Apparat critique

  • Version par défaut
Pour citer cette page : Laboratoire de textes Norécrit, Registre des visites pastorales de l’archevêque Eudes Rigaud - 1255« Anno Domini millesimo ducentesimo quinquagesimo quintus », état d’établissement du texte annoté par Lise Levieux, sous la responsabilité de Elisabeth Lalou, consulté le . [En ligne : ]

Anno Domini millesimo ducentesimo quinquagesimo quintus

VI. Kl. Aprilis. Ibidem. Hic incepit annus m cc quinquagesimus quintus.

V. Kl. Aprilis. Ibidem. Ipsa die, celebravimus sanctum pascha.

IIII. Kl. Aprilis.

III. Kl. Aprilis.

Il. Kl. Aprilis Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos...

Apud Fraxinos.

{96v} Kl. Aprilis. Apud Fraxinos.

IIII. Non.Aprilis. Apud Bordellum de Vignoy.

III. Non. Aprilis. Apud Pontem Charentonis.

II. Non. Aprilis. Apud Corbolium.

Non. Aprilis. Apud Meleduni.

VIII. Id. Aprilis. Ibidem. Celebravimus nupcias filie regis cum rege Navarre.

VII. Id. Aprilis. Apud Corbolium.

VI. Id. Aprilis. Parisius.

V. Id. Aprilis. Ibidem.

IIII. Id. Aprilis. Apud Pontisaram.

III. Id. Aprilis.

II. Id. Aprilis Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Salicosam..

Apud Salicosam.

Id. Aprilis. Apud Locum Veris.

XVIII. Kl. Maii. Apud Fraxinos.

XVII. Kl. Maii.

XVI. Kl. Maii.

XV. Kl. Maii Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem...

Ibidem

XIIII. Kl. Maii. Apud Deivillam.

XIII. Kl. Maii. Ibidem. Ipsa die protulimus sentenciam subsequentem sub hiis
verbis. Anno Domini millesimo ducentesimo quinquagesimo quinto, die lune post dominicam
qua cantatur Jubilate. In nomine patris, et filii, et spiritus sancti, amen. In ne
gocio quod movemus ex officio nostro contra Henricum presbyterum ecclesie de Evrardi
Mesnilio
, qui tenebatur resignare ecclesiam suam predictam. quocienscumque a nobis
esset super hoc requisitus, prout per litteras ipsius, super hoc confectas, nobis constitit
evidenter. Communicato bonorum virorum consilio, cognitis cause meritis,
iuris ordine in omnibus observato, dictum Henricum, a nobis pluries et legitime
requisitum, ut dictam ecclesiam resignaret. Cum hoc contra iusticiam facere recusaret,
nullam causam pretendens quare ad hoc minime teneretur, per diffinitivam sentenciam
privamus ecclesia supradicta, presentibus : magistro P. de Ons, canonico et officiali Rothomagensi,
magistro Ricardo de Sapo, clerico nostro, domino Roberto de Normanvilla, milite,
Clemente de Senoz, cive Rothomagensi ; fratribus, P. Hurcet, Roberto de Ovilla,
et fratribus Hardoino et Galtero, capellanis nostris, ordinis fratrum minorum, magistro
Abraham de Deppa, domino Radulpho, presbytero de Deivilla, Guillelmo de Plesseyo, Evrardo
et Morello, clericis nostris magistro Johanne de Parisius, canonico Andeliacensi, Petro
Fabro, et Guillelmo de Betencuria, civibus Rothomagensibus.

{97r} XII. Kl. Maii. Ibidem. Ipsa die, protulimus sentenciam subsequentem sub his verbis. Anno Domini mo do lo
quinto die martis post dominicam qua cantatur : Jubilate. In nomine patris, et filii et spiritus sancti,
amen. In negocio quod movemus, ex officio nostro contra Stephanum, presbyterum ecclesie de Come
gniaco super privacione ipsius ab ecclesia predicta dictum S. confessum in iure, diu est, coram
nobis quod promiserat bona fide viro venerabili et discreto magistro Stephano archidiacono Wlcassini Francie, quod si recidivaret cum quadam concubina sua de qua pueros
habuerat et eamdem abiuraverat, suam ecclesiam predictam haberet pro resignata, et se
post dictam promissionem recidivasse cum eadem monuimus pluries et legitime
de servando predictam promissionem. Quem sic monitum et hoc facere contra justici
am recusantem, citatum perempter ad audiendum ius in premisso negocio,
coram nobis Rothomagi, vel ibi prope, ad diem lune post dominicam qua cantatur :
Jubilate. Absentem, per contumaciam, dicta die, communicato bonorum virorum consilio, cog
nitis cause meritis, iuris ordine in omnibus observato, per sentenciam diffini
tivam privamus ecclesia memorata. Datum apud Deivillam, die martis supradicta,
anno Domini mo cco lo quinto. Testibus hiis fratribus Adam Rigaudi, Har
doino, Radulpho de Navibus, de ordine minorum, magistris Ricardo de
Sapo, Johanne de Parisius, Reginaldo de Vice Comitatu, Stephano, persona
de Novavilla in BoscoIncertitude., Hugone, elemosinario nostro Evrardo et Morello, clericis nostris.

XI. Kl. Maii. Apud Fraxinos.

X. Kl. Maii. Apud Pontisaram.

IX. Kl. Maii. Ibidem, et [illisible] inter dominum, regem et nos ita fuit ordinatum.

Ab archiepiscopo Rothomagensi deputabitur certa persona ydonea que tenebitur facere
residenciam personalem apud Pontisaram et cognoscet ibidem de omnibus causis
burgensium Pontisarensium, per simplicem querimoniam conveniendorum ad forum ecclesiasti
cum pertinentibus, et easdem decidet, exceptis causis super criminibus falsi, sacrile
gii hereseos, usurarii, symonie, de quibus coram archiepiscopo Rothomagensi, vel eius
officiali, et non coram persona predicta, tenebuntur, per simplicem querimoniam, respondere.
De aliis vero causis non poterunt coram archiepiscopo, vel eius officialibus predictis per
simplicem querimoniam extra banleucam Pontisare conveniri. Poterit tamen a dicta
persona, in omnibus causis ad eius forum pertinentibus, tam a gravaminibus quam a sentenciis, ad dictos
archiepiscopum et eius officialem licite ac libere appellari predicta vero persona tenebitur
ipsis burgensibus observare eorum consuetudines rationabiles et antiquas.

{97v} VIII. Kl. Maii. Ibidem. *** Ipsa die, appellavit presbyter de Dominica Curia.

VII. Kl. Maii. Apud Magniacum.

VI. Kl. Maii.

V. Kl. Maii.

IIII Kl. Maii Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos...

Apus Fraxinos.

III. Kl. Maii. Ipsa die, appellavit Nicholaus.

II. Kl. Maii.

Kl. Maii.

VI. Non. Maii.

V. Non. Maii.

IIII. Non. Maii Les 5 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos. Condampnavimus…...

Apud Fraxinos Condampnavimus presbyterum de Creissumvilla in viginti solidis turonensibus
nobis persolvendis, racione emende, pro eo quod a festo Beati Martini hyemensis sine clerico fuerat prout in
iure coram nobis recognovit ; de qua pena iniunximus decano de Gamachiis personaliter existen
ti coram nobis qui dictum presbyterum alias super hoc monuerat, ut acciperet sufficientem caucionem.
Ita quod de dicta pena, quociens a nobis requisitus fuerit, valeat respondere. Iniunximus nicholominus dicto presbytero
ut, infra instantem synodum, sibi provideat de clerico competenti.

III. Non. Maii.

II. Non. Maii.

Non. Maii.

VIII. Id. Maii.

VII. Id. Maii.

VI. Id. Maii Les 6 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos...

Apud Fraxinos.

V. Id. Maii. Apud Salicosam. Ipsa die, visitavimus fratrem Johannem, priorem Sancti Michaelis
iuxta Vernonem
, quem solum fuisse per longum tempus invenimus, et ideo eidem iniunxi
mus ut infra festum Beati Petri ad vincula, procuraret erga abbatem suum quod ei det socium,
vel ad abbaciam revocet cum. et super hoc ei dedimus litteras nostras, abbati suo diri
gendas, quod nisi hoc faceret, contra ipsum procederemus secundum quod iuris ordo dicaret.
Item, invenimus quod utitur carnibus, preter necessitatem,non servat ieiunia regule, non habet re
gulam neque statuta pape Gregorii. Monuimus ipsum, presentibus thesaurario Baiocensi et fratre
b Gualtero de Mineriis, et Morello clerico nostro, ut ipse abstineat a carnibus, secundum
statuta pape Gregorii, et si in hoc delinquat, penam in eis statutam faciat. Item, mo
nuimus  [sic] [eum] ut servet ieiunia secundum quod continetu in statutis. Item, quod procuret quod
habeat regulam et statuta. Item monuimus eum ut mulieres de cetero cum ipso in domo sua non
comedant. Item quod non comedat in villa, nisi cum personis religiosis et de quibus ma
la suspicio  [sic] [non] possit exiri, nec hoc passim faciat.***

IIII. Id. Maii. Apud Sanctum Martinum in Warenna, cum expensis nostris.

III. Id. Maii. Apud Mellentum.

II. Id. Maii. Apud Sanctum Clodoardum.

Id. Maii. Parisius.

{98r} XVII. Kl. Junii. Fuimus Parisius, cum domino rege, in festo penthecostes.

XVI. Kl. Junii. Ibidem.

XV. Kl. Junii. Dominus rex, nobis et successoribus nostris,  [sic] [dedit] archidiacona
tum Pontisarensem
, cum omnibus pertinentiis, in quo sunt
ecclesie que continentur in fine registri ecclesiarum  [sic] [quere litteras infra] .

XIIII. Kl. Junii.

XIII. Kl. Junii.

XII. Kl. Junii.

XI. Kl. Junii.

X. Kl. Junii.

IX. Kl. Junii.

VIII. Kl. Junii Les 7 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Parisius..

Parisius.

VII. Kl. Junii. Apud Pontisaram.

VI. Kl. Junii. Apud Gacicort. Ipsa die, Amauricus, quondam presbyter de Dominica
Curia
, a nobis appellavit sub hiis verbis. Quia vos reverende pater archiepiscope
Rothomagensis
, michi Amaurico, presbytero de Dominica Curia [sic] [Curia Dominica] , nulla monicione canonica premissa, pur
gacionem cum duodecim presbyteris indixistis, me ex hoc per iuris iniuriam
gavavistis, propter quod a vobis in scriptis sedem apostolicam appello et apostolos peto,
cum instancia michi exhiberi. Quos si michi denegaveritis, iterum in scriptis
appello, me et mea et ecclesiam meam sub protectione domini pape supponendo. Datum
anno Domini mo cco lo quinto, die jovis post Trinitatem.

V. Kl. Junii. Apud Paciacum.

IIII. Kl. Junii. Apud Ebroicas.

III. Kl. Junii. Apud Bellum Montem Rogeri.

II. Kl. Junii. Apud Bernaium ad tractandum de pace cum suffraganeis nostri.

Kl. Junii. Apud Beccum.

IIII. Non. Junii. Apud Deivillam.

III. Non. Junii.

II. Non. Junii.

Non. Junii.

VIII. Id. Junii.

VII. Id. Junii. [illisible] Les 5 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem..

Ibidem.

{98v} VI. Id.  [sic] [Junii.] Apud Deivillam.

V. Id. Junii. Ibidem. Precepimus abbati de Hambie Walemunt quod si abbas de
Hambie
veniens ad abbatiam de Walemunt, vellet aliquid attemptare contra
abbatem vel aliquem de conventu, propter ea que consuevit ab antiquo, in grava
men ecclesie sue et iurisdictionis nostre preiudicium non modicum non obedi
ret ei nec permitteret aliquem monachorum suorum obedire. Huic precepto nostro
presentes fuerunt magistri Johannes de Flainvilla, Petrus de Alba Mallia,
canonici Rothomagenses, magister Willelmus de Donestanvilla, canonicus Baiocensis, fratres
Adam, Hardoinus, Walterus de Mineriiis. de ordine minorum, et Mo
rellus, clericus noster. Insuper litteras nostras, misimus priori et conventui de Wa
lemunt
, ut si predictus abbas de Hambie aliquid talium ultra ea que con
suevit ab antiquo contra aliquem ipsorum, non obedirent ei, et etiam abbas
de Walemunt
preciperet ipsos obedire dicto abbati, in hoc casu [illisible]
abbati proprio nullatenus obedirent.

IIII. Id. Junii. Ibidem.

III. Id. Junii. Ibidem. Ipsa die, Willemus, dictus Crespim, nobis fecit homa
gium in aula nostra de Rothomagus Deivilla, presentibus et nobiscum ad
mensam sedentibus ad Symone Rothomagensi, Reginaldo de Augo, archidiaconis,
magistris Johanne de Flainvilla, Petro de Ons, officiali, Petro de Aube Mallia,
canonico Rothomagensi, domino Radulpho de Dangulo, milite, decano christianitatis Rothomagensis, priore Aule Puellarum, fratribus Adam Rigaudi, Petro Hurlet,
Waltero de Mineriis, de ordine minorum, Willelmo et Evrardo, clericis
nostris, et Morello, Gaufrido, boticulario, Guillelmo, panetario, Petro de
Fraxinis, senientibus nostris, et pluribus aliis. Precepimus autem ei quod relevaret
ea que de nobis tenebat ut debebat, ei hoc infra assisias.

Bondevilla.

II. Id. Junii. Visitavimus apud Bondevillam. Ibi sunt xxx moniales, v sorores et due recepte. Item, tres fratres et tres clerici. Sepcies in an
no communicant. Iniunximus eis quod amodo communicarent semel in quindena, quod nobis promise
runt. Quidam soror moratur sola in grangia quadam, et quidam frater similiter ibi morarur
solus. Iniunximus, propter suspectionem, quod revocaretur illa soror ad domum vel ei daretur
socia. Inhibuimus ne sorores, vel alia familia, de cetero comedant in furno. Debent
circa xv libras. Habent satis estauramenta usque ad nova, preter potum. Invenimus pri
orissam rixosam et male loquentem, et nescientem facere correctionem, et etiam
de sororibus detrahentem. Monuimus priorissam super hoc, ut amodo se a talibus obstine
ret. Precepimus priorisse et subpriorisse, quod suas nepotulas et quandam aliam amoverent.

{99r} Eadem die, examinavimus Gaufridum de Tonevilla, clericum, presentatum nobis a Thoma de Paveliaco, domi
cello, ad ecclesiam Beate Marie de Paveliaco, qui incipiens ibi factum est autem cum Filii Dei venissent
quadam die [illisible] ; cum venisset ibi : circuivi terram et perambulavi. Requisitus, circuivi, quomodo decli
natur, sit declinavit circuo, circuis, circuivi, circuere, circuendi, circuendo, circuendum, circuitum circuitu,
circuens, circuiturus, circuor, circueris. Requisitus cuius coniugationis, dixit quod tercie. Requisitus, coram, que pars,
dixit quod prepositio. Requisitus, iterum stetit, que pars, dixit verbum. Requisitus quomodo declinatur, dixit: sto stas,
steri, stare, standi, stando, standum, statum, statu, stor, staris, stalus sum, stari. Requisitus,
factum, que pars, dixit participium. Requisitus cuius temporis, respondit preteriti.
Requisitus cuius significacionis,
respondit quod neutri significacionis. Requisitus unde derivatur, respondit de facio, facis. Requisitus quod illud de
clinaret, declinavit sic facio, facis, feci, facere, faciendi, faciendo, faciendum, factum,
factu, faciens, facturus, fio, fis, factus sum, fieri, fictus, fiendus. Item, examinatus
ibi : Jurat Valerianus, sit construxit pessime legit, sic construxit : Valerianus, Valeriens, jurat,
jure, sponsus, tu espous, prodere, [illisible] mettre fors, nulla, nule chose, detegere, decovrir. Illa
ait, etc.***

Eadem die, resignavit Richardus, presbyter de Nigella, decanatus Novi Castri, ecclesiam suam, sicut
sponte iuraverat et promiserat, et hoc presentibus. Magistris Symone Rothomagensi, Regnaudo
Augi et Stephano, Wlcassini Francie archidiaconis, magistris Egidio Picardo, Johanne de Fleyn
villa, Roberto de Greynvilla, Petro de Alba Marlia, et Petro de de Ons, officiali, canonicis Rothomagensibus.

Eadem die, pernoctavimus apud Deivillam.

Id. Junii. Apud Goiacum.***

Apparat :

a.  Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos. | b.  Les 2 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Salicosam | c.  Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem. | d. Incertitude | e.  Les 3 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos. | f.  Les 5 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos. Condampnavimus…. | g.  Les 6 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Apud Fraxinos. | h.  Les 7 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Parisius | i.  Les 5 lignes sont regroupées par une accolade suivie de Ibidem |