum, pro audiendis missis et servicio, et etiam pro pul
sandis campanis suis duabus, quas habent ipsi parrochiani in turre monasterii ;
precepimus ut fieret clausura in divisione campanarum. Ita quod
canonici pulsarent campanas suas liberius, et quietius divino cultui
vacare possent. Item, apud eos aliquociens hospites comedebant,
et cum eis canonici unus vel duo comedebant. Iniunximus abbati ut
inhiberet canonicis ne decetero cum hospitibus comederent.***

XI. Kl. Augusti. Videlicet in festo Beate Marie Magdalene, pernoctavimus ibidem, cum expensis nostris.

Eadem die, iuravit Guillelmus Bernardi iuravit coram nobis, quod ipse
tractabit Emelinam, dictam nobilem, uxorem suam, affectione maritali,
quam pluries dimiserat, et dederat alias fideiusse fidem de hoc faciendo
sub pena c solidorum, quam conmisit, et de hoc servando dedit fideiussores

{176r} sub pena viginti librarum turonensium, videlicet, Galterum de Chemino, Richar
dum de Buez, sub fide ab eis data; ipsi autem manent apud Cor
nevillam
.

Burgus Acardi.Deux croix..

X. Kl. Augusti. Procurati fuimus apud Burgum Acardi. Summa procuracionis, ix libre
vii solidi vii denariiSomme entourée..

Ipsa die, visitavimus ibidem. Ibi sunt decem canonici ; omnes sunt sacerdotes, preter
unum. Ibi non erat supprior precepimus ut priori ut aliquem preficeret.
Unus non clamat alium. Iniunximus quod frequenter clamaret unus alium, et
fieret correctio. Canonici omnes fere silencium non servabant. Iniunximus quod
sub pena excommunicationis et in virtute obediencie, quod silencium sollicite observarent,
et si aliquem culpabilem vel aliquos inveniremus nos ipsum vel ipsos pena gravi
puniremus. Habent in redditibus circa iiic libras; debent ixxx libras parisienses ; debe
tur eis iicc libre turonenses. Habent vinum usque ad festum Sancti Michaelis. Non habent
bladum nec avenam satis usque ad nova. Inhibuimus priori ne decetero solus
equitaret, et quod non comederet in villa extra prioratum, nec aliquam mulie
rem permitteret comedere in prioratu. Item, iniunximus eidem quod frequencius con
fiteretur quam consueverat confiteri, ad minus quociens ipsum divina contingeret
celebrare.

IX. Kl. Augusti. Apud Pontem Arche.

VIII. Kl. Augusti. Apud Fraxinos.

Velliacum.Deux croix..

Croix.. VII. Kl. Augusti. Procurati fuimus apud Velliacum. Summa, viii libre viii denarii parisienses.

Eadem die absolvimus priorem de Velliaco quondam priorem de Gysortio, a sentencia
quam dudum tuleramus in ipsum auctoritate apostolica, propter defectum observancie statutorum
pape Gregorii. Item, a sentencia quam in ipsum tuleramus, occasione procurationis
in prioratu de Gysorcio super qua quidem nunquam voluerat stare iuri. Item,
a quadam sentencia lata in eundem ab archidiacono loci occasione cuiusdam taxationis,
pro procoracione dicti archidiaconi racione dicti prioratus, quam quidem taxationem noluerat
observare. Ipsum absolvimus de ista videlicet ad cautelam. Ipse vero iuravit coram
nobis se super omnibus premissis stare iuri. Presentibus magistro Guillelmo thesaurario,
Roberto, archidiacono Wulcassini Normannie in ecclesia RothomagensiTravail
Cathédrale ou Eglise de Rouen?
.

Non Guillelmus thesaurario.

Vide.

Eadem die magister Johannes, presbyter de SecuseyoIncertitude.., confessus fuit coram nobis se recidivasse
cum quadam de qua alias inventus fuit diffamatus et monitus propter quod etiam tenetur
ad penam decem librarum Nos vero volentes sibi purgacionem indicere, fecimus cum moneri
ut daret nobis litteras suas quibus ecclesiam suam pro resignata haberet ; cui petenti inducias,
assignavimus Rothomagi, vel ibi prope, diem lune ante assumptionem, ad respondendum super
premissis et aliis criminibus, et ad parendum iuri.

{176v} Pennes.Croix..

VI. Kl. Augusti. Procurati fuimus apud Pennes. Summa, c xv solidi viii denarii.

Ipsa die, visitavimus ibidem. Ibi erant quatuor monachi. Non cantabant
matutinas ad notam, propter capellam Beate Marie quam tunc repara
bant. Utuntur passim carnibus consuetudinarie et non secundum
regulam. Debebant circa viginti libras. Iniunximus tamen eis ut
a carnibus abstinerent. Omnia alia invenimus in bono statu.

Villacellum.Croix..

V. Kl. Augusti. Visitavimus apud Villacellum. Ibi erant viginti moniales.
Non habebant libros sufficientes; deficiebant eis duo antiphonarii. Porta
versus campos erat sepius aperta ; precepimus eam claudi. Debebant iiiixx
libras ; habebant sex equos sexdecim vaccas, triginta quatuor porcos, et
nulla habebant estauramenta. Conventus habebat quatuor ancillas in communi,
et unam in infirmaria. Tenebant enim quandam neptem ibidem prioris de
Velliaco
in habitu seculari, et ipse in capitulo, genibus pro volute, supplicaverunt nobis
ut nos ipsam permitteremus, recipi ab eisdem quia priorissa et conventus promi
serant se eamdem velaturas. Item, priorissa iuravit se nobis exhibituram obe
dienciam et reverenciam; que quidem preter conscienciam nostram fuerat instituta. Item, in
iunximus priorisse ut omnes pueros, mares et feminas, quos tenebant in domo
sua preter dictam nepotem, amoveret et faceret amoveri.

Cornucervinum.Croix..

Eadem die pernoctavimus apud cornumcervinum Sanctum Laurencium in Cornu
Cervino cum expensis loci. Summa procuracionis, c vi solidi i denarius.

Ipsa etiam die, ibidem visitavimus. Ibi erant iiiior monachi, priore computato.
Omnia alia invenimus satis in bono statu.***

Vicum.Croix..

IIII. Kl. Augusti. Apud Vicum, et confirmavimus ibidem, et pernoctavimus. Presbyter de
Guadencort debet nobis unum modium avene annui redditus, quando diver
timus apud Vicum.***

Serantium.Croix..

III. Kl. Augusti. Visitavimus apud Serantium Buticularii. Ibidem sunt tres monachi
Sancti Geremari. Utuntur culcitris ; non servant ieiunia regule ; utuntur carnibus
ad libitum. Debent circa l libras parisienses; habent satis estauramenta.

Ipsa die, ibidem procurati fuimus, et habuimus lxx solidos parisienses nomine procurationis,
forragium pro equis, stramen pro familia et equis, utensilia domus et ligna.
Noluerunt nobis solvere fenum emptum ex villam dicentes istud non contineri
in quadam littera sigillo Theobaldi, quondam Rothomagensis archiepiscopi, sigillata cuius
littere transcriptum nobis exhibuerunt. Dicebant enim se non teneri, nisi ad
ea que in dicta littera continentur; et littere huius transcriptum notatur infra, ultimo folio.

{177r} Leoniscuria.

II. Kl. Augusti. Apud Leonis Curiam. Habuimus iiiior libras parisienses, pro procu
ratione nostra, domos et utensilia, secundum quod in compromissione continetur.Croix..

Ipsa die visitavimus ibidem. Ibi sunt tres monachi. Utuntur culcitris,
non servant ieiunia regule ; iniunximus eis ut secundum regulam hoc emenda
rent. Utuntur carnibus passim. Interdiximus ipsis esum carnium, nisi
quatenus regula permittit. Debent c libras parisienses. Habent satis estauramenta.
Omnia alia invenimus in bono statu.

Kl. Augusti. Apud Beatam Mariam in Alleria Calvi Montis, cum expensis nostris.

Sanctus Martinus de Hez.Croix..

III. Non. Augusti. Ibidem. Visitavimus Sanctum Martinum de Hez. Ibi sunt duo mo
nachi sacerdotes. Prior non celebrat singulis ebdomadis. Habent in redditibus xlv libras ;
debent xxxiii libras. Utuntur culcitris precepimus emendari. Non dormiunt in eodem
loco; precepimus emendari.

Ipsa die, pernoctavimus apud Alleriam, cum expensis nostris.

Ressons.

III. Non. Augusti. Procurati fuimus apud Ressons. Summa, c xiiii solidi ii denarii.

Mercatum Radulphi.

II. Non. Augusti. Procurati fuimus apud Mercatum Radulphi, et ipsa die
misimus Johannem de Braya clericum ad curiam Romanam, quem constituimus pro
curatorem nostrum. Summa, vi libre vi solidi ii denarii.

Novum mercatum.Croix..

Non. Augusti. Procurati fuimus apud Novum Mercatum. Summa procuracionis, viii libre xvi solidi viii denarii.

Ipsa die, comparens coram nobis Girardus, presbyter de Marteigny, confessus fuit se
quamdam mulierem, parrochianam suam, Mathildim nomine, per triennium tenuisse et
aliam iuvenculam pluries cognovisse; et eidem assignavimus diem in crastino
assumptionis ad procedendum super confessionibus eius, in iure factis coram nobis prout
de iure fuerit procedendum ; demum vero promisit se ecclesiam suam pro resignata habiturum, si recidivare eum con
tingeret, per litteras suas.

Eadem die, visitavimus ibidem. Ibi sunt iiiior monachi Sancti Ebrulphi. Omnes sunt sacerdo
tes preter unum. Presbyter parrochialis est de mensa ipsorum et missa parrochialis
celebrabatur semper in choro monachorum, super quo parrochiani conquerebantur.
Iniunximus priori, presente archidiacono loci, ut fieret altare ante crucem specia
le, super quod parrochialis presbyter missas diebus singulis celebraret, et invenirent
monachi clericum qui presbyterum adiuvaret. Utuntur carnibus communiter. Interdiximus
eis esum carnium, nisi quatenus regula permittit. Bene debetur eis tantum quantum debeant.
Omnia alia invenimus satis in bono statu.***

{117v} Capitulum Gornaii.Croix..

VIII. Id. Augusti. Apud Gornaium, cum expensis nostris, et visitavimus capitulum.
Ibi sunt iiiior canonici residentes, v scolares. Omnia alia invenimus satis in bo
no statu. Ipsa die confirmavimus in monasterio Sancti Hildeberti. Invenimus ibi solummodo duos
canonicos, videlicet Mathiam et magistrum Johannem de Parisiis.

Leprosaria dicti loci.Croix..

Ipsa die, visitavimus leprosariam Gornaii. Ibi est quidam capellanus ad sumptus
domus. Indeterminate, decanus Gornaii et quidam burgenses sunt procuratores
domus et magistri; quidam clericus leprosus, dispensator. Debent circa xvi libras.***

Hospitale eiusdem loci.Croix..

Eadem die, visitavimus hospitale Domus Dei. Ibi sunt sex fratres et sex sorores,
unus capellanus fratres et sorores recipiuntur ibidem de consensu fratrum domus
capituli de Gornaio et burgensium. Omnes comedunt in communi fratres et sorores et sa
cerdos. Male providetur infirmis. Quedam erat ibi soror que bona domus dila
pidabat et suripiebat. Non servant regulam aliquam. Correctiones non fiunt apud
eos. Non iacent simul in uno et eodem loco. Quidam ex eis iacent ad li
bitum cum uxoribus suis ibidem. Ipsi confitentur quando et cui volunt. Non habent
nec habere, volunt parrochiam.***

Sanctus Albinus.Croix..

VII. Id. Augusti. Visitavimus prioratum monialium Sancti Albini. Ibi sunt xv moniales ;
non invenimus ibi nisi xii. Eustachia de Estrepeigniaco lerat vagabunda Aelidis
de Rothomago erat in gravi culpa. Inhibuimus priorisse et conventui ne aliquam in
monialem recipiant, nec velent, sine speciali mandato nostro et consciencia, et si hoc
faciant, eam sic receptam pro non moniali habebimus. Inhibuimus etiam expresse ne pa
rentes monialium iaceant in domo sua, nec comedant, nec bibant cum monialibus
in domo. Est ibi quedam parrochia, et presbyter moratur in domo earum, et celebrat apud
ipsas. Debent circa xx libras. Prefata Eustachia erat pregnans quando egressa fuit, et
exivit, et dicebatur quod conceperat de Johanne, capellano de Fry. Iniunximus etiam quod
querant quendam clericum qui adiuvet sacerdotem, infra festum Sancti Remigii.***

Sanctus Laurencius in Leonibus.Deux croix..

VI. Id. Augusti. Procurati fuimus apud Sanctum Laurencium in Leonibus. Summa, viii libre iii solidi v denarii.***

Deux croix.. V. Id. Augusti. Visitavimus ibidem. Ibi sunt xv canonici. Omnes sunt sacerdotes preter
duos. Quando canonici redeunt de prioratibus ad claustrum, non celebrant frequenter
[illisible] sicut debent. Non confitentur novicii nisi semel in anno precepimus quod
omnes semel mense quolibet confiteantur. Unus non clamat alium. Iniunximus
hoc emendari. Precepimus priori ut confessiones audiat conversorum. Debent
circa xiiiixx libras. Frater Petrus BeauGendre suspectus erat de proprietate. Iniunximus
eidem exresse ut conscienciam suam super hoc liberaret, et frequentius quam consue
verat celebraret, confiteretur que priori.

{178r} Bella Osenna.

Ipsa die, procurati fuimus apud Bellam Osennam. Summa, c xi solidiTravail
Graphie différente
.

Bellus Locus.Deux croix..

IIII. Id. Augusti. Procurati fuimus apud Bellum Locum. Summa procuracionis, vii libre ix solidi
vii denarii.

III. Idus. Augusti. Visitavimus ibidem. Ibi sunt xv canonici commorantes ; xi sunt
sacerdotes. Ibi sunt tres sorores converse et duo ancille et duo conversi.

Debent viim libras et xiii libras et xiii solidos ; debentur eis xxxii libre de bono de
bito et bene solubili. Habent in redditibus iiiic et l libras. Alia invenimus satis
in bono statu. Prior tenuerat per longum temporis spatium, apud Mont
Moien
, unum canonicum, cui non erat cura commendata, et super hoc veniam habuit
et iniunximus eidem penitenciam.

Ipsa die, pransi fuimus apud Carevillam, in domo thesaurarii, cum expensis nostris,
et pernoctavimus apud Deivillam.

II. Idus. Augusti. Apud Deivillam, et fecimus sermonem in cimiterio Sancti Gervasii.

Idus. Augusti. Ibidem.

XIX. Kl. Septembris. Rothomagi.

XVIII. Kl. Septembris. Rothomagi, ubi celebravimus festum assumptionis Beate Marie, domino Senonensi ar
chiepiscopo
nobiscum existente.

XVII. Kl. Septembris. Apud Deivillam, et dominus archiepiscopus Senonensis nobiscum.

XVI. Kl. Septembris.

XV. Kl. Septembris.

XIIII. Kl. Septembris.

XIII. Kl. Septembris.

XII. Kl. Septembris.

XI. Kl. Septembris. Les 6 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos..

Apud Fraxinos.

Andeleium.

Ipsa die, visitavimus capitulum Andeliacense. Ibi sunt iiiior canonicii vicarii quorum unus
cotidie cantat apud Culturam, et alius apud Magdalenam, et duo in ecclesia. Non habent missam
ordinatam. Dominus Petrus non iacebat assidue in vestibulo prout tenetur. Quidam capellani
ecclesie audiebant confessiones parrochianorum sine licencia decani, quod facere non debebant.
Dominus Petrus diligentiam non apponebat debitam circa erudicionem puerorum in scolis cantus.
Magister Robertus ebriosus est. Dominus Milo habetur suspectus de Emmelina de Haquevilla. Dominus
Petrus Robilglart verberatus fuit occasione mulierum duarum et fecerunt inter se prelium
propter ipsum. Precepimus quod aliqui vicarii ad convivium viros cum uxoribus non invi
tent, nec alique mulieres comedant apud eos.

Noion Deux croix..

X. Kl. Septembris. Visitavimus prioratum de Noione. Ibi sunt vii monachi. Habent ar
chas et claves. Iniunximus priori quod aliquando peteret claves et videret in archis si
aliquid ibi ibi sit proprietatis et corrigat si aliquid ibi viderit corrigendum. Utuntur car
nibus passim. Interdiximus eis usum carnium, nisi quatenus regula permittit. Elemosina generalis
datur die dominica qualibet aliis diebus, transeuntibus omnibus et quedam scutelle vicinis. De
bent iiiixx x libras. Summa procuracionis, viii libre xvii solidi iii denarii.

{178v} IX. Kl. Septembris. Visitavimus capitulum Rothomagense Apud Deivillam.

Capitulum Rothomagense.

VIII. Kl.  [sic] [Septembris.] Visitavimus capitulum Rothomagense, presentibus : Symone Rothomagensi, Reginaldo
Minoris Caleti, Roberto Wlcassini Normannie, Stephano Wlcassini Francie, archidi
aconis, thesaurario, cantore, cancellario, subcentore, et proposito sermone Dei, co
ram toto capitulo et clericis chori. Postea intravimus ipsum capitulum, et visitavimus ipsum et
primo in communi; et monuimus eos ut ipsi decanum monerent ut residenciam faceret
in ecclesia et se promoveri faceret ad curamordines quos cura sue dignitatis requirit. Item
monuimus eos ut ipsi permitterent currere ordinacionem quam fecerant thesaurarius et
archidiaconus Reginaldus. Hoc facto, vocavimus seorsum, cancellarium, et postea succentorem, et
postea alios duos insimul et inquisivimus de statu personarum, et nichil invenimus nisi bonum.
Item, monuimus eos ut ipsi
conmpellerent aliquos ad diaco
natum suscipiendum.

Sanctus Amandus Croix..

VII. Kl. Septembris. Visitavimus Sanctum Amandum. Ibi sunt xlv moni
ales, et ibi sunt quatuor puelle, quibus concessum est quod recipientur
de primis que recipientur. Septem habent pedissetas. Silencium male servatur,
preterquam in monasterio et dormitorio. Abbatissa non comedit in refrecto
rio ; quando abbatissa comedit in camera sua semper easdem habet socias, et
non vocat alias ad recreacionem.Quando moniales sunt in infirmaria non
habent qui dicat eis officium. Iniunximus abbatisse quod non cito nec de levi det licen
ciam monialibus itinerandi, set de difficili det eis licenciam et ad
certum tempus. Inhibuimus ne faciant elemosinarias, neque dent sine li
cencia. Item, inhibuimus ne accipiant aliquid a parentibus sine licencia.***

VI. Kl. Septembris. Apud Sanctum Sydonium. Summa procuracionis de Longavilla, vii libre xviii solidi.

Longuavilla.Croix..

V. Kl. Septembris. Longuevillam.

Sauquevilla.

IIII. Kl. Septembris. Apud LongavillamSauquevillam. CantorThesaurarius Ferricus non residet, et tamen te
netur ad residenciam. Item notatur de incontinencia de Aubereta de Caneio. Gualterus, dictus Grossus,
non residet. Dicemus ballivo quod ipse sasiat redditus eorum. Canonici non
faciunt aliud servicium quam parrochiales presbyteri. Gilebertus, surdus canonicus,
nescitur utrum sit emendatus de incontinencia sua.

Ipsa die, pernoctavimus apud Alacrem Montem.

III. Kl. Septembris. Apud Alacrem Montem.

II. Kl. Septembris.

Kl. Septembris.

IIII. Non. Septembris.

III. Non. Septembris. Les 4 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem..

Ibidem.

II. Non. Septembris. Ibidem. Ipsa die, Robertus Pichet, de parrochia Beate Marie, Gaufridus,
parrochianus dicte ecclesie, et Renodus Pate, iuraverunt coram nobis quod, super hiis
{179r} que dixerant et fecerant contra presbyterum Beate Marie, se stare mandato nostro et volun
tati nostre, et similiter de emenda nostra iuraverunt se stare voluntati nostre.***

Non. Septembris. Apud Alacrem Montem.

VIII. Id. Septembris. Apud Anglicamvillam.

VII. Id. Septembris.

VI Id. Septembris. Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Gemeticos..

Apud Gemeticos.

V. Id. Septembris.

IIII. Id. Septembris.

III. Id. Septembris. Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Pontem Audomari..

II. Id. Septembris.

Apud Pontem Audomari.

Concilium apud Pontem Audomari celebratum.

II. Id. II. Id. Septembris. Resedimus in sacro concilio provinciali apud Pontem Audomari, presenti
bus : G. Baiocensi, sedente ad dextram nostram post nos, et F, Lexoviensi, episcopis, post
ipsum sedente, nullo tunc in ecclesia Ebroicensi episcopo residente, qui si presens esset, inter
Baiocensem et Lexoviensem resedisset ; R. Abrincensi ad sinistram nostram post nos,
G. Sagiensi et J. Constanciensi, episcopis residentibus. Et primo proposuimus verbum Dei.
Postea lecta fuit littera missa episcopo Baiocensi, de convocando concilio et certifica
cio. Tercio, lecte fuerunt procuraciones capitulorum cathedralium. Quarto, lecta
fuit constitucio edita in concilio generali super conciliis celebrandis singulis annis
ab archiepiscopis et eorum suffraganeis, que in titulo de accusacionibus continetur, et incipit
sicut et alie constituciones eiusdem concilii generalis, que vise fuerunt expedire.
Procuratores  [sic] [Rothomagensis capituli, Guillelmus thesaurarius Rothomagensis ;] Baiocensis capituli fuerunt magister Petrus de Locellis et officialis Baio
censis
canonicus Baiocensis Rothomagensis capituli, Guillelmus thesaurarius Rothomagensis [sic] [] ; Abrincensis
capituli
, A., decanus Abrincensis ; Signe paragraphe + b..  [sic] [Ebroicensi capituli, officialis, et magister Johannes de Mellento, canonicus Ebroicensis] ; Sagiensis capituli, magister Nicholaus de Blavia, canonicus
Baiocensis
; Lexoviensis capituli, magistri Willelmus, decanus, et Nicholaus, archidiaconus de Ga
ceio
in ecclesia Lexoviensi ; capituli Constanciensis, magister Herveus Paste Signe paragraphe + a.. Ebroi [sic] []
censis capituli, officialis, et magister Johannes de Mellento, canonicus Ebroicensis [sic] [] . Quin
to, quesitum fuit ab inquisitoribus in alio provinciali concilio institutis, quid vellent
referre ; qui fuerunt omnes negligentes, excepto Rothomagensis diocesis inquisitore.
Deinde instituimus alios scilicet in Rothomagensi diocesi, G., thesaurarium, et Robertus, archidiaconum in
Wlcassino Normannie. In Baiocensi diocesi, Stephanum, decanum de Meriaco et
magistrum Adam decanum de Noron. In Abrincensi diocesi, Alveredum, de
canum de KernetA déterminer.., et Henricum, decanum de Mesnillo Gileberti. In Ebroicensis

{179v} diocesis, Willelmum de Sancto Justo, decanum Vernonensem, Nicholaum, decanum de Lira. Sagi
ensis diocesis
, magistrum Nicholaum, personam ecclesie de Molendinis, et Amicum Dei, decanum
Argentomii
. Lexoviensis diocesis, Gilebertum, decanum de Bernaio, et Nicho
laum, decanum de Cormeliis. Constanciensis capituli, Nicholaum, decanum de Ce
neliaco
, et Robertum, dictum Pedem Ligni, decanum de Karentonio. Sexto
statuimus quedam statuta que in sacro concilio fuerunt lecta sub forma que sequitur :

Statuta.

Placet Sancto concilio quod ea que secuntur inferius firmiter observentur.
Ita quod, reverendi patres, O., Dei gracia, Rothomagensis archiepiscopus, et eius suffraga
nei, et eorum subditi, ad eorum observacionem tanquam de novo statuta
fuerint, nullatenus obligentur, scilicet quantum ad ea que in iure sive in statu
tis Gregorii pape IX, sive in synodalibus episcopalibus inveniuntur expressa.

Volumus quod circa procuraciones racione visitacionis debitas, accipiendas
ab archiepiscopo et episcopis, et circa gravamina non inferenda pretextu offi
ciorum suorum serviencium, servetur quod statutum est in concilio Lugdunensi.

Volumus quod statutum concilii generalis contra eos qui faciunt colligaciones, et
statuta contra libertates ecclesie edita frequenter et sollempniter, in sino
dis et parrochialibus ecclesiis promulgentur, et transgressores per canonicos episcopos
canonice puniantur.

Statuimus quod seculares potestates, clericos capientes cum maiori violencia
quam exigat rebellio defendentis, vel detinentes eos ultra vel contra requisi
cionem iudicis ecclesiastici, denuncientur excommuni a canone in generali, in
speciali vero postquam de eo constiterit evidenter.***

Districtius inhibemus ne de causis ad ecclesiam pertinentibus, a personis ecclesia
sticis, iudex secularis, maxime super personalibus actionibus, adeatur.

Statuimus quod abbates, et priores, et alie persone ecclesiastice, qui percipiunt ma
iores decimas in ecclesiis parrochialibus, compellantur ad restaurendam fabri
cam, ornamenta libros, pro rata quam percipiunt in eisdem.

Volumus quod statutum synodale sci scilicet quod persone ecclesiastice ad quas ve
niunt mandata diversorum iudicum, delegatorum, conservatorum, seu executorum,
diligenter, videant nomina iudicium diocesis, et locorum ad que citant, et ipsa
autentica firmiter observetur.

{180r} Inhibemus ne aliqui christiani seu alique christiane JudeisTravail
Encoder juif ?
servire, in eorum
hospiciis, seu cum ipsis habitare presumant, et precepimus quod Judei signa
patencia per que deferre cogantur, per que a catholicis discernantur.

Firmiter inhibemus ne vigilie et choree in cimiteriis et sacris
locis fiant, precipientes quod transgressores canonice puniantur.

Moneantur sollempniter in ecclesiis clerici, maxime non uxorati, congruen
tem deferre tonsuram, crucesignati vero crucem in aperto deferre cogantur.

De sellis, frenis, calcaribus et pectoralibus deauratis, aut ali
am superfluitatem habentibus, quibus clericos uti prohibitum est, et de clau
sis desuper indumentis a sacerdotibus deferendis, volumus observari sta
tutum concilii generalis.

Inhibemus ne clerici beneficiati, seu in sacris ordinibus constituti, vena
cionibus, aut aucupiis sint intenti vel assueti.

Statuimus quod in abbaciis et prioratibus, in quibus facultates non sunt
diminute, reintegretur numerus religiosarum personarum, nisi forsan ex superi
oris expressa licencia et ex causa racionabili sustineatur ad tempus.

Hoc quod a iure statutum est, ne monachus solus alicubi commoretur, obser
vari volumus et mandamus.

Moneantur monachi commorantes in prioratibus non conventualibus, cum commi
nacione suspensionis et excommunicacionis, et prout expediens visum fuerit, in
ducantur ut statuta Gregorii pape, quantum ad esum carnium, confessiones,
et ieiunia, studeant observare.

Statuimus quod regulares cum secularibus non morentur nisi de diocesiani
sui licencia speciali.

Statutum factum de non contrahendo mutuo a religiosis, ultra certam
quantitatem, nisi de licencia sui abbatis, firmiter observetur.

Precepimus quod decani rurales, exercentes iurisdictionem, non excommunicent
seu suspendant, nisi in scriptis.

Precepimus quod sacerdotes non desistant a denunciacione excommuncacionis, quantumcunque
partes pacificent inter se nisi sibi legitime constiterit de al excommunica
cionetorum absolucione.

{180v} Volumus quod absolucio fiat cum debita solempnitate.

Inhibemus sacerdolibus ne presumant excommunicare intinerati, nisi pro fur
tis et deperditis, et competenti monicione premissa.

Septimo diffnivimus de de fratrum nostrorum communi assensu visi
tacionem provincie Rothomagensis reiterandum esse a nobis, quando videri
mus expedire. Et sic celebrato provinciali concilio, absque aliqua discor
dia, recessimus cantando Te Deum laudamus, et venimus coram alta
ri Sancti AnianiTravail
Encoder autel de Saint-Aignan ?
, et ibi, dicto psalmo finito, diximus quasdam oraciones
competentes. Notandum, quod antequam sederemus in concilio, missam
in pontificalibus celebravimus, astantibus nobiscum suffraganeis nostris, sed
non erant revestiti in celebracione misse ; duobus canonicis Rothomagensibus re
vestitis, uno ad diaconum, alio ad subdiaconum. Missa celebrata, nos et
suffraganei nostri nos revestiti, ivimus ad sedes nostras, et tunc diaconus
revestitus, legit ewangelium : Designavit Ihesus, et cetera. Quo facto, incepi
mus alta voce veni creator spiritus quo cantato, cantor Rothomagensis et
cantor Lexoviensis in superliciis, cantaverunt letaniam ; demum, dicto: Pater noster, submissa voce, diximus oracionem : Adsumus. Quo facto, ser
monem Dei proposuimus et postea facta fuerunt alia per ordinem, prout superius sunt
expressa.

Hec sunt gravamina que infert curia secularis episcopis Normannie et consilium
super illis habitum ab archiepiscopo et suffraganeis Rothomagensis ecclesieTravail
Encoder Eglise de Rouen?
.

In primis, super hoc quod citant vel faciunt citari episcopos per unum servientem, qui
solent citari per quatuor militcs. Super hoc adeatur rex.

Item, capiunt clericos licet non inveniantur in presenti forefacto. Fiat iusticia.

Item, super hoc quod nolunt iusticiare seu capere clericos excommunicatos, ad
mandatum episcoporum, seu officialium eorumdem. Super hoc adeatur rex

Item, terras crucesignatorum et clericorum, quas reddunt ecclesie, detinent in manu
regis, et etiam fructus non collectos et nolunt reddere ad mandatum
episcoporum. Fiat iusticia ab hiis qui sunt in sasina de hoc.

Item, inquisicionem, super bonis eorum quos dicunt usurarios, differunt contra anti
quam consuetudinem, ultra primam assisiam. Adeatur rex.

{181r} Item faciunt inquisiciones super Harou, et ea occassione exigunt emendas
a clericis, et cogrint ad solucionem per terras eorum, et idem faciunt de cru
cesignatis. Fiat iusticia.

Item, si clericus, contra voluntatem ballivi, aliquem laicum in foro ecclesiastico conveni
at, ballivius terram clerici et consanguineos ipsius capit, nec vult iurare
quod propter hoc non caperit. Fiat iusticia si pro terra ecclesiastica.

Item clericos et crucesignatos captos ab eis et redditos ecclesie et
postea liberatos capuint iterum nec voluerit eos reddere. Fiat justicia.

Item nolunt quod servientes episcoporum intersint submonicionibus faciendis
ex parte regis licet hactenus consueverint interesse. Adeatur rex.

Item, in questionibus de iure patronatus, nolunt servare constitucionem
regis Philippi. Adeatur rex.

Item, easdem querelas ponunt de assisia ad assisiam sequentem infra octo
dies, et in alia ballivia, et in alia diocesi. Si agatur inter ecclesiasticam perso
nam et laicum non sustineatur.

Item, si rector ecclesie dicat se spoliatum decima quam habuit a laico,
anno preterito, et laicus dicat hoc esse suum fecidum laicale, ballivus in
hibet huiusmodi causam ventilari in foro ecclesiastico. Fiat justicia.

Item, dessasiunt personas ecclesiasticas et homines eorum franchisiis, et iuri
bus suis, et consuetudinibus usitatis, et quia dicunt rem tangere dominum
regem, nolunt eos audire, nec eis iusticiam exhibere, sed remittunt
eos ad curiam. Fiat iusticia.

Item, de periuriis et adulteriis inquirunt, et puniunt contra ecclesie libertatem.
Non credimus quod fiat non est sustinendum si fiat.

Item, volunt facere inquisicionem utrum ecclesia tenuerit elemosinam per xxxta annos.
Adeatur rex Encadrement bas..

De herbis, fructibus et arboribus cimiteriorum. Fiat statutum certum.

De iniuriis Templariorum. Apponatur consilium eo modo quo poterit.

De decimis agnorum quos nolunt servare laici donec possint vivere
sine matre. Iniustum est.

{181v} Id. Septembris. Apud Gemeticos, cum expensis nostris.

XVIII. Kl. Octobris. Ibidem, dedicavimus altare infirmarie eiusdem abba
cie, cum expensis nostrisTravail
Encoder l'autel de l'infirmerie ?
.

XVII. Kl. Octobris.

XVI. Kl. Octobris. Les 2 alinéas sont regroupées par une accolade suivie de Apud Sanctum Wandregisilum. .

Apud Sanctum Wandregisilum.

XV. Kl. Octobris. Apud Burgum Eschardi.

XIIII. Kl. Octobris. Apud Locum Veris.

XIII. Kl. Octobris.

XII. Kl. Octobris.

XI. Kl. Octobris. Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Fraxinos..

Apud Fraxinos.

X. Kl. Octobris. Sacros ordines celebravimus apud Andeliacum, et pernoctavimus
apud Fraxinos.

IX. Kl. Octobris.

VIII. Kl. Octobris. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Ibidem..

Ibidem.

VII. Kl. Octobris. Apud Salicosam.

VI. Kl. Octobris. Apud Genesvillam.

V. Kl. Octobris. Apud Sanctum Germanum in Laia.

IIII. Kl. Octobris. Parisius.

III. Kl. Octobris. Ibidem, et celebravimus missam angelorum, in capella regis.

II. Kl. Octobris. In eadem capella celebravimus missam reliquiarum.

Kl. Octobris. Parisius.

VI. Non. Octobris. Apud Sanctum Dionisium.

V. Non. Octobris.

IIII. Non. Octobris. Ipsa die, celebravimus missam Beati Francisci in domo fratrum
et comedimus cum ipsis in refectorio. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Pontisare..

Pontisare.

III. Non. Octobris.  [sic] [Apud] Mellentum.

II. Non. Octobris. Apud Sanctum Martinum in Warenna.

Non. Octobris. Ibidem.

VIII. Id. Octobris.

VII. Id. Octobris. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivies de Apud Salicosam..

Apud Salicosam.

VI. Id. Octobris. Apud Velliacum.

V. Id. Octobris. Tenuimus synodum apud Gisorcium et pernoctavimus apud
Velliacum.

{182r} IIII. Id. Octobris. Apud Gisorcium

III. Id. Octobris.

II. Id. Octobris.

Id. Octobris.

XVII. Kl. Oct.Novembris.

XVI. Kl. Novembris.

XV. Kl. Novembris. Les 6 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Fraxinos..

Apud Fraxinos.

XIIII. Kl. Novembris. Apud Salicosum.

XIII. Kl. Novembris. Apud Vernonem.

XII. Kl. Novembris. Dedicavimus capellam domini regis de castro Vernonensi.

XI. Kl. Novembris. Apud Sanctum Hylarium.

IX. Kl. Novembris. Apud Mante.

VIII. Kl. Novembris.

VII. Kl. Novembris. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Pontisare..

Pontisare.

VI. Kl. Novembris. Parisius.

V. Kl. Novembris. Apud Sanctum Dyonisium in Francia.

IIII. Kl. Novembris. Apud Bordellum de Vigneyo.

III. Kl. Novembris. Apud Fraxinos.

II. Kl. Novembris.

Kl. Novembris. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Rothomagi. Celebravimus festum Omnium Sanctorum...

Rothomagi. Celebravimus festum Omnium Sanctorum.

IIII. Non. Novembris.

III. Non. Novembris.

II. Non. Novembris.

Non. Novembris. Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Deivillam..

Apud Deivillam.

VIII.Id. Novembris. Celebravimus sacram synodum Rothomagensem.

VII. Id. Novembris. In aula nostra Rothomagensi. *** Presbyter de Gon
decort
ecclesiam suam in manu nostra resignavit, presentibus, archidiacono
Rothomagensi
et pluribus aliis. Ipsa die iniumnximus decanis ut terminum
assignent competentem presbyteris capas non habentibus, [illisible] infra quem querant capas ;
quod nisi fecerint, sasiant fructus eorum, et emant eis capas. Item, iniunximus
{182v} decanis ut levent penas eorum qui non veniunt ad capitula, et dederuntimus eis me
dietatem earum, donec duxerimus revocandum. Monuimus canonice magistrum Gau
fridum revelli ut ipse nobis faceret obedienciam et reverenciam prout debet.

Eadem die, protulimus sentenciam que sequitur sub hiis verbis, in scriptis :
In nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti, amen. Anno Domini mo cco lo septimo
die mercurii post festum Omnium Sanctorum. Cum Johannem, capellanum capelle de Valle HermeriIncertitude.. qui ab eadem capella fraudulenter dicebatur recessi
sse propter quod dicta capella divino servicio fuerat defraudata, cita
ri canonice et moneri fecissemus ut ad dictam capellam rediens
in eadem prout ius exigit deserviret: qui sex mensibus postmodum
elapsis et amplius expectatus, premissa facere non curavit, dictum Johannem
citari fecimus perempter et legitime ut dicta die mercurii coram nobis
Rothomagi compareret auditurus ius super premissis quo absente dicta
die, per contumaciam eumdem Johannem, omnibus rite peractis consideratis
que que nos movere poterant et debebant, communicato bonorum virorum
et prudencium consilio dicta capella per sentenciam diffinitivam privamus.

Ipsa die, pernoctavimus apud Sanctam Katerinam, cum expensis nostris.

VI. Id. Novembris. Apud Fraxinos.

V. Id. Novembris. Apud Bordellum de Vigneio.

IIII. Id. Novembris.

III. Id. Novembris.

II. Id. Novembris.

Id. Novembris.

XVIII. Kl. Decembris.

XVII. Kl. Decembris.

XVI. Kl. Decembris.

XV. Kl. Decembris.

XIIII. Kl. Decembris.

XIII. Kl. Decembris.

XII. Kl. Decembris.

XI. Kl. Decembris.

X. Kl. Decembris. Les 13 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius..

Parisius.

{183r} Hic incepimus levare procuraciones istius anni.

IX. Kl. Decembris.

VIII. Kl. Decembris.

VII. Kl. Decembris.

VI. Kl Decembris.

V. Kl. Decembris.

IIII. Kl. Decembris. Les 6 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius..

Parisius.

III. Kl. Decembris. Apud Bordellum de Vigneyo.

II. Kl. Decembris. Apud Fraxinos.

Kl. Decembris.

IIII. Non. Decembris. Prima dominica adventus, predicavimus in ecclesia Rothomagensi. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Rothomagi..

Rothomagi.

III. Non. Decembris. Intravimus in capitulum Sancti AudoeniTravail
Encoder chapitre de Saint-Ouen ?
, et ibi tractavimus quedam
que ad aquitacionem abbacie pertinebant. Qua die, pernoctavimus apud Deivillam.

Sanctus Georgius Croix..

II. Non. Decembris. Procurati fuimus apud Sanctum Georgium. Summa procuracionis, ix libre iiii solidi vii denarii.

Non. Decembris. Visitavimus ibidem. Invenimus ibi xxii monachos. Omnes
sunt sacerdotes, preter quinque. Iniunximus vetera reddi in recepcione novorum.
Qualibet die, datur elemosina omnibus venientibus ad eam. Pluribus Plus debetur eis
quam debeant ; debent circa lx libras.

Gemeticus Croix..

Ipsa die, procurati fuimus apud Gemeticos. Summa procuracionis, ix libre xvii solidi iii denarii.

VIII. Id. Decembris. Visitavimus ibidem. Ibi sunt xlvii monachi. Aliqui sunt
negligentes de confitendo qualibet mense. Iniunximus priori quod super hoc nobiscum
loqueretur, antequam recederemus de domo. Iniunximus redditus conscribi. Monui
mus secundo abbatem in pleno capitulo, ut ipse reponeret monachos in prioratibus
in quibus fuerunt a triginta annis citra : hec fuit secunda monicio. Elemosina qualibet die
datur omnibus venientibus ad eam.

Sanctus Wandregisilius Croix..

Ipsa  [sic] [die] , pernoctavimus apud Sanctum Wandregisilum, cum expensis nostris.

VII. Id. Decembris. Visitavimus ibidem. Ibi sunt xl monachi. Unus non clamat alium.
Iniunximus hoc emendari. Omnes sunt sacerdotes, novem exceptis. In prioratibus
non servant ieiunia regule et utuntur carnibus. Iniunximus hoc emendari. Elemosina
datur qualibet die omnibus venientibus ad eam. Plus debetur eis quam debeant circa m libre.
Infirmaria prava est, et infirmis male providetur. Iniunximus hoc emendari, novam domum scilicet
{183v} fieri pro infirmaria. Item, ordinavimus, quia infirmarius paucos redditus
habebat, quod ipse, [illisible] expensis redditibus suis et de ipsis compoto facto
cum abbate, ipse abbas de bursa sua traderet ad expendendum et persol
veret ea que mutuaret pro infirmis suis dum tamen ei redderet compotum
in quibus et propter que expenderat et mutuum fecerat.

Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procuracionis, xi libre vii denarii.

VotumCroix..

VI. Id. Decembris. Apud Votum, Cisterciensis ordinis.

V. Id. Decembris. Apud Tancarvillam, de gracia.

Guerardi
villa.
Croix..

IIII. Id. Decembris. Visitavimus apud Guerardi Villam. Ibi sunt xi
canonici. Miserant de novo unum apud Bellum Visum, persociandum ut sit socius
prioris ipsius loci. Inhibuimus districte ne mulieres de cetero comedant
in parrochiis in domibus canonicorum. Ter in ebdomada datur elemosina omnibus
ad eam venientibus, et die veneris leprosis. Debent c libras
et l cuidam presbytero ; habent in redditibus ccc libras. Rogerus suspectus est
de incontinencia. Iniunximus priori quod super hoc inquireret veritatem, et eum
corrigeret si esset corrigendus. Summa procuracionis, viii libre vii solidi ii denarii.***

Monasterium
villare.
Croix..

III. Id. Decembris. Visitavimus abbaciam Monasterii Villaris. Una non clamat
aliam. Iniunximus hoc emendari. Quolibet mense confitentur et communicant. Petierunt
a nobis claves, set eas omnino inhibuimus. Debent pro vindemiis xiiixx libras, set
de anno preterito eis debetur circa xviiixx libre. Inhibuimus monialibus ne fiant
commantres decetero. Summa procuracionis x libre xvi solidi vii denarii.***

Walemunt.Croix.

II. Id. Decembris. Pernoctavimus, cum expensis nostris, apud Walemunt.

Nota : De clamacione mutua.

Id. Decembris. Visitavimus ibidem. Ibi sunt xxvii monachi. Unus non
clamat alium. Iniunximus districte hoc emendari, tali modo scilicet, quod ille qui
non clamaret socium iniungatur pena delicti quam portaret perpetrans.
Aliqui exeunt claustrum sine licencia. Iniunximus districte hoc emendari. Habent
claves. Iniunximus districte eas amoveri. Ter in ebdomada datur elemosina
omnibus venientibus ad eam. Utuntur carnibus sepius. Iniunximus abbati quod
super hoc faceret regulam observari et hoc idem iniunximus eidem de illis

{184r} qui morantur in prioratibus. Debent ccc libras, set debentur eis de arre
ragiis ixc libre, quarum cc libre male solubiles sunt. Alie sunt bene solubiles. Inhi
buimus abbati et conventui ne obediant in aliquo abbati de Hambie in preiu
dicium nostrum et ecclesie RothomagensisTravail
Encoder Eglise de Rouen ?
, neque recipiant ipsum venientem inad
visitandum et corrigendum. Ista inhibuimus in virtute obediencie et sub
pena suspensionis, et iniunximus eos appellare sub forma eos sibi a nobis
tradita, si vellet extendere manus suas ad visitandum et corrigendum.

Ipsa die, procurati fuimus ibidem. Summa procuracionis, viii libre xi solidi x denarii.***

Ouvilla.

XIX. Kl. Januarii. Procurati fuimus, summa procuracionis, viii libre vi solidi viii denariiSomme encadrée.., apud Ouvillam, et visitavimus ibidem. Ibi sunt
decem canonici. Omnes sunt sacerdotes, preter duos. Unus non clamat alium. Iniunximus
hoc emendari. Qualibet die semel datur elemosina omnibus venientibus ad eam. Quidam
conversus est in domo infirmus. Debent circa vixx libras. Satis habent de blado et
avena usque ad alia. Bene debentur eis circa lx libre.

XVIII. Kl. Januarii. Apud Alacrem Montem.

XVII. Kl. Januarii. Ibidem et ipsa die, in aula nostra, quidam auceps comitisse Drocensis, dictus Hardis, emendavit nobis hoc quod quatuor decim perdices cum cane
et falcone in guarenna nostra accepit, prout confessus fuit coram nobis.

Item, ipsa die, coram nobis constituti, Guillelmus de Monasteriis, filius quondam
defuncti Guillelmi de Monasteriis, miles, Milo dictus Balainne, armigeri comi
tisse predicte, Robertus Tassel, Guillelmus dictus Esperon et Gilebertus dictus
Gualovel de Sancto Albino, de mandato regis, emendaverunt nobis forefactum quod commiserunt
venando illicite contra inhibitionem servientium nostrorum, in foresta nostra apud Alacrem Montem, et sciendum quod Gal
terus Charue fideiussit de prima emenda pro dicto Hardy. Dicti Robertus,
Guillelmus et Gilebertus de Sancto Albino fideiusserunt pro duobus armigeris, et etiam
quilibet istorum trium pro altero fideiussit; et hiis factis interfuerunt viri
venerabiles, G. thesaurarius Rothomagensis, magister Johannes de Nointello, canonicus ecclesie Beate Marie
Belvacensis
, Michael, capellanus dicti thesaurariiTravail
Encoder?
, frater Galterus de Mineriis, Enar
dus, clericus noster, Galterus Charue, dominus Ansellus, tunctemporis castellanus de
Archis
, G. de Villaribus, tunctemporis ballivus Caletensis, et Reginaldus de
Trembleio, serviens noster, et Petrus de Menillo et plures alii, scilicet, domini Alerinus
de Fontanis, Johannes de Sancto Martino, Radulphus de Balolio, Robertus de Freschiennes, milites.

{184v} XVI. Kl. Januarii.

XV. Kl. Januarii. Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Alacrem Montem..

Apud Alacrem Montem.

XIIII. Kl. Januarii. Apud Altifagum, cum expensis nostris.

XIII. Kl. Januarii. Apud Deivillam.

XII. Kl. Januarii. Interfuimus in introitu monasterii predicatorum,et celebravimus mi
ssam, sermonem que fecimus, et pernoctavimus apud Deivillam.

XI. Kl. Januarii. Celebravimus sacros ordines Rothomagi, in monasterio fratrum
minorum, et comedimus cum ipsis. Ipsa die post vesperas, in domo nostra Rotho
magensi
, videlicet in ambulatoriis, Stephanus, presbyter de fontibus, nolens expectare iu
dicium super hoc quod graviter diffamatus fuerat incontinencia, et bis in
purgacione defecerat, supposuit se alb alto et basso voluntati nostre et
ordinacione super statu suo, et resignacione ecclesie sue predicte absque strepi
tu iudicii, quocienscunque voluerimus et viderimus expedire. Presentibus :
thesaurario, Reginaldo, Minoris Caleti, Roberto, Wlcassini Normannie, archidiaconis in Rothomagensi
ecclesiaTravail
Encoder Eglise de Rouen ?
, magistris Ricardo de Sapo, canonico Rothomagensi, et Johanne Cholet, et Mo
rello, clerico, et officiali Rothomagensi et pluribus aliis et premissa omnia juravit
manu posita ad pectus, presentibus dictis testibus.

X. Kl. Januarii. Ibidem, et fecimus nostrum O.

IX. Kl. Januarii. Ibidem.

VIII. Kl. Januarii. Ibidem. Celebravimus festum nativitatis Domini.

VII. Kl. Januarii. Apud Coronam.

VI. Kl. Januarii. Apud Burgum Eschardi.

V. Kl. Januarii. Apud Pontem Audomari.***

Nota quod iii Kl. Jan. Kl. Januarii existentes apud Pratella, assignavimus cuidam scutifero
de NevillaA déterminer. Plusieurs possibilités.. vigiliam septuagesime, ad Rothomagi vel ibi prope, ad [illisible] audiendum
voluntatem nostram super emenda facienda, de eo quod verberavit servien
tem deferentem litteras curie Rothomagensis.

Apparat :

a.  Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Alacrem Montem.  | b.  Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Novum Castrum... | c.  Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Parisius.  | d.  Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos.  | e.  Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos.  | f.  Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Deivillam.  | g. Croix | h. Croix. | i. Croix. | j.  Les 5 lignes sont regroupées par une accolade suivies de Apud Alacrem Montem. | k.  Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Gornaium. | l. Croix. | m. Croix. | n. Deux croix. | o.  Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Parisius.  | p. Croix. | q. Somme encadrée. | r. Croix | s. Croix. | t.  Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de apud Sanctum Matheum. | u. Incertitude. Plusieurs possibilités. | v.  Les 4 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Parisius. | w. Croix. | x. Croix.  | y. Croix. | z. Croix. | aa. Croix. | ab. Croix. | ac. Croix. | ad. Deux croix. | ae. Somme entourée. | af.  Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem pro causa.... | ag.  Les 7 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de apud Alacrem Montem.  | ah. Deux croix. | ai. Deux croix | aj. Deux croix. | ak. Deux croix. | al. Somme encadrée. | am. Deux croix. | an. Somme entourée | ao. Deux croix. | ap. Croix. | aq. Incertitude. | ar. Croix. | as. Croix. | at. Croix. | au. Croix. | av. Croix. | aw. Croix. | ax. Croix. | ay. Croix. | az. Croix. | ba. Croix. | bb. Croix. | bc. Croix. | bd. Deux croix. | be. Deux croix. | bf. Deux croix. | bg.  Les 6 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos. | bh. Deux croix | bi. Croix | bj. Croix. | bk.  Les 4 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem. | bl.  Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Gemeticos. | bm.  Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Pontem Audomari. | bn.  Signe paragraphe + b. | bo.  Signe paragraphe + a. | bp. A déterminer. | bq. Encadrement bas | br.  Les 2 alinéas sont regroupées par une accolade suivie de Apud Sanctum Wandregisilum.  | bs.  Les 3 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Fraxinos. | bt.  Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Ibidem. | bu.  Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Pontisare. | bv.  Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivies de Apud Salicosam. | bw.  Les 6 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Fraxinos. | bx.  Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Pontisare. | by.  Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Rothomagi. Celebravimus festum Omnium Sanctorum.. | bz.  Les 4 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Deivillam. | ca. Incertitude. | cb.  Les 13 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius. | cc.  Les 6 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Parisius. | cd.  Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Rothomagi. | ce. Croix | cf. Croix | cg. Croix | ch. Croix | ci. Croix. | cj.  Croix. | ck. Croix | cl. Somme encadrée. | cm.  Les 2 alinéas sont regroupés par une accolade suivie de Apud Alacrem Montem. | cn. A déterminer. Plusieurs possibilités. |